Remove ads
From Wikipedia, the free encyclopedia
Bakailaoa pil-pilean bakailao, oliba olioa, baratxuri eta kaiena-piperminak osagaitzat dituen euskal platera da[1]. Prestatzeko buztin-kazola behar da gero bertan bero zerbitzatzeko.
Bakailao pil-pilean | |
---|---|
arrain plater | |
Osagaiak | bakailaoa, oliba olioa, pipermina eta baratxuria |
Historia | |
Jatorria | Euskal Herria |
Osagai nagusia bakailaoa da (bezperatik gezatutako bakailao idorra), koipe gutxi eta proteina asko dituen arrain urdina. Gero oliba olioa eta baratxuriak besterik ez dira beharrezkoak errezeta egiteko. Oliba olioa saltsa egiteko ezinbestekoa da, arrainaren gelatinekin emultsionatzen duelako, horrexegatik 'zenbat eta olio gehiago, orduan eta saltsa gehiago' esaten ohi dute. Bakailaoa egosten (inoiz ez frijitu) da olio beroan eta saltsa berde bereizgarria sortzen du, buztin-kazola jiratzen duten bitartean. 'pil-pil' astiro irakitearen onomatopeia da[2].
Adituen arabera, plater honen izenarekin transposizio bat gertatu da: jatorriz "pil-pilean" zeritzon bakailaoa olio gardenean irakiten aurkezten zen[3] (hortik izena, irakinaren onomatopeia);[4] baina XX mendean saltsa trinkotzen zuten errezetak ("a la busturiana"[5] edo "ligado") nagusitu ziren, eta "pil-pil" izendapen zaharra ere hauentzat erabiltzen hasi zen -errezeta honetan olioak irakin ez arren-, errezeta zaharra eklipsatzeraino.[6]
Sukaldarien artean eztabaidagarria da nola jarri bakailaoa kazolan ondo egosteko. Batzuk diote hasieran bakailaoa bost minutuz azala gora jarri behar dela gero buelta emateko eta pil-pil egiteko; besteek, berriz, azala behera jarri behar dela gero buelta emateko eta pil-pil egiteko[7]. Azken finean biak bakailaoaren gelatina ondo ateratzeko eta emultsioa ondo egiteko moduak besterik ez dira.
Bakailaoa pil-pilean kaloria ugari dituenez, ez da gomendagarria pisu gehiegi dutenentzat. Bakailaoa baratxuri eta kaiena-piperminak dituenez ez da beharrezkoa gatza botatzea, beraz hipertentsiboentzat erabilgarria izan daiteke.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.