Leopoldo Alas "Clarín"

Leopoldo Alas "Clarín" (Zamora, 1852ko apirilaren 25a - Oviedo, 1901eko ekainaren 13a) espainiar idazlea izan zen. Bere garaiko literatura kritikaririk onena, Madrilgo egunkarietan idatzi zituen bere kritikak. Ideologia eta politikazko eztabaida handitan parte hartu zuen; bera liberalen aldekoa zen. Kontakizun egile bezala ere aipagarria. Garai hartako psikologia-nobelarik hoberenetakoa da La Regenta bere lana, Elizaren ustelkeriaren kritika zorrotza, Flauberten Madame Bovary obraren eragina jaso zuena.^[1] Ipuinak: "Pipa", "El gallo de Sócrates", "¡Adiós cordera!", gailenak dira genero horretan.

Leopoldo Alas "Clarín"
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Leopoldo Enrique García-Alas y Ureña
Jaiotza	Zamora, 1852ko apirilaren 25a
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Oviedo, 1901eko ekainaren 13a (49 urte)
Heriotza modua	: anal cancer (en)
Familia
Seme-alabak	ikusi baliorik ez Leopoldo García-Alas García-Argüelles (en)
Haurrideak	ikusi Genaro García-Alas y Ureña (en)
Familia	ikusi Leopoldo Alas Mínguez (en) ()
Hezkuntza
Heziketa	Oviedoko Unibertsitatea Unibertsitate Zentrala
Hizkuntzak	gaztelania
Ikaslea(k)	ikusi Fabriciano González García (en)
Jarduerak
Jarduerak	eleberrigilea, idazlea, unibertsitateko irakaslea, kazetaria, literatura-kritikaria eta legelaria
Enplegatzailea(k)	Oviedoko Unibertsitatea Zaragozako Unibertsitatea
Lan nabarmenak	ikusi La Regenta Q16636356
Jasotako sariak	ikusi Lore Jokoak
Mugimendua	errealismoa naturalismoa
Izengoitia(k)	Clarín
Genero artistikoa	eleberria

La Regentaren azala, 1884-1885.

Ideologikoki ideia errepublikarren aldekoa zen. Kritikarako joera azaldu zuen bere lanetan, batez ere artikulu satirikoetan. 98ko Belaunaldiaren aitzindari izan zen.^[2]

Obra

Lan ugari plazaratu zituen. Bere garaiko idazle garrantzitsua izan zen.

Saiakerak

• Solos de Clarín (1880).
• La literatura en 1881 (1882).
• Sermón perdido (1885).
• Nueva campaña (1887).
• Ensayos y revistas (1892).
• Palique (1894).

Eleberriak

• La Regenta (1884-1885). Espainiako literaturaren gailurra.
• Su único hijo (1890).
• Cuesta abajo (1890-1891).
• El abrazo de Pelayo (1889)

= Eleberri laburrak

• Pipá
• Doña Berta
• Cuervo
• Superchería
• El Señor y lo demás son cuentos
• Cuentos Morales
• El gallo de Sócrates, hil ondoren plazaratuta
• Doctor Sutilis.

Ipuinak

• ¡Adiós, Cordera!; ziur aski ezagunena.
• Amor’è furbo.
• Boroña.
• De la Comisión.
• Doble vía.
• Doctor Angelicus.
• Don Paco del empaque.
• Doña Berta.
• Dos sabios.
• El dúo de la tos.
• El gallo de Sócrates.
• El Señor y lo demás son cuentos.
• El doctor Pértinax.
• El libro y la viuda.
• El oso mayor.
• El sombrero del cura.
• En el tren.
• En la droguería.
• Medalla... de perro chico.
• Pipá.
• Speraindeo.
• Superchería.
• Tambor y gaita.
• Teresa.
• Un candidato.
• Un repatriado.
• Un voto.

Antzerkia

• Salicio y Nemoroso, 1868, galduta dagoen komedia musikala; zirriborro bat bakarrik gordetzen da.
• Tres en una: pieza en un acto, 1867.
• Teresa, 1895.
• Juan Martín, 2001, drama honen atal batzuk bakarrik ezagutzen dira.

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

1. https://www.jstor.org/stable/469497
2. Clarín (j.i. Leopoldo Alas)

Kanpo estekak

• Datuak: Q312747
• Multimedia: Leopoldo Alas y Ureña / Q312747