Eŭporio (luno)

Eŭporio estas neregula satelito de Jupitero, kiu havas retrogradan orbiton.

Por samtitola artikolo vidu la paĝon Eŭporio.

Eŭporio
Natura satelito  de Jupitero (XXXIV)
satelito de Jupitero
Oficiala nomo	Jupitero XXXIV[1]
Aliaj nomoj	S/2001 J 10
Nomita laŭ	Euporie vd
Malkovro
Malkovrintoj	Scott Sheppard kaj aliaj[1]
Dato de malkovro	11-a de decembro 2001[1]
Loko de malkovro	Mauna Kea[1]
Orbitaj ecoj
Granda duonakso - Periapsido - Apoapsido	19 088 450 km 17 255 753 km vd 20 921 148 km vd
Discentreco	0,096
Klinangulo	144,69° (rilate al la ekliptiko)
Periodo	538,78 tagoj
Fizikaj ecoj
Diametro	~2 km (averaĝe)[2]
Maso - Denso	~1,1 × 1013 kg ~2,6 × 103 kg/m3[2] (hipoteze)
Atmosferaj kaj surfacaj ecoj
Surfaca temperaturo	~124 K (averaĝe)
Albedo Geometria albedo	~0,04[2] (hipoteze) 0,04 vd
Observaj ecoj
Videbla magnitudo	23,1[2]
v • d • r

Malkovro

Ĝin malkovris Scott S. Sheppard, kaj sia teamo de la Universitato de Havajo, per observoj faritaj inter la 9-a de decembro 2001 kaj la 12-a de marto 2002.

Ili anoncis la 16-an de majo 2001 la malkovron de dekunu lunoj^[3], inter kiuj Eŭporio, kiu ricevis la maldaŭran nomon S/2001 J 10

Nomo

La 8-an de aŭgusto 2003 Ĝi ricevis, aprobata de IAU^[4], la nomon Eŭporio, laŭ Euporia (greke Ευπορια)^[5], unu el la Horoj de la helena mitologio, personiganta la abundecon.

Orbito

Ĝia orbito similas tiujn de la ano de la ananka grupo, grupo da retrogradaj lunoj kies orbitoj havas grandajn duonaksojn inter 19 300 000 kaj 22 700 000 km, kaj klinangulojn inter 145,7° kaj 154,8°rilate al la Jupitera ekvatoro. Se Eŭporio aniĝus al la ananka grupo, ĝi estus plej interna luno de tiu grupo.

• 
  Diagramo montranta la orbitojn de la neregulaj jupiteraj satelitoj. La ananka grupo estas videbla en centro-maldekstro.
• 
  Diagramo montranta la inklinacion de kvar ĉefaj anoj de la ananka grupo en funkcio de la granda duonakso.

Notoj kaj referencoj

1. Paĝaro pri planeda nomenklaturo ĉe la retejo de la usona geologia agentejo USGS (angle)
2. Planetary Satellite Physical Parameters (angle)
3. IAUC 7900: Sats OF JUPITER; XTE J0929-314; C/2002 C1 (angle)
4. IAUC 8177: Sats OF (22); Sats OF JUPITER, SATURN, URANUS (angle)
5. Tamen ĝi ricevis, angle, la nomon de Euporie, laŭ regulo kiu volas, ke la nomo de retrogradaj lunoj finiĝu per "e" (tio, kiu estas neebla en esperanto)

Eksteraj ligiloj

• Kategorio Eŭporio (luno) en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

• pole Eŭporio, el "Księżyce planet Układu Słonecznego"^{[rompita ligilo]}
• angle Eŭporio (angla versio)^{[rompita ligilo]}
• france Dekunu jupiteraj satelitoj S/2001 J1...S/2001 J 11, el la paĝaro de Jean-Michel
• germane La ananka grupo (el "Projekto Luno")