Ruhola Khomeini[1] —jaiotza-izena: Ruhola Musavi Suhufu Ibrahima Musa Khomeini— (persieraz: روح الله خمینی, ruːholˈlɑːhe χomeiˈniː ahoskatua; Khomein, Iran, 1902ko irailaren 24a - Teheran, Iran, 1989ko ekainaren 3a) politikaria eta Irango xiiten buruzagia izan zen.
Ruhola Khomeini | |||
---|---|---|---|
1979ko abenduaren 3a - 1989ko ekainaren 3a - Ali Khamenei → | |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Khomein (en) , 1900eko maiatzaren 17a | ||
Herrialdea | Iran | ||
Heriotza | Teheran, 1989ko ekainaren 3a (89 urte) | ||
Hobiratze lekua | Ruhola Khomeiniren mausoleoa | ||
Heriotza modua | berezko heriotza: miokardio infartu akutua | ||
Familia | |||
Aita | Seyyed Mostafa Khomeini | ||
Ezkontidea(k) | Khadijeh Saqafi (en) (1929 - 1989ko ekainaren 3a) | ||
Seme-alabak | |||
Haurrideak | |||
Familia | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Hizkuntzak | persiera arabiera | ||
Irakaslea(k) | Hossein Borujerdi (en) Abu al-Majd al-Isfahani (en) Sheikh Fazlollah Nuri (en) | ||
Ikaslea(k) | ikusi
| ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | politikaria, poeta, erlijio burua, akhoond (en) , teologoa eta mistikoa | ||
Lan nabarmenak | ikusi
| ||
Jasotako sariak | ikusi
| ||
Zerbitzu militarra | |||
Parte hartutako gatazkak | Irango Iraultza Iran-Irak gerra | ||
Sinesmenak eta ideologia | |||
Erlijioa | Xiismoa hamabitarra | ||
Alderdi politikoa | Alderdi Errepublikano Islamiarra | ||
imam-khomeini.ir | |||
| |||
Bizitza
Arak, Isfahan eta Qum hirietako erlijio-eskoletan ikasketak egin eta ulema egin zen 27 urte zituela. Reza Khan shaharekin istilu politikoak izan zituen 1941ean eta Mossadeghen alde agertu zen 1953an. Atxilotuta egon ondoren, 1964an askatu zutenean, berriro aurre egin zion shahari. Turkiara erbesteratu zuten horren ondorioz. Handik irakiar Najaf hiri santura joan zen, 1978 arte. Khomeiniren mezua indar handiz zabaltzen hasi zenez, hango gobernuak Frantziara bidaltzea erabaki zuen. Hala ere, Frantziatik gidatu zituen shaharen aurkako ekintzak, eta shahak atzerrira ihes egin behar izan zuen. Orduan itzuli zen Khomeini Iranera (1979).
Bazarganen agindupeko gobernua osatu zuen, iraultzaren buruzagia izan zen eta Irango Islamiar Errepublika ezarri. Aginpide handia eman zion horrek, baita neurri latzak ezartzeko aukera ere (jendea fusilatu, Estatu Batuetako jatorriko pertsonak bahitu, eta abar). Erlijio-burua izan zen, eta bere esku izan zuen Irango politika.
Gaur egun, haren gorpua Ruhola Khomeiniren mausoleoan dago.
Ikus gainera
Erreferentziak
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.