Aŝoko
imperiestro de Hindio / From Wikipedia, the free encyclopedia
Aŝoko (sanskrite, अशोक, en la palia lingvo Asóka), (naskiĝis ĉirkaŭ 304 a. K., mortis en 232 a. K.), estis verŝajne la plej signifa reganto en la historio de Hindujo kaj la plej glora el ĉiuj budhistaj regantoj, eĉ se la esploristoj daŭre disputas pri tio, en kia mezuro li estis budhisto.
Aŝoko | |||||
---|---|---|---|---|---|
Persona informo | |||||
अशोक असोक Ashōka Aśōka | |||||
Naskiĝo | ĉirkaŭ 304 a.K. en Patnao, Maŭrja Imperio | ||||
Morto | 232 a.K. en Patnao, Maŭrja Imperio | ||||
Religio | budhismo vd | ||||
Lingvoj | prakrito vd | ||||
Ŝtataneco | Maŭrja Imperio Barato vd | ||||
Familio | |||||
Dinastio | Maurya dynasty vd | ||||
Patro | Bindusara vd | ||||
Patrino | Subhadrangi (en) vd | ||||
Gefratoj | Vitashoka (en) vd | ||||
Edz(in)o | Devi (en) (285 a. K.–) Padmavati (en) (265 a. K.–) Tishyaraksha (en) Karuvaki (en) Asandhimitra (en) vd | ||||
Infanoj | Kunala (en) ( Padmavati (en) ) Tivala (en) ( Karuvaki (en) ) Sangamitta (en) ( Devi (en) ) Mahinda (en) ( Devi (en) ) Charumati (en) ( ) vd | ||||
Parencoj | Ĉandragupto Maŭrjo (avo) vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | politikisto imperiestro bikŝuo vd | ||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Populare konata kiel Aŝoko la Granda, estis la tria Maŭrja imperiestro de Magado en la Hinda subkontinento dum ĉirkaŭ la jaroj 268 ĝis 232 a.n.e. Lia imperio kovris grandan parton de la Hinda subkontinento, etende el teritorioj de nuntempa Afganio okcidente ĝis de nuntempa Bangladeŝo oriente, kun ĉefurbo en Pataliputra. Patrono de Budhismo, oni konsideras, ke li ludis gravan role en la etendo de Budhismo en antikva Azio.
La ediktoj de Aŝoko asertas, ke dum sia oka rega jaro (ĉirkaŭ 260 a.n.e.), li konkeris la orientan regnon Kalinga post brutala milito. Aŝoko poste dediĉis sin al la propagado de "dhamma" (darmo) aŭ justa konduto, nome la ĉefa temo de ediktoj. La ediktoj de Aŝoko sugestas, ke kelkajn jarojn post la Kalinga milito, li laŭgrade kliniĝis al Budhismo. La budhismaj legendoj rakontas, ke Aŝoko starigis grandan nombron de stupaoj, patronigis la Trian budhisman koncilion, apogis Budhistajn misiistojn, faris malavarajn donacojn al samgo, kaj eĉ persekutis ne-Budhistojn.
La ekzisto de Aŝoko kiel historia imperiestro estis preskaŭ forgesita, sed ekde la deĉifrado de fontoj verkitaj en brama en la 19-a jarcento, Aŝoki akiris reputacion kiel unu el la plej grandaj hindiaj imperiestroj. La simbolo de la nuntempa Respubliko Barato estas adaptaĵo de la Leona kapitelo de Aŝoko. La rado de Aŝoko, nome Aŝoka Ĉakra estas adoptita en la centro de la Nacia Flago de Barato.