From Wikipedia, the free encyclopedia
Polvo estas subtilaj eretoj el tero, facile levataj de vento kaj kiuj ofte kuŝas sur domoj, aliaj konstruaĵoj, kaj eĉ interne, surplanke, sur mebloj. La unuopa ero de polvo nomiĝas polvero. Polvo konsistas el partikloj en la atmosfero kiuj venas el variaj fontoj kiaj el grundo, polvo movita de la vetero (eola procezo), vulkanaj erupcioj, kaj poluado. Polvo en hejmoj, oficejoj, kaj aliaj homaj medioj enhavas malgrandajn kvantojn de planta poleno, homajn kaj animalajn harojn, tekstilajn fibrojn, paperajn fibrojn, mineralojn el la ekstera grundo, ĉelojn el homa haŭto, bruligitajn partiklojn el meteoritoj, kaj multaj aliaj materialoj kiuj povas troviĝi en la loka medio.[1] La polvo en la naturo povas krei polvan nubon, nomita fajnaj polveroj.
 | Ĉi tiu artikolo temas pri partikloj kiuj povas ŝvebi en aero. Por tradicia rapidbrula substanco uzata en pafarmiloj rigardu la paĝon Pulvo. Por (utila) solida substanco (intence) dispecigita en subtilajn erojn legu la artikolon Pulvoro. |
En agrikulturo abundo de polvo en aero kombine kun abundo de la agado de ventoj povas rezulti en malriĉigo de grundoj, kaj malapero de mineralaj aŭ biologiaj nutraĵoj por la kreskaĵo de plantoj, kio povas rezulti en ekonomia gravo kaze de gravaj ekonomiaj kultivaĵoj. Irigacio, replantado kaj rearbarigo povas esti rimedoj kontraŭ forigo de pulvo.
Polvohejmaj akaroj, ekzemple de la genro Dermatophagoides, kio signifas manĝantoj de haŭto) estas interne ie ajn kie homoj vivas. Pozitiva testado por polvakaraj alergioj estas tre oftaj inter personoj kun astmo. Polvakaroj estas mikroskopaj araneedoj kies ĉefaj manĝaĵoj estas mortintaj ĉeloj de homa haŭto, sed ili ne vivas sur vivantaj personoj. Ili kaj ties fekaĵoj kaj aliaj alergenoj kiujn ili produktas estas ĉefaj konstituantoj de hejma polvo, sed ĉar ili estas tiom pezaj ke ili ne estas pendantaj dumlonge en la aero. Ili ĝenerale troviĝas surgrunde aŭ sur aliaj surfacoj ĝis estas movitaj (per piedirado ekzemple). Povas pasi inter dudek minutoj kaj du horoj por ke polvakaroj revenu suben el la aero.
Polvakaroj estas nestospecioj kiuj preferas malhelan, varman, kaj humidan klimaton. Ili floris en matracoj, litoj, tapiŝita meblaro kaj tapiŝoj. Ties fekaĵoj inkludas enzimojn kiuj liberiĝas pro kontakto kun malseka surfaco, kio povas okazi kiam persono spiras, kaj tiuj enzimoj povas mortigi ĉelojn ene de la homa korpo.[2] Polvohejmaj akaroj ne iĝis problemo ĝis homoj ekuzis tekstilojn, kiaj okcidentstilaj littukoj kaj vestoj.[3]
La polvojn el la tapiŝoj oni forigas per polvosuĉilo, de sur la la bretoj oni forviŝas per polvoviŝilo (tuko), de sur la trotuaro per balailo kaj eble polvoŝovelilo.
Studo de 2015 montris ke en Islando la vulkana polvo helpas la fekundecon de Skolopedoj ĉar ĝi pliigas la organikan enhavon kaj ŝtopas la pH de la grundo. La studo temis pri 729 lokoj kaj konstatis trifoje plian fekundecon, pli en humidejoj ol en plugebla tero ĉar tie oni uzas sterkon kiu ŝanĝas la kondiĉojn. Inter la specioj kiuj profitas el vulkana polvo estas la Ruĝkrura tringo, Tringa totanus, la Malgranda kurlo, Numenius phaeopus, la Bunta kalidro, "Calidris" alpina kaj la Nigravosta limozo, Limosa limosa.[4]
Ekzistas proverboj pri koko/kokino en la Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof, inter ili[5]:
 |
|
|
|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
