From Wikipedia, the free encyclopedia
Freeman John Dyson (Crowthorne, Berkshire, 1923ko abenduaren 15a - Princeton, New Jersey, 2020ko otsailaren 28a) britainiar fisika teorialaria eta astrofisikaria izan zen.
| Freeman Dyson | |
|---|---|
 (2005) | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Freeman John Dyson |
| Jaiotza | Crowthorne, 1923ko abenduaren 15a |
| Herrialdea |  Erresuma Batua  Ameriketako Estatu Batuak (1957 - |
| Bizilekua | Ameriketako Estatu Batuak |
| Heriotza | Princeton, 2020ko otsailaren 28a (96 urte) |
| Heriotza modua | : falling from height (en)  |
| Familia | |
| Aita | George Dyson |
| Ama | Mildred Atkey |
| Ezkontidea(k) | Verena Huber-Dyson (en) (1950 - 1958) |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Cambridgeko Unibertsitatea 1946) Winchester College (en) (1928 - 1932) Twyford School (en) (1932 - 1936) Winchester College (en) (1936 - 1941) Trinity College (1941 - 1945) |
| Hezkuntza-maila | doktoretza |
| Hizkuntzak | ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | matematikaria, fisikari teorikoa, fisikari nuklearra, katedraduna, estatistikaria eta fisikaria |
| Enplegatzailea(k) | Londresko Imperial College (1945 - 1946) Birminghamgo Unibertsitatea (1949 - 1951) Cornell Unibertsitatea (1951 - 1953) Princetongo Ikasketa Aurreratuen Institutua (1953 - 2020) |
| Lan nabarmenak | ikusi
|
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Influentziak | Richard Feynman |
| Kidetza | Royal Society Frantziako Zientzien Akademia Linzeen Akademia Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala Zientzien Bavariar Akademia Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Zientzien Errusiar Akademia Amerikako Sozietate Filosofikoa Ameriketako Fisika Elkartea |
| ias.edu… | |
      | |
Cambridgeko Unibertsitatean egin zituen ikasketak, eta matematika aplikatuetan lan egin zuen gero britainiar gobernuarentzat. Sei urtez ikerkuntzan jardun ondoren Britainia Handian eta Estatu Batuetan, fisikako eskolak ematen hasi zen Cornelleko Unibertsitatean, Estatu Batuetan, 1951n. 1953an Princentoneko Unibertsitateko Ikasketa Aurreratuetako Institutuan hasi zen lanean. Dysonen ikerkuntza-lana fisikaren une kritiko batean hasi zen. Bigarren Mundu Gerraren ondoko urteetan froga esperimental berriek arazo berriak sortu zituzten, quantumen teoriaren eta materiaren eta argiaren elkarrekiko ekintzaren inguruan besteak beste. Baina quantumen elektrodinamika hori sortzeko erabili ziren teknika matematikoek zenbait eragozpen zituzten, eta emaitza absurdoak eragin zituzten. Hala ere, 1949 aldera, matematika-arazo horiei buruzko bi konponbide teoriko sortu ziren: teoria horietako bat estatubatuar fisikari Richard P. Feynmanek asmatu zuen, eta bestea bere herrikide Julian S. Schwinger fisikariak, eta baita, bere aldetik, japoniar fisikari Shin'ichiro Tomonagak ere. 1950 aldera Dysonek frogatuta utzi zuen bi teoria horiek formalismo soil batera murritz zitezkeela, eta berehala nabarmendu zen ideia horien aplikazioan. Hortik sortu zen teoria eta horren inguruko teknika matematikoak fisika teoriko modernoaren muina izan ziren XX. mendearen bigarren erdian. Lan nagusiak: Unibertsoaren perturbazioa (1979) eta Armak eta itxaropena (1984). Sari ugari jaso ditu, horien artean Max Planck domina (1969) eta Templeton saria (2000). American Physical Society, Estatu Batuetako National Academy of Sciences eta Londresko Royal Societyko kide izan zen.
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Freeman Dyson  |
Datuak: Q153717
Multimedia: Freeman Dyson / Q153717Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
