Enbor entzefaliko

Enbor entzefalikoa, enbor zerebrala edo zurtoin zerebrala ere deitua; mesentzefaloak, entzefaloaren enborreko zubia (Valorioren zubia izenarekin ere ezagutua ) eta bizkarrezur–erraboilak (muin luzanga izenarekin ere ezagutua ) osatzen dute.

Enbor entzefaliko
Irudi gehiago
Xehetasunak
Honen parte	burmuina
Kokapena	burmuina
Konponenteak	bizkarrezur-erraboila Entzefaloaren enborreko zubia mesentzefaloa
Identifikadoreak
Latinez	truncus encephali
MeSH	A08.186.211.132
TA	A14.1.03.009
FMA	79876
Terminologia anatomikoa

Aurreko garunaren , bizkarrezur-muinaren eta nerbio periferikoen arteko komunikazio biderik handiena da. Enbor entzefalikoak hainbat funtzio kontrolatzen ditu; horien artean, arnasketa, bihotz-erritmoaren erregulazioa eta soinuaren lokalizazioaren lehen mailako alderdiak; azken hau substantzia grisez eta zuriz osaturik. Substantzia grisak nukleoak eratzen ditu substantzia zuri barruan; substantzia zuria hiru mota ezberdinetan sailkatu ahal izatea eragiten duena:

1. Garezur-pareen jatorri erreala irudikatzen duten erdialde segmentarialak.

2. Enbor entzefalikoan dauden nukleoak; hiru elementu hartzen dituztenak:

• Sentitze-bide txandak.
• Enbor zerebralaren elkar bideen jatorria.
• Nahi gabeko bideen eragileen jatorri.

3. Eraketa edo substantzia sarekera: efektu erraztailea edo inhibitzailean jardunez, hainbat prozesutan parte hartzen duten neurona – multzoa; ala nola, lo – bijilia egoera.

Erdialde segmentarialak

Garezur-pareen jatorri erreala irudikatzen dute, eta somatomotorea, somatosensitiboa, biseromotora eta biserosensitiba jarduerarekin bat datoz. Somatomotores-a nukleoak bi zutabetan banatzen dira: Dortsal bat, somatiko jatorria duten muskuluetako inerbazioaren eragilearen arduraduna den lerro ertainetik hurbil dagoena; eta begietako eta mihiaren muskuluetako muskulu eragile estrintsekoak baita nukleoak barne hartzen dituena:

1. Begiko nerbio motor komuna edo III. parea: Silvio-ko akueduktura hurbila den mesentzefaloaren alderdi altuan dago kokaturik. Nukleo honetatik egile okular nerbioa edo III. garezur-parea irtengo da.
2. Troklearra edo IV parea: mesentzefalo beheko alderdian dago kokaturik. Bertatik irtengo da nerbio patetikoa edo IV. garezur-parea, zeinen zuntzak kontrako aldeak izango diren.
3. Kanpoko begiko nerbio motorra edo VI. parea: protuberantzia mailan aurkituta.
4. Hipogloso handia edo XII. parea: protuberantziako behealdearen eta erraboileko goialdearen artean kokaturik, bertatik irteten da XII. garezur-parea edo nerbio hipoglosoa, mihiaren muskuluak inerbatzen dituena.

• Bentral bat, kanpotik kokatuta, inerbazioa eskaintzen die arkuetatik ondorioztatutako egiturei eta pitzadura brankialei eta honako nukleoak biltzen ditu:

1. Trigeminoaren motorra edo nukleo mastekatzailea: protuberantziaren nagusia. Bertatik irteten dira trigeminora gehituko den nerbio mastekatzailea osatzen duten nerbio-zuntzak edo V. garezur-parea.

2. Aurpegikoa edo VII . parea: protuberantziaren beheko alderdian dago kokaturik. Hemendik aurpegiko nerbioa edo VII. garezur-parea irteten da. Irtetean, bere axoia lerro ertainera zuzentzen da lehenik eta behin kanpoko motor okularraren nukleoa inguratu egiten du eta horrela, aurpegiko lehen belauna eratzen dute; (gertaera honek ezkerreko aldean baita eskuinean ematen direla kontuan izan behar da). Honen ondoren entzefaloaren enborretik irteten da alde batetik.

3. Anbiguoa: elkarturiko bi nukleok osatzen dute. Erraboilean eta protuberantzian zehar hedatzen da. Somatomotoras zuntzen jatorria da, goitik beherantz, baita glosofaringearena, eta neumogastrikoarena.

4. Osagarria edo espinala: mendekoena da. Bertatik ateratzen da bigarren mailako nerbioa (XI. garezur-parea). Egile batzuek nukleo anbiguoaren eratzailetzat hartzen dute. Bizkarrezur-muin zerbikalean jarraitzen du bizkarrezurreko nerbioko nukleoarekin.

Nukleo somasensitiboak ere bi zutabetan bana daitezke:

• Dortsal bat, honelako nukleo motak hartzen ditu:

1. Estatu akustikoak, nukleo bestibularretan azpisailka daitezkeenak ( hauek, orekarekin dute erlazioa ). Kanpoko angeluko laugarren bentrikuluko zoruan daude kokaturik, non bertan, eminentzia edo trigono akustikoa osatzen dute.

2. Faszikulu bakartiko nukleoa , laugarren bentrikuluko zoruko kanpoko hegal zuriari dagokio, eta Wrisber-eko bitartekariaren (VII. bis); glosofaringeoko (IX.) eta nerbio zehaztugabeko (X.eko) jatorri erreala da; azken honetan sortzen dira VII. bis eta IX. zuntzak , dastamen – nukleoa osatzen dituztenak.

• Eta bentral bat, trigeminoaren (V. parearen) nukleoa edo Rolandoren nukleo gelatinakara osaturik. Entzefaloaren enborrean zehar hedatzen da, pedunkulu zerebraletako kalotaren beheko sektoretik Rolandoren substantzia gelatinakaraz jarraitzen duen erraboilaren behealderaino.

Kanpo estekak

• Datuak: Q182228
• Multimedia: Brainstem / Q182228