From Wikipedia, the free encyclopedia
Vertigo (euskaraz Bertigo) 1958ko Alfred Hitchcock ingeles zinema zuzendariaren suspensezko filma bat da. Boileau-Narcejac idazleen D'entre les morts eleberrian oinarritua dago.
Vertigo (filma) | |
---|---|
Jatorria | |
Argitaratze-data | 1958 |
Izenburua | Vertigo |
Jatorrizko hizkuntza | ingelesa |
Jatorrizko herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak |
Banatze bidea | eskatu ahalako bideo |
Honen izena darama | bertigo |
Ezaugarriak | |
Genero artistikoa | krimenezko filma, misteriozko zinema, flashback film (en) , thrillerra, film dramatikoa eta detective film (en) |
Iraupena | 128 minutu |
Kolorea | koloretakoa |
Deskribapena | |
Oinarritua | The Living and the Dead (en) |
Honen parte da | National Film Registry (en) |
Grabazio lekua(k) | San Frantzisko eta Mission San Juan Bautista (en) |
Zuzendaritza eta gidoia | |
Zuzendaria(k) | Alfred Hitchcock |
Gidoigilea(k) | Alec Coppel Samuel A. Taylor Maxwell Anderson Boileau-Narcejac (en) Thomas Narcejac |
Antzezlea(k) | |
James Stewart Kim Novak Barbara Bel Geddes Tom Helmore (en) Henry Jones Ellen Corby Konstantin Shayne Lee Patrick Raymond Bailey (en) Alfred Hitchcock Bess Flowers Fred Graham | |
Ekoizpena | |
Ekoizlea | Alfred Hitchcock |
Konpainia ekoizlea | Paramount Pictures |
Ekoizle eragilea | Alfred Hitchcock |
Edizioa | George Tomasini (en) |
Ekoizpen-diseinatzailea | Henry Bumstead (en) |
Bestelako lanak | |
Musikagilea | Bernard Herrmann |
Argazki-zuzendaria | Robert Burks (en) |
Jantzi-diseinatzailea | Edith Head |
Fikzioa | |
Kontakizunaren tokia | San Frantzisko eta Kalifornia |
Argumentu nagusia | suizidioa |
Historia | |
Nominazioak | |
universalstudiosentertainment.com… | |
Bideoa | YouTube |
AEBtako San Frantzisko (Kalifornia) hiriko Scottie Ferguson detektibeak (James Stewart) bertigoa jasaten du eta gaizkile baten atzetik doalarik bere lankide bat etxe bateko teilatutik nola erortzen den ikusi ondoren bere lanpostua lagatzen du. Egun batez, bere ikastetxeko lagun zaharra den Gavin Elster aberatsak (Tom Helmore) haren emaztea Madeleine (Kim Novak) diskretuki zelatatzeko eskatzen dio. Madeleinek malenkonia pairatzen du eta orain dela urte urte hildako bere amona Carlota Valdésen espiritua berau hiltzeko asmoz beraz jabetu omen da. Egun batzuez jarraitu eta zelatatu ostean, Fergusoni Madeleinekiko obsesioa areagotuko zaio. Hortik aurrera Ferguson atera ezingo den istorio batean barneratuko da.
Aktorea | Papera |
---|---|
James Stewart | John 'Scottie' Ferguson detektibea |
Kim Novak | Madeleine Elster / Judy Barton |
Barbara Bel Geddes | Marjorie 'Midge' Wood |
Tom Helmore | Gavin Elster |
Henry Jones | Instrukzioko epailea |
Raymond Bailey | Scottie medikua |
Ellen Corby | McKittrick hoteleko arduraduna |
Konstantin Shayne | Pop Leibel |
Lee Patrick | Madeleinen auto galduaren jabea |
Hollywoodeko Zinema Klasikoan heroi klasikoaren terminoa asko erabiltzen da, pelikula guztietan horrelako bat agertzen baita. Heroi klasikoak pelikulan zehar helburu batzuk ditu, egiten duena egiten du egin beharreko unean. Kasu honetan Scotty, protagonista, ezin dugu heroi klasikotzat hartu, honek ez baitu ekintzetan parte hartzen, begiratu baino ez du egiten. Gainera, badirudienean Scottyk bere helburua lortzen duela, monja baten mamua agertzen da eta momentu honetan Judy kanpandorretik jausten da. Beraz, esan dezakegu Scotty ez dela heroi klasikoa, hau ez baita ahalguztiduna, pelikulan lortutakoa galdu egiten du.
Scotty aztertzen badugu, honek zenbait helburu ditu pelikulan zehar;
Helburu hauetatik hiru sentimenduen mailan kokatzen ditugu.
Lore sortek garrantzia handia hartzen dute pelikula honetan, ospitalean dagoenean ikusten ditugu, museoan ere… Gainera, lepoak garrantzia handia hartuko du baita ere, lepokoari esker Scotty honen bitartez konturatuko baita emakumearen galeraz. Espiral itxurak ere esanahi bat hartzen du, oso garrantzitsua izango dena pelikulan. kredituetan agertzen da, Scotty gidatzen ari denean espiral moduan gidatzen du, Judyren mototzan agertzen da, eskaileretan eta enborran. Espiral hau gatibutasunaren metafora bat da, Scotty ezin da desiraren espiral horretatik irten.
Pelikula honetan erreprimitzen dena azaleratu egiten da, errepresioa gehiegizkoa denean perbetzioa azaleratzen. Perbertsio motak: begirada, ez du ezer egiten, boyerismoa. Bigarrenik, fetitxismo alderantzikatua, zer eranzten dio, zer gehitzen dio, fetitxeak jartzen dizkio, orrazkera. Hirugarrenik, nekrofilia, Scotty hilda dagoen emakume batekin oheratu egiten da.
Hipotesi ezberdinak hartu izan dira gaia zehazteko, mitoetan oinarrituak;
Pelikula honetan desirak garrantzia handia hartzen du, honen azterketa bat egin dezakegu baita ere;
Scotty bi emakumeen artean mugitzen da, bi munduen artean. Alde batetik Mitch, domestikoa, abenturarik gabea, arriskurik gabea, emakume hau ez da bat ere seduktorea, ez du bularretakorik eramaten, adibidez. Beste alde batetik Madeleine/Judy dugu, seduktorea.
Iraganaren garrantzia azpimarratu behar dugu, pelikulan agertzen diren espazio nagusiak iraganarekin zer ikusirik dute. Museoa da iraganeko espazioa, honetan iraganean margoztu diren obrak daude, beste alde batetik eliza, antzinako espainolek eraikitako hilerria, hotela, liburu-denda, parkea eta basoa.
Pelikula honetan erruduntasuna nabaria da, hau esan dezakegu, adibidez, pelikula hasten denean polizia protagonistaren erruz hiltzen delako.
Beste alde batetik, pelikulan gezurrak oso nabariak dira, gezur asko antzeman daitezke planoaren erabileragatik. Honen adibide oso argia hauxe da; Scotty eta Elsterren arteko elkarrizketan bigarrena gezurra esaten ari dela antzeman dezakegu, hau planoan sartzen denean eta Scottyren atzean jartzen denean bitxikeri bat aurkitzen dugu, hau altuago kokatuta dago. Gezurra esaten duen beste batean altuago ikusiko dugu baita ere.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.