Laŭteco de sono estas mezuro por tio, kiel laŭte homo sentas sonon.
Male al la objektive mezureblaj amplitudo aŭ sonforto (ekz. kiel sonpremo resp. kiel sonprema nivelo) laŭteco koncernas la subjektive sentitan aŭditaĵon. La perceptata laŭteco estas psikakustika mezuro, kiu dependas de pluraj faktoroj: la sonprema nivelo, la frekvencospektro kaj ankaŭ la tempopaso.
Laŭteco kiel muzika parametro estas ege emociiga kaj do ofte objekto de akra priestetika diskuto. Pro iu profunda akra sento oni ja asocias laŭtecon kun grandeco kaj potenco. Kritikado de laŭeco do povas enhavi neelbuŝigata estetika juĝo. Kion mi ŝatas, tio rajtas laŭti, sed kion mi malŝatas, tio mallaŭtu.
Akustiko
Mezuroj por la priskribo de laŭteco estas
- la laŭteconivelo kun la mezurunuo Fono
- la laŭteco kun la mezurunuo Sono
La laŭteconivelo estas psikoakustika komparmezuro, kiu priskribas, kian sonpreman nivelon havu sinustono kun frekvenco de 1000 Hz, por ke oni sentas tiun ĉi tonon same laŭta kiel la observata aŭdevento. Je sonfrekvenco de 1000 Hz sonprema nivelo, mezurata en decibeloj, kongruas kun laŭtecnivelo, mezurata en Fonoj. Alifrekvencaj sinustonoj samkiel kompleksaj soneventoj tamen postulas aliajn sonpremajn nivelojn por atingi la saman laŭtecoimpreson. Kiun sonpreman nivelon je kiu frekvenco bezonas unuopa tono, por atingi la saman laŭtecoimpreson, tion priskribas la "kurboj de samaj laŭteconiveloj" (izofonoj).
Dum kiam la laŭteconivelo komparas la sentatajn laŭtecojn kun la laŭteco de referencosignalo, la laŭteco en Sonoj rekte indikas, kiom laŭte homo sentas la sonon. La laŭteco en Sonoj estas psikakustika mezuro. Sono de la laŭteconivelo de 40 Fonoj havas la laŭtecon 1. Sono sentata duoble laŭta ricevas duoblan laŭtecovaloron, sono sentata duone laŭta ricevas la duonan laŭtecovaloron.
Laŭteconivelo en Fonoj kaj Laŭteco en Sono estas unu kun la alia transkalkuleblaj, sed ne la valorigita sonpremonivelo en dBA.
Muziko
En la muziko laŭteco estas unu el la muzikaj parametroj de unuopa tono; pli ekzakta nomo estus „psikakustika dinamiko“.
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
- Die neuen 'Kurven gleicher Lautstärkepegel' nach ISO 226:2003 (en.wikipedia) mit steileren Tiefen - angle
- A-weighting in detail and the new ISO 226:203 – angle Arkivigite je 2020-10-22 per la retarkivo Wayback Machine
- Die neue 40 phon-Kurve im Vergleich zu früheren 'Kurven gleicher Lautstärkepegel' - angle - pdf Arkivigite je 2007-09-27 per la retarkivo Wayback Machine
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
