Thubten Gyatso

Thubten Gyatso (tibeteraz: ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་, wyliez:thub bstan rgya mtsho, pinyin tibetarrez:Tubdain Gyaco)(1876ko otsailak 12-1933ko abenduak 17), hamairugarren Dalai Lama izan zen, Tibeta, Errusiar Inperioa, Qing dinastia eta Britainiar Inperioaren presioen aurrean, nazio independente bezala mantentzea lortu zuen politiko handi bezala ezaguna izan zena. Gainera, diziplina monastikoa berrezarri eta lego kopurua handitu zuen, monjeen botere gehiegikeriak eragozteko.

Thubten Gyatso
Irudi gehiago
13. Dalai Lama 1879ko abuztuaren 1a - 1933ko abenduaren 17a ← Trinle Gyatso - Tenzin Gyatso →
Bizitza
Jaiotza	Samye (en) , 1876ko otsailaren 12a
Herrialdea	Tibeteko eskualde autonomoa
Heriotza	Potala jauregia, 1933ko abenduaren 17a (57 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: pneumonia
Familia
Aita	Langdun Kunga Rinchen
Ama	Lobsang Dolma
Familia	ikusi Künga Wangchug (en) (iloba)
Leinua	Langdun family (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	Tibetera
Irakaslea(k)	Pa Ri Rabsal (en) Tertön Sogyal (en) Lobsang Lungtok Tenzin Thinley (en) Gendun Tendzin Gyatso (en) Jampa Gyatso (en) Agvan Dorzhiev (en) Ngawang Pelden Chokyi Gyeltsen (en) Yeshe Chopel (en)
Ikaslea(k)	ikusi Ngawang Sungrab Thutob (en) Chen Sé Tubten Namdrol (en) 26 Lhatsun Trulku (en) Thubten Lungtog Tenzin Trinley (en) Lobzang Namgyel Tendzin Lhundrub (en) Lobzang Jigme Tsultrim Gyatso (en) Thubten Choekyi Nyima, 9th Panchen Lama (en) Jamphel Yeshe Gyaltsen (en) Taklung Shyab Drung Ngawang Tubten Changchub Chökyi Nyima (en) Ngawang Nyima (en) Khenpo Ho Tok Tu Gendün Lungtok Rabgyé (en) Rangjung Rigpe Dorje, 16th Karmapa (en) Karsé Kongtrul (en) Jampa Taye (en) Tubten Chowang Nyamnyi Dorje (en) Tak Tsa Jikme Tenpé Gyaltsen (en) Tré Khen Zur Lozang Wangchuk (en)
Jarduerak
Jarduerak	politikaria eta idazlea
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Tibetar budismoa Rimé movement (en)
Erlijio-ordena	Gelug

Zerga sistema bat, eta polizia gorputz bat sortu zituen, Tibeten argindarra, telefonoa eta lehen autoa sartu zuen eta, bere bizitzaren amaieran, Tibetentzako obskurantismo garai bat iragarri zuen, baita, bere berraragitzeak, txinatarrek, dalai lama gazte eta indartsu bati aurre egiteko balio izango zuela ere.

Bere lorpen izpiritualei dagokienez, gaztetatik nabarmendu zen. Lhasako hiru monasterioetan, Gandeng, Drepung eta Seran, eztabaidatzea erabaki zuen, monje guztien aurrean, eta erraz nabarmendu zen. Bere aurreko beste Dalai Lama batzuk bezala, Gelugpa tradizioko bere ikasketak, Nygm tradiziokoekin konbinatu zituen. Gainera, meditatzaile ospetsu bat izan zen, erretiro labur eta luzeak egin zituena, bere bizitza osoan zehar, egunero praktikatzeaz gain.

Aurrekoa Trinlé Gyatso

Dalai Lama ?-1933

Ondorengoa Tenzin Gyatso

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Thubten Gyatso

• Datuak: Q25238
• Multimedia: Thubten Gyatso, 13th Dalai Lama / Q25238