Ksio

Ksio (majuskla Ξ, minuskla ξ, greka nomo ksi, ξι) estas la 14-a litero de la greka alfabeto. Ĝi estas prononcata kiel ks.

Greka alfabeto
Αα Alfo	Νν Nuo
Ββ Beto	Ξξ Ksio
Γγ Gamo	Οο Omikrono
Δδ Delto	Ππ Pio
Εε Epsilono	Ρρ Roto
Ζζ Zeto	Σσς Sigmo
Ηη Eto	Ττ Taŭo
Θθ Teto	Υυ Upsilono
Ιι Joto	Φφ Fio
Κκ Kapo	Χχ Ĥio
Λλ Lambdo	Ψψ Psio
Μμ Muo	Ωω Omego
Iamaj literoj1,2
Digamo	Sano
Stigmo	Kuoppo
Heto	Sampio
	Ŝo
1Referencoj 2Eksteraj ligiloj

En la sistemo de grekaj numeraloj, ĝia valoro estas 60. Ksio estas malsama de litero ĥio, kiu havas la formon de la Latina litero X. En antikvaj tempoj la okcidenta greka alfabeto uzis ĝin por prezenti sonon /kʰ/, dum kiam ĝi estis uzata por prezenti sonon /ks/ en la aliaj alfabetoj. Kiam la alfabeto estis normigita, ksio estis decidita esti uzata por /ks/ kaj ĥio por /kʰ/. Ankoraŭ ne havanta latinan derivaĵon, ksio estis adoptita en la frua cirila alfabeto, kiel la litero ksio (cirila alfabeto) (Ѯ, ѯ).

La minuskla litero ξ estadas uzata kiel simbolo por

• Hazarda variablo
• Amplekso de reakcio (aktualaĵo trovita plej ofte en kemia inĝenierarto)
• Ajgenvektoro
• Parametro en ĝeneraligita distribuo de Pareto
• La simetria funkcia ekvacio de la rimana zeta funkcio en matematiko, ankaŭ sciata kiel la rimana ksia funkcio
• La amortizanta faktoro en RLC-cirkvito
• Universala eko en la aroteorio
• Nombro uzata en la eraro termo de neŭtono-infanlitaj formuloj, kiu estas inter a kaj b
• Unu el la du malsamaj ĉenoj de la homa hemoglobino, specoj Hb-Portland (ξ₂γ₂) kaj Hb-Gower I (ξ₂ε₂)
• Korelacia funkcio en astronomio
• Frekvenco

La majuskala litero Ξ estadas uzata kiel simbolo por

• La partiklo ksio en partikla fiziko
• Indiko de "ne ŝanĝo de stato" en Z skribmaniero

• Ksio en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
• Kategorio Ksio en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)