Clunyko abadia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Clunyko abadia (Cluni edo Clugny ere bai; frantsesez: Abbaye de Cluny) antzinako beneditar monasterioa da, Frantziako Cluny udalerrian dagoena.
| Clunyko abadia | |
|---|---|
| Cluny | |
 Monumentu historikoa | |
| |
| Kokapena | |
| Estatu burujabe |  Frantzia |
| Frantziaren banaketa administratiboa | Metropolitar Frantzia |
| Eskualdea |  Borgoina-Franche-Comté |
| Departamendua |  Saona eta Loira |
| Frantziako udalerri | Cluny |
| Koordenatuak | 46°26′05″N 4°39′34″E |
 | |
| Historia eta erabilera | |
| Irekiera | 909ko irailaren 2a |
| Erlijioa | katolizismoa |
| Elizbarrutia | Roman Catholic Diocese of Autun (-Châlon-sur-Saône-Mâcon-Cluny) (en)  Territorial abbey of Cluny (en) |
| Arkitektura | |
| Estiloa | arkitektura erromanikoa |
| Ondarea | |
| Mérimée ID | PA00113220 |
| Kontaktua | |
| Helbidea | rue du 11-Août |
| Webgune ofiziala | |
Clunyko abadia 910eko irailaren 2an sortu zuen Gilen I.a Akitaniakoa dukeak. Bernón Baumekoa ezarri zuen abade, eta abadia berehala Sergio III.a aita santuaren agindupean jarri zuen. Benedikto Nursiakoaren arauak gorde behar bazituen ere, jaun eta apezpikuengandik libre aritzeko eskubidea jaso zuen. Berezitasun honek, aitasantutzarekin harreman estuak eduki ahal izateak, bertako abadeen itzal handiak (Odon Santua, Odilon Santua, Hugo Handia Santua) eta urteetan aurrera jo ahala bere mendean hartu zituzten lurraldeen hedadura handiak (1.200 etxe inguru Hugo Handia Santua abadea hil zenean, 1109. urtean), XI. mendeko garrantzizko erlijio erreformagune bihurtu zuten. Cluny hiria, Frantziako erdi-ekialdean dagoen Borgoina eskualdeko Saona eta Loira departamenduan kokatua, antzinako abadiaren inguruan hazi zen.
Clunyn egon zen beste zenbait pertsonaia ospetsu: Hildebrando Santua (Gregorio VII.a aita santua), Petri Agurgarria abadea, ordena Bernardo Clairvauxkoaren erasoetatik babestu zuena.
Artean ere Clunyn abiarazi zen eraberritzeak eragin handia izan zuen, ordura arteko molde erromanikoaren bilakaera gauzatu baitzuen. Neurri handiko eraikuntza da Clunyko eliza. Kanoi ganga zorrotza eta leiho zabalez hornituriko sasi-triforioa ditu, eliz-atari zabalak eta hiru kanpandorre karratu oso garaiak kanpoaldean. Erromako San Petri basilika eraiki zen arte, kristautasunak izan zuen elizarik handiena izan zen Cluny. XIX. mendearen hasieran suntsitu zuten ia erabat.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
