Independentziarako, autodeterminaziorako eta askatasunerako eskubidearen aldeko bozketa Katalunian From Wikipedia, the free encyclopedia
Kataluniaren independentziarako 2017ko erreferenduma, ofizialki Kataluniaren Autodeterminazio Erreferenduma, laburbilduz U-1 (katalanez 1-O) 2017ko urriaren 1ean, Katalunian egindako independentzia erreferendum loteslea izan zen.[1][2] Kataluniako Gobernuak antolatuta, Kataluniako Parlamentuan erreferendumaren aldeko alderdiek gehiengo osoa lortu zuten hauteskundeen ostean gauzatu zen. Galdera hau egin zen erreferendumean: «Nahi duzu Katalunia errepublika erako estatu independentea izatea?».[2] Espainiako Gobernuak erreferendumaren aurkako jarrera izan zuen.[3][4]
Kataluniaren independentziarako 2017ko erreferenduma | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gertaera-data | 2017ko urriaren 1a | ||||||||||||||||
Mota | Independentzia erreferendum | ||||||||||||||||
Honen parte da | Kataluniako prozesu independentista eta 2017ko Espainiako krisialdi konstituzionala | ||||||||||||||||
Webgune ofiziala | referendum.cat | ||||||||||||||||
Hashtag-a | #CatalanReferendum, #Votarem eta #1Oct | ||||||||||||||||
Parte-hartzea | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Hauteskunde emaitza | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Honen ondorio zuzena | |||||||||||||||||
2017ko urriaren 27a: Kataluniaren Independentzia Aldarrikapena | |||||||||||||||||
← Kataluniaren independentziarako kontsulta |
Espainiako Konstituzio Auzitegiak erreferenduma legez kanpokotzat jo zuen, eta Estatuko Fiskaltza Nagusiak Espainiako Guardia Zibilari, Espainiako Polizia Nazionalari, Kataluniako udaltzaingoei eta mossoei erreferendumari lotutako ekintza guztiak galarazteko agindu zien (hautesontziak kendu, pankartak konfiskatu, webguneak itxi, eta abar).
Espainiako Poliziak eta Guardia Zibilak ez zuten lortu Kataluniako erreferenduma galaraztea, erreferendum egunean hainbat hauteslekutan indarrez eta indarkeria erabiliz sartu ziren arren, eta bi milioi pertsonak baino gehiago botoa eman ahal izan zuten. 2.262.424 bozkatzailek (% 90ek) independentziaren alde egin zuten, 176.566k (% 7,8) ezezkoaren alde, 45.586k (% 2) boto zuria eman zuten, eta beste 20.129 botoak (%0,8) baliogabeak izan ziren. Bestalde, Segurtasun Indarrek 400 hautesleku inguru itxi zituzten edota irekita zaudela haietan sartu ziren; gainera, ia 800.000 boto atzeman zituzten, eta ezin izan ziren zenbatu.
Espainiako Segurtasun Indarren oldarraldietan 1.066 pertsona zauritu artatu zituen kataluniar Medikuntza-Larrialdi Sistemak, horietako bost larri.[5]
Arazoak arazo eta oztopoak oztopo, mugarri garrantzitsuenetariko bat bihurtu zen hilabete horretako urriaren 27an Kataluniako Parlamentuak aldarrikatuko zuen Kataluniako Errepublikarentzat.
Kataluniaren autodeterminazioaren aldeko erreferendumaren deialdia 2014. urtetik dator. Urte hartan Kataluniaren etorkizun politikorako kontsulta egin zen. Herri galdeketa ez loteslea zen eta Espainiako Konstituzio Auzitegiak baliogabetu zuen. Kataluniako Generalitateak galdeketa egin zuen, eta auzitegiek Artur Mas presidentea eta bere hiru kontseilari —Francesc Homs Presidentetzako kontseilaria, Irene Rigau Hezkuntza kontseilaria eta Joana Ortega presidenteordea— zigortu zituen prebarikazio eta desobedientzia delituengatik.
Bi lege garrantzitsu onartu zituen Kataluniako Parlamentuak erreferenduma egin ahal izateko. Alde batetik Kataluniaren independentziari buruzko autodeterminazio erreferendum loteslearen legea (katalanez: Llei del referèndum d'autodeterminació vinculant sobre la independència de Catalunya) independentziari buruzko erreferenduma arautzen zuen legea. Legeak erreferendumaren egitea, horrek emaitzaren arabera izango dituen ondorioak eta Kataluniako Hautes-Sindikaturaren eraketa antolatzen zuen. Legearen arabera, "Kataluniako herria subjektu politiko burujabea da eta, izaera horrekin, bere egoera politikoa libre eta demokratikoki erabakitzeko eskubidea du". Katalan herriaren burujabetzaren ordezkaria Kataluniako Parlamentua dela esaten du.[6][7][8][9]. 2017ko irailaren 6an onetsi zen, eztabaida parlamentario handi baten ostean.[9]
Hurrengo egunean Kataluniar Errepublikaren iragankortasun juridikoa eta sortzearen legea onartu zen (katalanez: Llei de transitorietat jurídica i fundacional de la República). Lege honen 1. artikuluaren arabera, «Kataluniak zuzenbidezko Errepublika demokratiko eta sozial bat osatuko du». 2016ko abenduaren 29an agiriaren zirriborroa argitaratu zen, eta 2017ko abuztuaren 28an Kataluniako Parlamentuan aurkeztu. 2017ko irailaren 8an Kataluniako Parlamentuan bozkatua eta onartua izan zen, eta 2017ko urriaren 1eko Kataluniaren independentziari buruzko erreferendumean baiezkoak irabaziz gero indarrean jartzea zuen helburu.
2015eko irailaren 27an Kataluniako Parlamentuko hauteskundeak izan ziren. Hauteskunde hauetan erreferenduma egitearen aldeko indar politikoek gehiengo osoa lortu zuten (Junts pel Sí, Catalunya Sí que es Pot[10] eta Herri Batasun Hautagaitza (CUP)) eta horrek erreferendumaren aldeko gobernu bat eratzea ahalbidetu zuen. CUPen eskariz Artur Mas ez zen presidentegai izan, eta Carles Puigdemont izendatu zuten 130. Kataluniako Generalitateko presidente.[11]
2016ko irailaren 28an, Kataluniako Parlamentuan, Carles Puigdemontek autodeterminazio erreferendum baten etorkizuneko deialdia iragarri zuen. Erreferendumaren arkitektura eta antolaketa Oriol Junqueras presidenteordean, eta Raül Romeva, Erakunde eta Kanpo Harreman eta Gardentasun kontseilariaren ardura izango zela ere jendaurrean jakitera eman zen.
Handik gutxira, 2016ko urriaren 6an, Kataluniako Parlamentuaren 306 / XI Ebazpena onartu zuen, gobernu orokorraren joerari buruzkoa, honek Kataluniako Gobernua Katalunia independiente bati buruzko erreferendum burutzera premiatzen zuen, gehienez jota, 2017ko irailean burutua, galdera argi eta erantzun bikoitz batez osatua. Urte bereko abenduaren 14an, Espainiako Konstituzio Auzitegiak ebazpena indargabetu zuen, aurrez Espainiako Gobernuak ebazpenaren exekuzioaren aurkako helegitea tramitera onartu izanaren ondorioz.
2016ko abenduaren 23an, independentziari buruzko erreferenduma burutzea helburuz Kataluniako Erreferendumerako Hitzarmen Nazionala eratu zen. Batzorde exekutiboa honakoek osatu zuten: Joan Ignasi Elena (koordinatzailea), Maite Arqué, Jaume Bosch, Francesc de Dalmases, Carme-Laura Gil, Itziar González, Francesc Pané eta Carme Porta.[12]
2017ko urtarrilaren 24an, Kataluniako Gobernuak erreferenduma Europako Parlamentuari aurkeztu zion, zahazkiago bere Bruselako egoitzako PHS 3C050 aretoan. "The Catalan Referendum" izenburua zeraman ekitaldiak Carles Puigdemont presidentea, Oriol Junqueras presidente ordea eta Raül Romeva Kanpo Harremanetarako kontseilariaren partehartzeak izan zituen. 500 lagun bertaratu ziren, tartean eurobiltzarkideak, diplomatikariak eta nazioarteko hedabideetako kazetariak zeuden.
2017ko ekainaren 9an Kataluniako Gobernuak ahaldun independentistekin batera Generalitatearen Jauregiko Laranjondoen patioan eta ekitaldi formal batean erreferendumaren data eta galdera iragarri zituzten. Galdera honakoa: «Nahi duzu Katalunia errepublika erako estatu independentea izatea?», katalanez, gaztelaniaz eta okzitanieraz idatzia. Erreferendumaren data 2017ko urriaren 1ean finkatu zen.
Aste hartan bertan, ekainaren 11an eta igandez, Bartzelonako Montjuïc parkeko Puig i Cadafalchen Quatre Columnes zutabeen aurrean, Assemblea Nacional Catalana, Òmnium Cultural eta Associació de Municipis per la Independència erakunde independentistek gobernuaren eta bere erreferendum iragarpenaren aldeko ekitaldia ospatu zuten. Ekitaldira 30.000-40.000 lagun arteko jendetza bertaratu zen, eta babesleen artean Josep Guardiola kirolaria egon zen, ekitaldia antolatu zuten erakundeen manifestu ofiziala irakurriz.
2017ko ekainaren 13an, Espainiako Fiskal Nagusiaren menpe dagoen Kataluniako Fiskal Nagusiak jada Meritxell Borràs eta Francesc Esteveren aurka hautetsontzien erosketa akordioarengatik zegoen kereila handiagotu zuen, desobedientzia, prebarikazioa eta funts-publikoen bidegabeko erabiltzea egotziz.
2017ko uztailaren 4an, Kataluniako Parlamentuan Kataluniaren independentziari buruzko autodeterminazio erreferendum loteslearen legearen zirriborroa aurkeztu zen, ondoren baita Kataluniako Antzoki Nazionalean ere. Lege honen helburua Kataluniako independentziari buruzko autodeterminazio erreferendum loteslearen ospatzea erregulatzea da, baita bere ondorioak, ondorengo emaitzen arabera, eta Kataluniako Hauteskunde Sindikatura bat sortzea.
2017ko uztailean zehar, Espainiako Guardia Zibilak, Espainiako Gobernuaren menpeko eta izaera militarreko polizia erakundeak, errefendumaren hainbat bultzatzaileei galdeketetara joateko zitazioak eman zizkien. Uztailaren 26an Joaquim Nin, Presidentetzako idazkari nagusia, eta Jordi Graells, Hiritarren Harretako zuzendari nagusia, itaundu zituzten. Uztailaren 27an, Jaume Clotet, Gobernuko Komunikazio zuzendaria, eta Joan Ignasi Elena, Kataluniako Erreferendumerako Hitzarmen Nazionalaren koordinatzailea, itaundu zituzten. Uztailaren 28an, Anna Molas, Kanpo eta Erakunde Harreman eta Gardetasun Saileko komunikazioetarako zuzendaria, eta Ignasi Genovès, Hedabideko zuzendari nagusia, itaundu zituzten. Lehen une batez, eginbideak Kataluniako Justizia Auzitegi Nagusiak ireki zituela jakitera eman zen. Era berean, Auzitegi horrek berak komunikatu baten bidez albiste hori gezurtatu zuen, eginbide horiek bere instantziara eskatuak ez zirela izan ziurtatuz.
2017ko abuztuaren 14an, Arango haraneko hiritar eta politikari multzo batek Leseko manifestua ezagutzera eman zuten, honetan Kataluniaren independentziari buruzko erreferendumari eta kataluniar prozesu independentistari babesa eman zioten.
2017ko abuztuaren 28an, Kataluniako Parlamentuaren gehiengoak, JxSí koalizioak eta CUP-CC alderdiak osatua, Kataluniar Errepublikaren iragankortasun juridikoa eta sortzearen legea aurkeztu eta erregistratu zuen. Abuztuaren 31an, Kataluniako Gobernuaren Kanpo Harremanetarako Sailak bere nazioarteko kantzilergoei nazioarteko zuzenbide aditu talde batek egindako «Catalonia's Legitimate Right to Decide» («Kataluniaren Zilegizko Erabakitze Eskubidea») izeneko txostena bidali zien. Txostenak, aurrekari historiko, politiko eta sozialak aztertu ostean, erabakitze eskubidea, erreferendumaren legezkotasuna eta Gobernuaren bozka egiteko deialdiaren zilegitasuna bermatzen zuen.
2017ko irailaren 6an, Kataluniako Parlamentuaren osoko bilkurak Kataluniaren independentziari buruzko autodeterminazio erreferendum loteslearen legea baietsi zuen. Bilkurak legea onartu ondoren, Kataluniako Gobernuko kide guztiek Kataluniaren autodeterminazio erreferenduma eta Kataluniaren autodeterminazio erreferenduma burutzeko arau gehigarrien dekretua sinatu zuten.
Irailaren 12an, José Yusty Bastarreche epaileak, PPren helegite baten ondoren, Madrilen udal areto batzuetan erreferendumaren alde buturu behar zen ekitaldia debekatu zuen.
Irailaren 13an, Valentziako Ama Birjinaren plazan, Anna Gabriel eta Mireia Vehí, CUP alderdiko diputatuak erreferendumaren aldeko manifestua jendaurrean irakurtzen ari zirela, Espainiako Polizia Nazionala joan, bertaratutakoak identifikatu eta manifestuaren irakurketa megafoniarik gabe burutu beharra izan zen.
Irailaren 13an, Gijonen, Udalak hiriko udal-zentro batean erreferendumari buruzko solasaldi-hitzaldi bat debekatu zuen. Solasaldia besteen artean, Asturiasko Oroimena eta Errepublikaren Federazioak eta Viento Sur aldizkariak antolatua zegoen, eta Joan Tarda, ERCko kidea, eta CUP eta Catalunya en Comú alderdietako kideen partaidetza izango zuen. Foro Asturias alderdiaren gobernupeko Gijongo Udalak ekitaldia debekatzeko Espainiako Auzitegi Nazionalak erreferenduma debekatu izanan oinarritu zen.
Irailaren 17an, Arango haranan, Viellako Udalak CUPek antolatutako ekitaldi bat debekatu zuen. Ekitaldi honetan, Mireia Boya, CUPeko kideak, Julián Fernández, Ahal Duguko kideak, Emilio Medán, PSOEko kideak eta Les udalerriko alkatearen partaidetza espero zen. Juan Antonio Serrano, Viellako alkateak, berak "ezer ez zuela debekatzen, Auzitegi Konstituzionalak debekatu zuela" argudiatu zuen. Serranok beste alderdi politiko batek ere eskaera berbera egingo balu berdin jokatuko zuela baieztatu zuen, ekitaldia erreferendumaren alde ala aurkakoa izateak axolarik gabe. Alkateak "bere betebeharra legalitatea betearaztea zela" azpimarratu zuen.
Irailaren 15ean, Gasteizen, Anna Gabriel, CUP alderdiko diputatuak, udal areto batean eman behar zuen hiltzaldia debekatu zen. Aurrez, Espainiako Gobernuaren Ordezkaritzak salaketa jarri eta epaileak debekatzea erabaki ondoren, jada hitzaldia hasi eta inongo arazorik ez zegoela, udaltzainak aretora sartu eta bertaratutako jendea kanporatu zuten. Ekitaldia kalean amaitu zuten.[13]
2017ko irailaren 9an, Juan Antonio Ramírez Sunyer epailearen aginduz, Espainiako Guardia Zibila erreferendumaren prestaketen frogen bila Valls udalerriko El Vallenc hedabidearen egoitzara sartu zen. Hedabidearen zuzendaria Guardia Zibilaren Tarragonako koartelera deklaratzera joateko deitu zuten. Espainiako Ministerio Fiskalak erreferendumari laguntza eskeini zioten 712 alkate ikertu gisa deklaratzera zitatu zituen eta poliziari deklaratzera aurkezten ez direnak atxilo ditzan agindu. Espainiako Guardia Zibila erreferendumaren interneteko domeinua kudeatzen zuen CDMo enpresaren egoitzara sartu eta itxiarazi egin zuen. Kataluniako Gobernuak erreferendumari buruzko beste bi webgune ofizial ireki zituen. [14]
Irailaren 15ean, Espainiako Guardia Zibilak kataluniar hedabide eremuko hainbat aldizkariren erredakzioetan sartu eta hauetan lan egiten duten kazetariak identifikatu zituen. Izaera militarreko ekintza honek eragindako hedabideak honakoak izan ziren: El Punt Avui, Vilaweb, El Nacional, Racó Català eta Llibertat.[15]
Irailaren 19an, Guardia Zibilak Kataluniako hainbat herritan egindako miaketetan, erreferendumean hauteskunde-mahaietan lan egitea egokitu zaien herritarrei bidali beharreko jakinarazpenak konfiskatu zituen. Guardia Zibila Unipost mezularitza-enpresak Manresan, L'Hospitalet de Llobregaten, Bartzelonan eta Terrassan zituen egoitzetara ere sartu zen, herritarrei bidaltzeko prest zeuden 45.000 gutun-azal atzemanez. Egun horietan zehar, erreferendumaren aldeko kartelak, esku-orriak eta diptikoak atzeman zituzten (1,5 milioi baino gehiago), eta urriaren 1ari buruzko informazioa zabaltzeko abian jarritako webguneak ere itxiarazi zituzten.[16]
2017ko irailaren 20an, Guardia Zibila Generalitatearen hainbat egoitzetan sartu, 41 miaketa egin eta 14 lagun atxilotu zituen, tartean Generalitateko goi-kargudunak. Honako egoitzetan sartu zen: Presidenteordetza, Ekonomia eta Ogasun Kontseilaritzaren egoitza, Atzerri Gaietarako Kontseilaritzaren egoitza, Gobernazio eta Herri Lanen Kontseilaritzaren egoitzan, Lan eta Gizarte Gaietarako Kontseilaritzaren egoitza, Katalunia Irekia Administrazioan, Kataluniar Finantza Institutuan eta Kataluniako Generalitatearen Hedabide eta Informazio Teknologien Zentroa.[17] Horregatik, Kataluniako Generalitateak epailearen eta Guardia Zibilaren aurkako salaketa aurkeztu zuen. [18] Juan Antonio Ramírez Sunyer epaileak hura kausa politiko bat ez zela aipatuz bere burua zuritu zuen.[19]
Goizeko operazioan, bestalde, Espainiako Gobernuko Barne Ministerioaren arabera, Bigues i Riells udalerriko industria-nabe batean Guardia Zibilak egindako miaketan 9.894.350 boto-paper atzeman zituzten.
Egoeraren larriaz, Carles Puigdemont Generalitateko presidenteak gobernuko kideen bilera deitu zuen. Bi orduz bilduta egon ondoren, Puigdemontek agerraldia egin zuen. Salatu zuenez, "Espainiako Gobernuak Kataluniako autogobernua eten eta Salbuespen egoera ezarri du, de facto".[16]
Atxiloketa eta miaketa guzti hauek Katalunian osoan protestaldi, elkarretaratze eta manifestazio ugari eta oso jendetsuak eragin zituzten, bereziki Bartzelonan, operazio poliziaren jomuga izan diren Generalitatearen Ekonomia eta Kanpo Harremanetarako Kontseilaritzen egoitzen aurrean. Bertaratutako jendeak Guardia Zibilen ibilgailuei pasabidea eragotzi eta aldegin ezinik zeudenez, Mossoak etorri eta ihesbidea ireki beharra izan zieten. Dena den, Guardia Zibilaren zenbait ibilgailu kaltetuak izan ziren. Ekonomia egoitzaren eraikinean "Welcome to the Catalan Republic" ("Ongietorri Katalan Errepublikara") esaldia jartzen zuen kartel erraldoia zintzilikatua izan zen.[20]
Egun berean, eguerdian, Espainiako Polizia Nazionala, CUP alderdiak Bartzelonan duen egoitza inguratuta zuen, 13:30etik, barrura sartzeko epaileak agindua noiz emango. Bitartean, kanpoan mila lagun baino gehiago protesta egiteko hurbildu eta egoitza inguratu zuten. CUPek jarraitzaileei bertaratzeko deia egin zitzaien, eta modu baketsuan operazioaren kontrako erresistentzia ager zezatela eskatu zien. Polizia zazpi orduz agindu jurdizialik gabe egoitzara sartzeko ahaleginak egin arren, bertaratutakoek galarazi, eta azkenean alde egin beharra izan zuten.[20]
Erreferenduma eragozteko asmoz, espainiar indar armatu gehigarriak bidaliak izan ziren Kataluniara. Kopuru horri lur lehorrean ostatu eman ezin ez eta Espainiako gobernuak hiru ferry handi kontratatu eta Kataluniara garraiatu zituen, denera 3.800 bidaiari hartzeko gaitasunaz: bi Bartzelonako portuan ainguratu ziren, eta beste bat Tarragonako portuan. Bartzelonako portuan zeudenak bi itsasontzi italiar ziren: Moby Dada izenekoak 1.000 pertsona baino gehiago hartzeko edukiera zuen, eta Rhapsody izenekoak, berriz, 2.000 bidaiari har zitzazkeen. Tarragonako ontziak 800 pertsona hartzeko ahalmena zuen.[21] Bartzelonako portuan zegoen Rhapsody ontziak Warner Bros. marrazki bizidunetako pertsonaien irudiak zituen (Tweety, Sylvester, Koiotea eta Hankarina, Daffy Duck eta Tasmaniako Deabrua).[21]
Bartzelonako zamaketariek portuan segurtasun indarrak hartu zituzten bi ontziei zerbitzu emateari uko egin zioten eta, erabakiaren berri eman ostean, Tarragonako zamaketariek ere neurri bera hartzea adostu zuten.[21] Irailaren 22an, ostiralez, Juan Ignacio Zoido Espainiako Barne Ministroak Generalitatari gutun bidez jakinarazi zion Kataluniara Espainiako Guardia Zibil eta Polizia Nazional gehiago bidaliko zituztela urriaren 1eko erreferendumari begira, "Esquadra Mossoei ordena publikoa zaintzen laguntzeko", haren hitzetan. Espainiako Gobernuak agente gehiago bidaltzeko Estatuko segurtasun indarrei dagokien 2/1982 Legearen 38.2 artikuluaz baliatu zuen.[22]
Hala ere, horrekin nahikoa ez eta, irailaren 23an, Kataluniako fiskal nagusiak agindu zuen Mossoen kontrola Diego Perez de los Lobosen eskuetara pasatzea, Espainiako Barne Ministerioko hirugarren arduradun gorenaren agintepera.[oh 1] Aldiz, egunean bertan, Kataluniako gobernuak iragarri zuen uko egingo ziola eskumen hori emateari.[23][24]
Erreferendumaren eguna iritsi hala, espainiar nazionalisten eta eskuin muturreko taldeek mobilizazioak eta manifestazioak burutu ziren, bereziki Bartzelona eta inguruko hirietan.
Irailaren 23an, ANC, Katalan Biltzar Nazionalaren egoitzaren atarian elkarretaratzea egin zuten. Sinbologia faxista eta frankistaz josita, inpunitatearen indarrez, kazetariak mehatxatu zituzten, herritar bati eraso egin, eta auto barruan zeuden adindu bikote bati listua bota, "Viva España" ohiukatzen zuten bitartean. Elastikoak —Arrazaren Gerra Saindua—, nazien sinbologia eta gurutzatu nazionalak; aurretik Guardia Zibilaren kuartelaren atarian elkarretaratu ziren, haiei aldeko babes oihuak botatzeko.[25]
Espainiako Goardia Zibila eta Polizia Nazionalak erreferendum egunean izandako jarrera bortitzarengatik Kataluniako hainbat erakundeek greba orokorra egiteko deia egin zuten.
Erreferendumaren eguna 2017ko urriaren 1erako finkatu zen. Data hori Carles Puigdemont presidente katalanak iragarri zuen 2017ko ekainaren 9an, eta horrela jaso zen 2017/19 Legeko 9. artikuluan.
Hautesleak honakoak dira:
2017/140 Dekretuko III. atalean jasotzen dira hauteskunde erroldaren baldintzak.
Erreferenduma gainbegiratzeaz arduratzen den erakundea Kataluniako Hauteskunde Sindikatura da.
Erreferendumeko galdera bozka paperan hiru hizkuntzetan egin zen, katalanez, gaztelaniaz eta araneraz, eta honakoa izan zen: "Nahi duzu Katalunia errepublika erako estatu independentea izatea?"
Euskaraz | Nahi duzu Katalunia errepublika erako estatu independentea izatea? |
---|---|
Katalanez | Voleu que Catalunya sigui un estat independent en forma de república? |
Gaztelaniaz | ¿Quiere que Cataluña sea un estado independiente en forma de república? |
Araneraz | Voletz que Catalonha vengue un estat independent en forma de republica? |
2017/140 Dekretuko V. atalak honakoa xedatzen du:
« | "1. Hauteskunde kanpainak hamabost eguneko iraupena du. 2017ko irailaren 15eko 00:00-etan hasten da eta 2017ko irailaren 29ko 24:00-etan amaitzen da."
"2. Hauteskunde egunaren aurreko bost egunetan debekatuta dago inkesten argitalpen totala edo partziala, edozein komunikabideetan." |
» |
11. Artikulua. Hauteskunde kanpaina |
Kanpainian zehar, Espainiako Guardia Zibilak hainbat inprimategietan sartu eta ikertu zituen. Irailaren 15ean, ostiralez, Bartzelonako Poblenou auzoko inprimategi batean erreferendumerako 100.000 kartel errekisatu zituen. Era berean, Mariano Rajoy, Espainiako Gobernuko presidenteak ekintza hau zoriondu zuen. [61]
2017ko Kataluniaren independentzia erreferendumaren emaitzak | ||
Bozkak | % | |
Bai | 2.020.144 | %91,96a |
Ez | 176.566 | %8,04 |
Zuriak edo baliogabetuak | 65.714 | %2,9 |
Guztira | 2.262.424 | %100 |
Erregistratutako bozkatzaileak |
5.343.358 | %42,34 |
Oharra: Kataluniako Gobernuaren arabera, espainiar poliziak bozkalekuen aurka burututako jazarpenen ondorioz 770.000 bozka atzeman omen zituzten.[62] | ||
Mugimendu independentista independentziaren aldekoa da, «Baietzaren» aldeko Baietzaren Kanpainia aurkeztu zuen.
Mugimendu unionistak, alegia dependentzia politikoaren egoera mantentzearen aldekoek, «Ezetzaren» aldeko kanpainia bateraturik ez egitea erabaki zuen. Izan ere, Kataluniar Errepublika independiente bat sortzearen aurkako mugimenduak erreferenduma bera burutzearen aurka azaldu zen. Zentzu honetan, Espainiako Gobernuaren joera erreferendumaren gauzatzea galeraztea izan zen eta burutu ez zedin «edozertarako» prest zegoela.
Euskal Herrian, abuztu eta iralean zehar, Kataluniako erreferendumaren aldeko ekitaldi eta babes elkarretaratzeak herriz-herri plaza eta udaletxeen aurrean etengabe egin ziren.
Abuztuaren 12an, Donostiako Aste Nagusian, larunbatez eta arratsaldeko 17:00etan,EH Bilduk antolatuta, "Kataluniarekin bat, demokraziarekin bat" lelopean Artzain Onaren plazan abiatu zen manifestazioa burutu zen.[63]
Irailaren 16an, Bilbon, Gure Esku Dago herri plataformak Kataluniako erreferendumari babesa agertzeko asmoz antolatutako manifestazio erraldoia burutu zen. Ibilbide osoan Katalunia eta Euskal Herriaren arteko lotura nabarmentzen zuten keinuak izan ziren: ikurrinak eta senyerak elkarrekin, "gaur Katalunia, bihar Euskal Herria" zioten kartelak, "independentzia" eta "votarem" oihuak. Keinu adierazgarrienetakoa, akaso, manifestariek behin baino gehiagotan L'Estaca abestia euskaraz abestu zutenekoa.[64]
Irailaren 20ean, Baionan, EH Bai, LAB eta Aitzinak antolaturik Espainiako Kontsulatuaren aurrean elkarretaratzea egin zen, bertaratutakoek Ipar Euskal Herritik Kataluniako herriari eta erabakitzeko eskubideari babesa erakutsi zuten.[65]
Irailaren 22an, eguerdian eta Iruñeko Udal Plazan, EH Bilduk deituta, Espainiako Estatuak Katalunian burututako jazarpena eta Kataluniako Salbuespen Estatua salatzeko elkarretaratzea burutu zen. [66]
Irailaren 25ean, Udalbiltzako hautetsiak "Kataluniari eta kataluniarrei" babesa agertzeko Donostiako Miramar jauregian bildu eta Katalunian urriaren 1ean, han egitekoa zen erreferendumean, nazioarteko bisitari gisa erakundeko 100 kide izango zirela jakinarazi zuten, "bozketa eguna ikuskatzeko, kataluniarrek bozkatzeko zuten eskubidea babesteko, eta, behar izanez gero, egin beharreko salaketa egiteko".[31]
Irailaren 28an, Euskal Sindikala gehiengoa osatzen duten ELA, LAB, ESK, STEE-EILAS, Etxalde eta Hiru sindikatuek Kataluniari eta Erabakitze Eskubideari babesa eman eta Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan mobilizazioak burutu zituzten.[67]
Irailaren 30ean, Bilbon eta 17:30etan, "Demokrazia - Erabakitzeko askatasuna" lelopean eta Gure Esku Dago herri plataformak antolatuta milaka eta milaka lagunek parte hartu zuten manifestazioa burutu zen. Honako alderdi, sindikatu eta erakundeen atxikimendua izan zuen: EAJ, EH Bildu, Elkarrekin-Podemos, Geroa Bai, EH Bai, ELA, LAB, EGI, Ernai, Gazte Abertzaleak, Alternatiba Gazteak, Euskal Gazte Moreak, Independentistak eta ANC-EH.
Urriaren 1ean, Ipar Euskal Herriko Baiona, Donibane Garazi eta Maule hiriburuetan Euskal Herria Bai, Aitzina eta LABek deituta Kataluniako herritarrei sustengua eman eta erabakitze eskubidearen aldeko elkarretaratzeak egin ziren.[68]
Irailaren 2an jada, EAJ eta EH Bildu alderdiek urte politikoa Kataluniako erreferendumari babesa emanez hasi zuten.[69]
Irailaren 11an, Kataluniako Diadan, EH Bilduko ordezkaritza bat, Arnaldo Otegi idazkari nagusia buru zuela, Bartzelonara joan, eta Rafael Casanovaren monumentuan ohiko lore-eskeintza egin eta Kataluniako Autodeterminazio Erreferendumari babesa eman zioten. Ospakizun berean, EAJ alderdiko ordezkaritza bat ere bertaratu zen, Andoni Ortuzar buru zela.
Iñigo Urkullu, Eusko Jaurlaritzako lehendakariak, alde batetik, irailaren 14an, "Kataluniako erreferendumak beharrezko bermeak ez zituela biltzen" baieztatu zuen[70], Kataluniako Parlamentuak erreferenduma egin ahal izateko hartu zituen erabakien prozeduraren kontra agertuz, bere iritziz Kataluniako Estatutua "indargabetu" egin zutelako; eta bestaldetik, irailaren 20an, Espainiar Estatuak Katalunian "sua biziagotu" zuela eta gaia “itzulbiderik gabeko puntu batera” eramaten ari zela aipatu zuen.[71]
Irailaren 18an, EAJ alderdiak kataluniar eta euskal nazio auziei irtenbidea bilatzeko elkarrizketa foro guztietan parte hartuko zuela adierazi zuen.[72]
Irailaren 20ean, Euskadin, EAJ, Euskal Herria Bildu eta Elkarrekin Podemos alderdien aldeko bozkekin, Katalunian Espainiar Estatuak egindako operazio poliziala salatzeko adierazpena sinatu zuten.
Irailaren 21ean, Nafarroako Parlamentuak, Geroa Bai, EH Bildu eta Ahal Dugu alderdien aldeko bozkekin eta UPN, PSN eta PPN aurkako bozkekin, Katalunian gertatzen ari zen salbuespen demokratikoko egoera salatzen zuen adierazpen instituzional ofiziala onetsi zuen.[73]
Bestalde, egun berean, Uxue Barkos, Nafarroako Gobernuko lehendakariak, "ziur aski gaur gauden bezala egotea nahi politikoei konponbide politikoak eman ez zaielako" zela aipatu eta "lasaitasunerako deia behar da, nik Kataluniarekiko elkartasunarengatik egingo nuke, bai erreferendumaren alde nahiz aurka daudenen, nahiz independentziaren alde eta aurka daudenen alde" ere esan zuen.[74]
Irailaren 24an, 2017ko Alderdi Egunean, Iñigo Urkullu, Eusko Jaurlaritzako lehendakariak, Egungo estatu eredua "porrot egina" zegoela aldarrikatu eta Kataluniak "berme guztiekin bozkatzeko eskubidea" zuela adierazi zuen, eta hark bezala baita Euskadik ere. "Beren geroa demokrazian, askatasunez eta bermeein erabakitzeko eskubidea duten bi nazio daudela aitortzea da lehen urratsa", adierazi zuen eta Espainiako Gobernuari galdera zuzena egin zion: "Non dago arazoa?". Era berean, EAJren EBBko Andoni Ortuzar lehendakariak Kataluniako agintariekin uneoro harremanetan eta bi aldeen arteko bitartekaritza lanak egiteko prest zeudela iagarri zuen, honakoa gehituz: "Kataluniaren alde egon gara beti, eta hala egongo gara aurrerantzean ere".[75]
Irailaren 25ean, Espainiako Kongresuan, Aitor Esteban EAJk Espainiako Kongresuan zuen taldeko bozeramaileak Alderdi Popularrari Kataluniarentzako "irtenbide politikoa" galdegin zion Espainiako Gobernuari, estatuko aurrekontuei buruz hitz egiten hasi ahal izateko.[75]
Irailaren 28an, Eusko Legebiltzarrak Kataluniako erreferendumari babesa eta errespetua erakusten zizkion eta Espainiako Estatuak berau galarazteko neurriak gaitzesten zituen aldarrikapena onartu zuen, EAJ eta EH Bilduren aldeko bozkekin, PSE eta PPren aurkako bozkekin, eta Elkarrekin Podemosen abstentzioarekin.[76]
Urriaren 2an, Urkullu lehendakariak Madrilgo Nueva Economía foroan emandako hitzaldian, "Inori aholkuak emateari" uko egin zion, baina "alde guztiei" eskatu zien "denbora apur bat hartu, egoera zein den hausnartu, introspekzio ariketa bat egin, autokritika egin eta elkarrizketari ekiteko". Urkulluk esan zuenez, "kezka, tristezia eta harridura" sentitu zituela Espainiako Poliziaren eta Guardia Zibilaren erasoak ikusita, eta, berriro ere, "adosturiko bermedun erreferenduma" irtenbide gisa proposatu zuen. "1978tik hona, errealitatea aldatu egin zela. Estatu eredua moldatu behar zela. Kataluniaren eta Euskadiren nazio izaera eta estatuaren nazio aniztasuna aitortu behar dira". "Lankidetzarako eskaintza" ere berretsi zuen, baina Generalitatearen eta gobernuaren artean bitartekari lanak egiteko aukeraz esan zuen "umil" jokatu nahi zuela. "Jende asko da horretan saiatzen ari dena, nire ahalegina beste bat baino ez da".[77]
Urriaren 2an, Uxue Barkos, Nafarroako lehendakariak, Urkulluk bezala, elkarrizketaren beharra azpimarratu zuem, eta Poliziaren oldarraldia gaitzetsi zuen, "erabat neurrigabea" izan zela nabarmenduz. Poliziaren aurrean kataluniar gizarteak agertutako "jarrera duina" txalotu egin zuen."Politikan, elkarrizketa oinarrizkoa da, eta atzo ez zen halakorik egon. Aldiz, ikusi genuen Poliziaren erantzun neurrigabea, hori bai".[77] Gainera, Nafarroako Parlamentuak Mariano Rajoyren dimisioa eskatu zuen. Onartutako agirian nabardura ugari zeuden dokumentu eta boto gehienetan, baina oro har Espainiako Gobernuaren erantzuna gaitzetsi zen: estrategia errepresiboa bertan behara uztea galdegin zitzaion.[78]
Arnaldo Otegi, EH Bilduko koordenatzaile nagusiak prentsaurrekoan, Kataluniako afera Espainiako Estatuaren arazoa zela, ez "alderdi arazoa" ziurtatu zuen. "Norbaitek uste al du hau desberdina litzatekeela Pedro Sanchez balitz presidentea eta Rubalcaba Barne ministroa?". Halaber, ez zen harritu polizien jarrera oldarkorrarekin, eta irudiak nazioarte osoan ikusi zirela gaineratu zuen: "Agerian geratu da [Espainiako] Estatua". Koalizioko buruaren aburuz, igandeko irudiek 1978ko erregimenaren amaiera islatu zuten. "Katalunian gertatutakoa 78ko erregimenaren aurkako zentsura mozioa da".[77]
Espainiako Guardia Zibilak «referendum.cat» erreferendumaren webgune ofiziala itxi ondoren, Puigdemontek webgunea «ref1oct.cat» eta «ref1oct.eu» domeninuetan martxan jarraituko zuela adierazi zuen, biak ere espainiar jurisdikziotik kanpo dagoen EuroDNS zerbitzariaren jabetzakoak.
Bere domeinuetako batzuen blokeoa gauzatua izan arren, irailaren 14an Espainiatik sargarriak ziren erreferendumaren webgune berriak agertu ziren, tartean «referendum.love», «referendum.ninja» edo «referendum.party». Ustez, Kataluniako Generalitateak webgune alternatiboak ireki ahal izateko, Julian Assange, Wikileaksen sortzailea eta duela urte batzuetatik Londres hiriko Ekuadorreko enbaxadan bizi den ziber-ekintzailearen laguntza zukeen. Oriol Junquerasek bere twitter kontuan australiar ziber-ekintzailea kataluniar kausa subiranistaren alde egiteagatik zoriondu zuen.
Puigdemontek Twitter bidez —microblogging sare-soziala— espainiar blokeoa ekidin eta erreferendumaren webgunean sartzeko proxiak nola erabiltzeko instrukzioak igorri zituen. Irailaren 17an, Kataluniako Generalitateak sare-sozial berdinean «ref1oc» izengoitiko erabiltzailea sortzea erabaki zuen, hartatik erreferendumaren aurrerapenei buruz berri emateko.
Kataluniako Generalitateak hiritarrei erreferendum egunean non bozka zezaketeen kontsulta zitekeen internet lotura bat ikusgai jarri zuen, Carles Puigdemontek berriz ere Twitter bidez eta bere «KRLS» kontu pertsonalean jakitera emanez.
Inkesta enpresa | Data | Lagina | Bai | Ez | Beste/ Abst. |
Ez daki | Aldea | Galdera |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
GESOP/CEO[90] | 6–21 Mar 2017 | 1,500 | 43.3 | 22.2 | 28.6 | 5.9 | 21.1 | [upper-roman 1] |
44.3 | 48.5 | — | 7.2 | 4.2 | [upper-roman 2] | |||
GAD3/La Vanguardia | 2–5 Jan 2017 | 601 | 42.3 | 41.9 | 5.9 | 9.9 | 0.4 | [upper-roman 3] |
NC Report/La Razón[92][93] | 16–23 Dec 2016 | 1,000 | 44.8 | 47.2 | — | 8.0 | 2.4 | [upper-roman 4] |
DYM/CEO[94] | 12–17 Dec 2016 | 1,047 | 45.3 | 46.8 | — | 7.8 | 1.5 | [upper-roman 2] |
GESOP/El Periódico[95] | 12–14 Dec 2016 | 800 | 48.9 | 40.3 | 2.4 | 8.5 | 8.6 | [upper-roman 5] |
Opinòmetre/CEO[96] | 17 Oct–3 Nov 2016 | 1,500 | 44.9 | 45.1 | — | 9.9 | 0.2 | [upper-roman 2] |
GESOP/ICPS[97] | 26 Sep–17 Oct 2016 | 1,200 | 46.6 | 33.8 | 15.0 | 4.7 | 10.2 | [upper-roman 6] |
NC Report/La Razón[98] | 2–6 Aug 2016 | 1,255 | 41.3 | 43.2 | — | 15.5 | 1.9 | [upper-roman 7] |
Opinòmetre/CEO[99] | 28 Jun–13 Jul 2016 | 1,500 | 47.7 | 42.4 | — | 10.0 | 5.3 | [upper-roman 2] |
GAD3/La Vanguardia | 13–16 Jun 2016 | 800 | 48.4 | 35.3 | 7.7 | 8.6 | 13.1 | [upper-roman 3] |
Opinòmetre/CEO[101] | 22 Feb–8 Mar 2016 | 1,500 | 45.3 | 45.5 | — | 9.2 | 0.2 | [upper-roman 2] |
NC Report/La Razón[102][103] | 28–31 Dec 2015 | 1,255 | 44.1 | 49.7 | — | 6.2 | 5.6 | [upper-roman 8] |
DYM/El Confidencial[104] | 30 Nov–3 Dec 2015 | 504 | 37.0 | 54.0 | — | 9.0 | 17.0 | [upper-roman 9] |
Feedback/La Vanguardia[105] | 20–27 Nov 2015 | 1,000 | 45.5 | 48.7 | — | 5.2 | 3.2 | [upper-roman 10] |
GESOP/CEO[106] | 16–23 Nov 2015 | 1,050 | 46.6 | 48.2 | — | 5.2 | 1.6 | [upper-roman 2] |
Opinòmetre/CEO[107] | 5–27 Oct 2015 | 2,000 | 46.7 | 47.8 | — | 5.6 | 1.1 | [upper-roman 2] |
Kataluniako Parlamenturako 2015eko hauteskundeak | ||||||||
Feedback/La Vanguardia[108] | 14–17 Sep 2015 | 1,000 | 45.2 | 45.9 | — | 8.9 | 0.7 | [upper-roman 10] |
Metroscopia/El País[109] | 14–16 Sep 2015 | 2,000 | 45.0 | 46.0 | — | 9.0 | 1.0 | [upper-roman 11] |
DYM/El Confidencial[110] | 14–16 Sep 2015 | 1,157 | 50.0 | 42.0 | — | 8.0 | 8.0 | [upper-roman 9] |
Sigma Dos/El Mundo[111][112] | 31 Aug–3 Sep 2015 | 1,400 | 44.4 | 46.2 | — | 9.4 | 1.8 | [upper-roman 12] |
Feedback/La Vanguardia[113] | 6–9 Jul 2015 | 1,000 | 44.5 | 48.4 | — | 7.1 | 3.9 | [upper-roman 13] |
Opinòmetre/CEO[114] | 2–24 Jun 2015 | 2,000 | 42.9 | 50.0 | — | 7.1 | 7.1 | [upper-roman 2] |
Feedback/La Vanguardia[115] | 27–29 Apr 2015 | 1,000 | 43.7 | 47.9 | — | 8.3 | 4.2 | [upper-roman 13] |
Opinòmetre/CEO[116] | 9 Feb–2 Mar 2015 | 2,000 | 44.1 | 48.0 | — | 7.8 | 3.9 | [upper-roman 2] |
DYM/CEO[117] | 9–13 Dec 2014 | 1,100 | 44.5 | 45.3 | — | 10.3 | 0.8 | [upper-roman 2] |
GESOP/ICPS[118] | 12 Nov–6 Dec 2014 | 1,200 | 49.9 | 27.4 | 18.8 | 4.1 | 22.5 | [upper-roman 6] |
Feedback/La Vanguardia[119] | 1–4 Dec 2014 | 1,000 | 47.4 | 42.9 | — | 9.7 | 4.5 | [upper-roman 13] |
Sigma Dos/El Mundo[120] | 17–20 Nov 2014 | 1,000 | 35.7 | 44.7 | 9.6 | 10.0 | 9.0 | [upper-roman 2] |
2014ko Independentziaren aldeko galdeketa | ||||||||
GESOP/8tv[121] | 30 Oct 2014 | 1,600 | 46.2 | 38.0 | — | 15.8 | 8.2 | [upper-roman 2] |
Opinòmetre/CEO[122] | 29 Sep–23 Oct 2014 | 2,000 | 49.4 | 32.3 | 8.4 | 10.0 | 17.1 | [upper-roman 2] |
Sigma Dos/El Mundo[123] | 26–29 Aug 2014 | ? | 34.0 | 39.5 | — | 19.2 | 5.5 | [upper-roman 2] |
Feedback/La Vanguardia[124] | 30 Apr–8 May 2014 | 577 | 43.4 | 43.5 | — | 13.4 | 0.1 | [upper-roman 2] |
Opinòmetre/CEO[125] | 24 Mar–15 Apr 2014 | 2,000 | 47.2 | 27.9 | 12.4 | 12.6 | 19.3 | [upper-roman 2] |
GESOP/El Periódico[126] | 26–28 Feb 2014 | 800 | 46.1 | 36.3 | — | 17.6 | 9.8 | [upper-roman 2] |
GESOP/El Periódico[127] | 12–13 Dec 2013 | 800 | 44.1 | 36.2 | — | 19.7 | 7.9 | [upper-roman 2] |
Feedback/La Vanguardia[128] | 16–19 Nov 2013 | 1,000 | 44.9 | 45.0 | — | 10.1 | 0.1 | [upper-roman 2] |
GESOP/CEO[129] | 4–14 Nov 2013 | 2,000 | 54.7 | 22.1 | 17.0 | 6.3 | 32.6 | [upper-roman 6] |
GESOP/El Periódico[130] | 16–18 Oct 2013 | 800 | 53.3 | 41.5 | — | 5.3 | 11.8 | [upper-roman 14] |
GESOP/ICPS[131] | 25 Sep–10 Oct 2013 | 800 | 48.6 | 25.2 | 21.9 | 4.3 | 23.4 | [upper-roman 6] |
GESOP/CEO[132] | 31 May–13 Jun 2013 | 2,000 | 55.6 | 23.4 | 15.9 | 5.1 | 32.2 | [upper-roman 6] |
GESOP/El Periódico[133] | 28–31 May 2013 | 800 | 57.8 | 36.0 | — | 6.3 | 21.8 | [upper-roman 14] |
GESOP/CEO[134] | 4–14 Feb 2013 | 2,000 | 54.7 | 20.7 | 18.1 | 6.4 | 34.0 | [upper-roman 6] |
GESOP/El Periódico[135] | 14–16 Jan 2013 | 800 | 56.9 | 35.0 | — | 8.2 | 21.9 | [upper-roman 14] |
GESOP/ICPS[136] | 27 Nov–20 Dec 2012 | 1,200 | 49.2 | 29.2 | 15.1 | 6.5 | 20.0 | [upper-roman 6] |
Kataluniako Parlamenturako 2012ko hauteskundeak | ||||||||
Feedback/La Vanguardia[137] | 12–16 Nov 2012 | 1,000 | 47.5 | 40.2 | — | 10.1 | 7.3 | [upper-roman 15] |
Feedback/La Vanguardia[138] | 6–9 Nov 2012 | 1,000 | 47.9 | 39.9 | — | 10.2 | 8.0 | [upper-roman 15] |
DYM/CEO[139] | 22–30 Oct 2012 | 2,500 | 57.0 | 20.5 | 14.9 | 7.7 | 36.5 | [upper-roman 6] |
Feedback/La Vanguardia[140] | 22–26 Oct 2012 | 1,000 | 52.8 | 35.4 | — | 9.7 | 17.4 | [upper-roman 15] |
Feedback/La Vanguardia[141] | 8–11 Oct 2012 | 1,000 | 54.3 | 33.1 | — | 10.1 | 21.2 | [upper-roman 15] |
Feedback/La Vanguardia[142] | 21–27 Sep 2012 | 1,200 | 54.8 | 33.5 | — | 10.2 | 21.3 | [upper-roman 15] |
DYM/CEO[143] | 4–18 Jun 2012 | 2,500 | 51.1 | 21.1 | 22.1 | 5.8 | 30.0 | [upper-roman 6] |
DYM/CEO[144] | 6–21 Feb 2012 | 2,500 | 44.6 | 24.7 | 25.2 | 5.5 | 19.9 | [upper-roman 6] |
GESOP/ICPS[145] | 19 Sep–27 Oct 2011 | 2,000 | 43.7 | 25.1 | 23.2 | 8.0 | 18.6 | [upper-roman 6] |
GESOP/CEO[146] | 29 Sep–13 Oct 2011 | 2,500 | 45.4 | 24.7 | 24.4 | 5.6 | 20.7 | [upper-roman 6] |
GESOP/CEO[147] | 2–17 Jun 2011 | 2,500 | 42.9 | 28.2 | 23.8 | 5.2 | 14.7 | [upper-roman 6] |
Noxa/La Vanguardia[148] | 1–2 Sep 2010 | 800 | 40.0 | 45.0 | 10.0 | 5.0 | 5.0 | [upper-roman 16] |
Galdetzailea | Data | Lagina | Bai | Ez | Ez daki | Oharrak |
---|---|---|---|---|---|---|
GESOP/El Periódico[149] | 19–22 Feb 2017 | ? | 71.9 | 26.1 | 2.0 | Estatuak erreferendum bat baimentzearen inguruan |
GAD3/La Vanguardia[91] | 13–16 Jun 2016 | 800 | 76.6 | 19.7 | 3.6 | |
NC Report/La Razón[92][93] | 16–23 Dec 2016 | 1,000 | 51.1 | 40.7 | 8.2 | 2014ko erreferendumaren antzeko beste bat egitearen inguruan |
GESOP/El Periódico[95] | 12–14 Dec 2016 | 800 | 84.6 | 13.8 | 1.6 | |
49.6 | 48.8 | 1.6 | Erreferendum ez legal bat egitearen inguruan | |||
NC Report/La Razón[98] | 2–6 Aug 2016 | 1,255 | 52.0 | 35.1 | 12.9 | On agreeing a referendum with the State |
GAD3/La Vanguardia[100] | 13–16 Jun 2016 | 800 | 75.7 | 20.6 | 3.7 | |
DYM/El Confidencial[104] | 30 Nov–3 Dec 2015 | 504 | 69.0 | 26.0 | 5.0 | Erreferendum bat egitearen beharraren inguruan |
Feedback/La Vanguardia[105] | 20–27 Nov 2015 | 1,000 | 78.8 | 19.9 | 1.3 | |
Feedback/La Vanguardia[108] | 14–17 Sep 2015 | 1,000 | 79.2 | 18.6 | 2.2 | |
Feedback/La Vanguardia[113] | 6–9 Jul 2015 | 1,000 | 79.8 | 19.4 | 0.8 | |
Feedback/La Vanguardia[115] | 27–29 Apr 2015 | 1,000 | 79.1 | 19.4 | 1.5 | |
Feedback/La Vanguardia[119] | 1–4 Dec 2014 | 1,000 | 83.9 | 14.5 | 1.6 | |
NC Report/La Razón[150] | 13–15 Nov 2014 | ? | 54.3 | 39.9 | 5.8 | Erreferendum paktatu bat egitearen inguruan |
Feedback/La Vanguardia[124] | 30 Apr–8 May 2014 | 577 | 74.0 | 24.6 | 1.4 | |
GESOP/El Periódico[127] | 12–13 Dec 2013 | 800 | 73.6 | 20.0 | 6.4 | Estatuak 9Nko galdeketa onartzearen inguruan |
Feedback/La Vanguardia[128] | 16–19 Nov 2013 | 1,000 | 73.5 | 23.6 | 2.9 | |
GESOP/El Periódico[133] | 28–31 May 2013 | 800 | 75.1 | 20.8 | 4.2 | Espainiak Gobernua erreferendum bat baimentzearen inguruan |
69.6 | 25.8 | 2.3 | On holding a referendum | |||
GESOP/El Periódico[135] | 14–16 Jan 2013 | 800 | 62.9 | 30.5 | 6.6 | Erreferendum bat egitearen inguruan baita estatua aurka badago ere |
Feedback/La Vanguardia[137] | 12–16 Nov 2012 | 1,000 | 73.4 | 24.1 | 2.5 | |
Feedback/La Vanguardia[138] | 6–9 Nov 2012 | 1,000 | 73.6 | 24.0 | 2.4 | |
Feedback/La Vanguardia[140] | 22–26 Oct 2012 | 1,000 | 81.5 | 17.5 | 1.0 | |
Feedback/La Vanguardia[141] | 8–11 Oct 2012 | 1,000 | 81.7 | 17.6 | 0.7 | |
Feedback/La Vanguardia[142] | 21–27 Sep 2012 | 1,200 | 83.9 | 14.9 | 1.2 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.