Lur masa (ML edo M🜨, zeinetan .svg){kind=small}
astronomian Lurrari egokitzen zaion ikurra den) masa neurtzeko astronomian erabiltzen den unitate bat da eta haren unitate bat Lurraren masa baten baliokidea da. Lur masa bat M🜨 = 5.9722×1024 kg dira azken neurketen arabera, betiere 6×1020 kg-ko errore tarte absolutuarekin eta 10−4-ko errore tarte erlatiboarekin. Hortik ondorioztatu daiteke Lurraren batez besteko dentsitatea 5515 kg⋅m−3-koa dela.
Balioa zehazten joan da azken mendean zehar, horren lekuko 1976an onartutako balioa (5.9742±0.0036)×1024 kg-koa zela. Astronomian beste planeten masa neurtzeko erabiltzen da Lur masa, bereziki planeta harritsuena eta exoplanetena. Eguzkiak 333.000 Lur masa ditu, hortik dator Eguzki masa unitatea. Lur masak ez du bere baitan hartzen Ilargiaren masa. Ilargiaren masa Lurrarenaren %1,2koa dela jakinik, Lurra+Ilargia sistemarena 6.0456×1024 kg ingurukoa dela ondoriozta daiteke.
Lurraren masari ekarpenik handiena burdinak eta oxigenoak egiten diote (%32 bakoitzak), magnesioa eta silizioa dituzte atzetik (%15 bakoitzak) eta atzerago daude kaltzio, aluminio eta nikela (%1,5 bakoitzak).
Lurraren masa zehaztasun osoz kalkulatzea zaila da, grabitazio konstantearen mende baitago eta hura baita zehaztasun gutxienarekin dakigun fisikako oinarrizko konstantea. Zehaztasun falta hori grabitazio indarraren ahuldadearen ondorio da. 1770ko hamarkadako Schiehallion esperimentuak lortu zuen lehen aldiz Lurraren masa zehatz kalkulatzea (errore tartea %20koa baino baxuagoa zelarik). Ehuneko bateko errore tartearekin kalkulatu zuen Cavendish esperimentuak 1798. urtean.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
