genro de plantoj From Wikipedia, the free encyclopedia
Karpeno (Carpinus) estas betulaca genro de falfoliaj arboj, kiuj supraĵe similas al fago, sed kiuj estas pli parencaj al avelujo, kun glata, griza trunkoŝelo kaj kun malmola, flavblanka ligno, utiligata por maŝinoj, laboriloj kaj similaj.
 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Foliaro de eŭropa karpeno Carpinus betulus | ||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||
| ||||||||||||
Specioj | ||||||||||||
|
Carpinus betulus - Eŭropa karpeno | ||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj | ||||||||||||
La folioj estas ovoformaj, la randoj duoble segilaj. La floroj staras en amento. La frukto estas glano kun triparta flugila kupulo. Ĝi estas Mezvarma-Eŭropa arbo, kie ĝi aperas en arbaroj ofte kun kverko kaj fago. Ĝi estas malpli pretenda ol fago kaj bone toleras la ombron.
Karpenoj estas somerverdaj arboj aŭ kelkfoje arbusto. La arboŝelo estas griza, glata aŭ skvameca. La brancoj estas maldikaj. Ne ekzistas pintaj burĝonoj. La flankaj burĝonoj situas strete al la branĉoj. La folioj staras alterne en du vicoj. La stipuloj estas deciduaj aŭ restas ĝis la folifalo en aŭtuno. La foliplato estas simpla, rande ĝi estas neregule duoble aŭ unuoble segildenta. La karpenoj estas monoikaj. La floraroj aperas kusamtempe kiel la folikreskon. La maskaj floraroj estas pendantaj amentoj. Ili havas nek perigonon nek antaŭfolio. Ili havas tri ĝis 12 stamenojn. La inaj floraroj staras vertikale. La ovario estas dufaka. La fruktoj fariĝas ĝis 15 centimetron longa spiko kun 1 ĝis 4 centimetron longaj tigoj. La fruktoj longas 3 ĝis 10 milimetron. Ĝi estas nuksoj. La kromosomnombro estas x=8.
.jpg)
Karpenoj (Carpinus) estas genro de la familio de la Betulacoj (Betulaceae) en la ordo de la Fagaloj (Fagales). Ene de la Betulacoj la karpetoj formas kune kun Ostrya, korilo kaj la genro Ostryopsis la subfamilio Coryloideae). De kelkaj aŭtoroj ĝi estas rigardata kiel propra familio. La genron unuafoje priskribis Carl von Linné en sia verko Species Plantarumen la jaro 1753. La genra nomo Carpinus venis el la latina kaj jam la romianoj uzis tiun nomon por tiu planto. Kapeno-specioj estas disvastigitaj en Eŭropo ĝis Orienta Azio. Unu specio troviĝas en norda Ameriko, la amerika karpeno (Carpinus caroliniana) plian specio, la Carpinus tropicalis, hejmiĝas en Meksikio kaj meza Ameriko: Laŭ Flora of China (flaŭro de Ĉinujo) estas distingitaj ĉ. 50 specioj, el tiuj 33 hejmiĝas en Ĉinujo, 27 el tiuj nur tie. Agnoskitas la sekvantaj specioj[1]:
La ligno de karpenoj ne estas valora materialo. Pro ĝia malmoleco ĝi tamen estas uzata por fari martelokapoj kaj ilteniloj.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
