Hurdes
From Wikipedia, the free encyclopedia
Hurdes[1][2] (gaztelaniaz: Las Hurdes; extremadureraz: Las Hurdis) Extremadurako (Espainia) eskualdea da. Caceresko probintziaren iparraldean dago kokatuta, Salamancako probintziaren mugan. Gatako mendilerroak eta Frantziako mendilerroak eskualdea zeharkatzen dute.
| Hurdes | |
|---|---|
_-_006_(30619388211).jpg) | |
| Mota | eskualde |
| Geografia | |
 | |
| Koordenatuak | 40°22′44″N 6°16′48″W |
| Estatu burujabe |  Espainia |
| Autonomia |  Extremadura |
| Probintzia | Cáceresko probintzia |
499.37 km²-ko azalera dauka, guztira 6.250 biztanlerekin (12.52 biz/km²). Herriburua Nuñomoralen dago (Vegas de Coria herrian), eta udalerririk populatuena Pinofranqueado da. 6 udalerrik osatzen dute eskualde hau, eta bertan 41 populazio gune, 150 biztanle 9k bakarrik gainditzen dutelarik.
Gatako mendilerroa eta Frantziako mendilerroaren mugetan dago. Bestela, zazpi ibaik zeharkatzen dituzte hango ibarrak: Malo edo Ladrillar, Batuecas, Hurdano, Malvellido, Esperabán, Ovejuela eta Los Ángeles.
- Pinofranqueado: 1.838 biztanle (2016). Aldehuela, Avellanar, Castillo, Erías, Horcajo, Mesegal, Muela, Ovejuela, Robledo eta Sauceda.
- Nuñomoral: 1.362 biz. Aceitunilla, Asegur, Batuequilla, Cerezal, La Fragosa, El Gasco, La Horcajada, Martilandrán, Rubiaco eta Vegas de Coria.
- Caminomorisco: 1.228 biz. Aceña, Arrocerezo, Arrofranco, Arrolobos, Cambrón, Cambroncino, Dehesilla, Huerta eta Riomalo de Abajo.
- Casar de Palomero: 1.192 biz. Azabal, Ribera Oveja eta Pedro Muñoz (Perote).
- Casares de las Hurdes: 413 biz. Carabusino, Casarrubia, Heras, Huetre eta Robledo.
- Ladrillar: 217 biz. Cabezo, Las Mestas eta Riomalo de Arriba.
Oso lurralde pobrea izan ohi da XIX. eta XX. mendearen artean, bere baldintza geografiko eta fisikoak oso gogorrak direlako. Zonalde menditsu honetako biztanleek pobrezia gorria jasan zuten eta hango biztanleen isolamenduak eta osasun baldintza eta egoera sozioekonomiko eskasek hainbat pertsona ezagunen arreta erakarri zuten, besteak beste Miguel de Unamuno idazle eta filosofoarena, Gregorio Marañón medikuarena edo Alfonso XIII.a erregearena berarena. Izan ere orduko Espainiako erregeak eskualdea bisitatu zuen 1922an, bertatik bertara bozio eta kretinismoaren arazoak antzemateko. Luis Buñuel zinemagileak, 1932. urtean "Tierra sin pan" izenburuarekin mundu osora zabaldu zuen eskualde honen egoera dramatikoa.[3]
Cacereseko ipar-mendebaldean dauden beste eskualdeetan bezala, astur-leones hizkuntzaren aztarnak gelditzen dira hemengo goi-extremadurera aldaeran.
Inauteria
Nabarmentzekoa da "Carnaval Jurdanu" inauteria udaberri aldean,pertsonajeen artean hauek daudelarik: el burru antrueju, el machu lanú, el obispu jurdanu, los mozus del guinaldu...
Petroglifoak
Labar-artearen hainbat agerpen daude eskualdean, bereziki petroglifoak harrietan, marrazki geometrikoekin edo marrekin. Kasu bakan batzuk daude irudi antropomorfoekin.[4]
Landa-arkitektura
"Alquería" edo herri askotan Hurdesetako etxe tradizionalak agertzen dira, arbelezko teilatuekin eta arbel harriarekin egindakoak. Arkitektura mota hau antzekoa da Galizia eta León aldeko "palloza" haiekin. Erromatarren garaiaren aurrekoak dira, zeltiarra itxura guztien arabera.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
