Karbonoa duen konposatua. Hidrogenoa (gehienetan), oxigenoa, nitrogenoa eta beste elementu batzuk ere izaten dituzte. From Wikipedia, the free encyclopedia
Konposatu organikoak beren molekuletan karbonoa duten konposatu kimikoak dira. Karbonoaz gain, hidrogenoa, oxigenoa, nitrogenoa, sufrea, fosforoa eta halogenoak ere izan ditzakete. Atomo hauek euren artean lotura kobalente bidez elkartuta agertzen dira.
Hala ere, karburo, karbonato eta karbono oxidoak ez dira konposatu organikoen barnean sartzen, hauek konposatu inorganikotzat hartzen dira.
Historian arazo ugari eman dituen zerbait izan da konposatu organiko eta inorganikoen bereizketa. Orokorrean, konposatu organikoek karbono eta hidrogeno arteko lotura kobalenteak dituztenak dira eta inorganikoak ez dituztenak. Horrela bada, azido karbonikoa konposatu inorganikoa da eta azido formikoa organikoa. Beraz, konposatu organiko guztiek karbonoa dute, baina karbonoa duten konposatu guztiak ez dira organikoak.
Konposatu organikoekin erlazionatutako alderdiez kimika organikoa arduratzen da.
Historikoki "organiko" hitzak jatorria organo batean duela adierazi nahi zuen eta "inorganiko" hitza biziduna ez den nonbaitetik eratorritakoa litzateke.
Gerora, izaki bizidunek ekoizten zituzten zenbait konposatu sintetizatzea posible zela ikusi zuten, hala nola, azido oxalikoa edo urea. Honek konposatu organiko eta inorganikoen bereizketa zalantzan jarri zuen.
Honela, konposatu organikoei definizio berri bat ematen saiatu ziren eta karbonoa eta hidrogenoa zituzten konposatuak zirela erabaki zuten. Honen arabera konposatu inorganikotzat hartzen diren zenbait molekula organikoen barruan egongo lirateke (karbono dioxidoa, zianuroa...) eta beraz, definizio hau ez da guztiz egokia. Gaur egun hala ere, ez da sailkapen honi erabat doitzen zaion definiziorik aurkitu.
Molekula organikoak bi motatakoak izan daitezke:
Datuak: Q174211
Multimedia: Organic compounds / Q174211Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
