Insula malsovaĝeco

Insula malsovaĝeco estas la tendenco de multaj populacioj kaj specioj de bestoj vivantaj sur izolaj insuloj al perdo de ilia singardo kontraŭ potencialaj predantoj, precipe de grandaj bestoj. La esprimo estas parte sinonima kun ekologia naivo, kiu ankaŭ havas pli larĝan signifon plusendantan al la perdo de defendaj kondutoj kaj tiele ties adaptado devas okupiĝi pri tiuj "novaj" predantoj. Specioj retenas tian singardon kontraŭ predantoj kiuj ekzistas en ilia medio, ekzemple Havaja ansero retenas ĝian singardon kontraŭ akcipitroj, sed perdas tiajn kondutojn asociitajn kun mamuloj aŭ aliaj predantoj ne trovitajn en ilia historia teritorio.

Havaja ansero (Nene), Havajo

Insula malsovaĝeco povas esti tre maltaŭga en situacioj kie homoj prezentis predantojn, intencite aŭ hazarde, kiel ekzemple porkoj, hundoj, ratoj aŭ katoj, al insuloj kie loĝas ekologie naiva faŭno. Homoj ankaŭ faris multajn insulajn speciojn, kiaj ekzemple la long-formortinta dido aŭ la Mallongvosta albatroso, minacata pro homa ĉasado. En multaj kazoj la indiĝena specio estas nekapabla lerni eviti novajn predantojn, aŭ ŝanĝi sian konduton por minimumigi ilian riskon. Tiu malsovaĝeco estas poste perdita aŭ reduktita en kelkaj specioj sed multaj insulaj populacioj estas tro malgrandaj aŭ multobliĝas tro malrapide por ke afekta specio adaptiĝu rapide sufiĉe. Se kombinite kun aliaj minacoj, kiel ekzemple habitatoperdo, tio kondukis al la formorto de pluraj specioj (kiaj ekzemple la Lajsana relo kaj la Stifensinsula troglodito) kaj daŭre minacas plurajn aliajn. La nuraj konservado-teknikoj kiuj povas helpi endanĝerigitajn speciojn minacitajn per novaj enkondukitaj specioj kreas barojn por ekskludi predantojn aŭ ekstermi tiujn speciojn. Nov-Zelando iniciatis la uzon de enmaraj insuloj liberaj de enkondukitaj specioj por funkcii kiel bestrezervejoj por ekologie naivaj specioj.

Referencoj

Literaturo

• Quammen, D., 1996. The Song of the Dodo. New York: Touchstone
• Blazquez M. C., Rodriguez-Estrella R., Delibes M (1997) "Escape behavior and predation risk of mainland and island spiny-tailed iguanas (Ctenosaura hemilopha)" Ethology 103(12): 990-998
• Rodda, G. et al. (2002) "Practical concerns with the eradication of island snakes" Turning the tide: the eradication of invasive species (proceedings of the international conference on eradication of island invasives) (Occasional Paper of the IUCN Species Survival Commission No. 27. Veitch, C. R. and Clout, M.N., eds) Arkivigite je 2008-03-07 per la retarkivo Wayback Machine
• Delibes., M.& Blázquez, M.C. (1998) "Tameness of Insular Lizards and Loss of Biological Diversity" Conservation Biology 12(5) 1142-1143
• Bunin, J. & Jamieson, I. (1995) "New Approaches Toward a Better Understanding of the Decline of Takahe (Porphyrio mantelli) in New Zealand" Conservation Biology 9(1):100-106

Vidu ankaŭ

• Insula gigantismo