Belarusian grammar

The grammar of the Belarusian language is mostly synthetic and partly analytic, and norms of the modern language were adopted in 1959. Belarusian orthography is mainly based on the Belarusian folk dialects of the Minsk-Vilnius region, such as they were at the beginning of the 20th century. Initially, Belarusian grammar was formalised by notable Belarusian linguist Branislaw Tarashkyevich and first printed in Vil'nya (1918). Historically, there had existed several other alternative Belarusian grammars.

See also: Belarusian alphabet, Belarusian phonology, History of the Belarusian language.

Features

A speaker of Belarusian language

Grammatical system

The main means of representation of the grammatical meanings in the Belarusian language are:

• affixes — "стол – стала", "кідаць – кінуць";
• suppletivism — "я – мяне", "чалавек – людзі", "браць – узяць";
• intonation — "ён гэта зрабіў – ён гэта зрабіў?";
• function words — "чытаў бы", "будзеш ведаць";
• root combining — "хадзіцьму = хадзіць+іму – маю хадзіць";
• reduplication — "белы-белы";
• order of words — "цікавая кніга – кніга цікавая".

Methods of analytical construction are also present. E.g., the word "лесам", which is the instrumental of "лес" — forest, may grammatically mean:

• circumstance, if used with verbs of motion — "ехаць лесам";
• specification, if together with other verbs — "валодаць лесам".

Nouns

There are six cases in Belarusian:

• Nominative (Belarusian: назоўны, BGN/PCGN: nazowny)
• Genitive (Belarusian: родны, BGN/PCGN: rodny)
• Dative (Belarusian: давальны, BGN/PCGN: daval'ny)
• Accusative (Belarusian: вінавальны, BGN/PCGN: vinaval'ny)
• Instrumental (Belarusian: творны, BGN/PCGN: tvorny)
• Locative (Belarusian: месны, BGN/PCGN: myesny)

Historically, there also existed a vocative case (Belarusian: клічны, BGN/PCGN: klichny), but it is used only sparingly in modern Belarusian, like Slovene, Slovak and the closely related Russian, generally in literature, and usually is not mentioned in textbooks.

For nouns (Belarusian: назоўнікі, BGN/PCGN: nazowniki) there are several types of declension:

• i-stem – feminine (feminine nouns ending in a hard consonant, soft consonant or ў: печ "stove", косць "bone", кроў "blood")

Case	печ SG	пе́чы PL	косць SG	ко́сці PL	кроў SG
Nominative	печ	пе́чы	косць	ко́сці	кроў
Genitive	пе́чы	пячэ́й	ко́сці	касце́й	крыві́
Dative	пе́чы	пе́чам	ко́сці	касця́м	крыві́
Accusative	печ	пе́чы	косць	ко́сці	кроў
Instrumental	пе́ччу	пе́чамі	ко́сцю	касця́мі	крывёй
Locative	пе́чы	пе́чах	ко́сці	касця́х	крыві́

• a-stem – mostly feminine (subdivided into four subgroups: hard stems, guttural stems, soft stems, hardened stems)
• o-stem – masculine (subdivided into hard stem and soft stem) and neuter (вясло "oar", мора "sea")
• consonantal stem – mostly neuter (ягня "lamb", бярэмя "burden", семя "seed")
• irregular nouns (for example, вока "eye" and вуха "ear")

Pronouns

There are eight types of pronouns (Belarusian: займеннікі, BGN/PCGN: zaymyenniki) in Belarusian:

• Personal (асабовыя):

		Singular						Plural				Reflexive (зваротны)
		1st	2nd	3rd				1st	2nd	3rd
				Masc.	Fem.	Neut.
(English)		I	you	he	she	it		we	you	they		___self
Nominative		я	ты	ён	яна́	яно́		мы	вы	яны́
Genitive		мяне́	цябе́	яго́	яе́	яго́		нас	вас	іх		сябе́
Dative		мне	табе́	яму́	ёй	яму́		нам	вам	ім		сабе́
Accusative		мяне́	цябе́	яго́	яе́	яго́		нас	вас	іх		сябе́
Instrumental		мной (мно́ю)	табо́й (табо́ю)	ім	ёю	ім		на́мі	ва́мі	і́мі		сабо́й (сабо́ю)
Prepositional		аба мне	аб табе́	аб ім	аб ёй	аб ім		аб наc	аб вас	аб іх		аб сабе́

• Interrogative-comparative (пытальныя):

хто ('who') and што ('what')

		хто	што
Nominative		хто	што
Genitive		каго́	чаго́
Dative		каму́	чаму́
Accusative		каго́	што
Instrumental		кім	чым
Prepositional		аб кім	аб чым

які (which), каторы (which), чый (whose), колькі (how much)

• Demonstrative (указальныя):

гэты ('this') and той ('that')

		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.
Nominative		гэ́ты	гэ́та	гэ́тая	гэ́тыя		той	то́е	та́я	ты́я
Genitive		гэ́тага	гэ́тага	гэ́тай (гэ́тае)	гэ́тых		тага́	таго́	той	тых
Dative		гэ́таму	гэ́таму	гэ́тай	гэ́тым		таму́	таму́	той	тым
Accusative		N or G	гэ́та	гэ́тую	N or G		N or G	то́е	ту́ю	N or G
Instrumental		гэ́тым	гэ́тым	гэ́тай	гэ́тымі		тым	тым	тою	ты́мі
Prepositional		аб гэ́тым	аб гэ́тым	аб гэ́тай	аб гэ́тых		аб тым	аб тым	аб той	аб тых

той (that); такі, гэтакі (such, of this kind); столькі, гэтулькі (that much)

• Possessive (прыналежныя):

мой (my, mine)
твой (your, yours) for a singular possessor
свой (my, mine, your, yours, one's, his, her, its, our, ours, your, yours, their) for a subject possessor

		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.
Nominative		мой	маё	мая́	мае́		твой	тваё	твая́	твае́		свой	сваё	свая́	свае́
Genitive		майго́	майго́	маёй	маі́х		твайго́	твайго́	тваёй	тваі́х		свайго́	свайго́	сваёй	сваі́х
Dative		майму́	майму́	маёй	маі́м		твайму́	твайму́	тваёй	тваі́м		свайму́	свайму́	сваёй	сваі́м
Accusative		N or G	маё	маю́	N or G		N or G	тваё	тваю́	N or G		N or G	сваё	сваю́	N or G
Instrumental		маі́м	маі́м	маёй	маі́мі		тваі́м	тваі́м	тваёй	тваі́мі		сваі́м	сваі́м	сваёй	сваі́мі
Prepositional		аб маі́м	аб маі́м	аб маёй	аб маі́х		аб тваі́м	аб тваім	аб тваёй	аб тваі́х		аб сваі́м	аб сваі́м	аб сваёй	аб сваі́х

наш (our, ours)
ваш (your, yours) for a plural possessor

		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.
Nominative		наш	на́ша	на́ша	на́шы		ваш	ва́ша	ва́ша	ва́шы
Genitive		на́шага	на́шага	на́шай (на́шае)	на́шых		ва́шага	ва́шага	ва́шай (ва́шае)	ва́шых
Dative		на́шаму	на́шаму	на́шай	на́шым		ва́шаму	ва́шаму	ва́шай	ва́шым
Accusative		N or G	на́ша	на́шу	N or G		N or G	ва́ше	ва́шу	N or G
Instrumental		на́шым	на́шым	на́шай	на́шымі		ва́шым	ва́шым	ва́шай	ва́шымі
Prepositional		аб на́шым	аб на́шым	аб на́шай	аб на́шых		аб ва́шым	аб ва́шым	аб ва́шай	аб ва́шых

ягоны/яго (his)
ейны/яе (her, hers)
іхны/іх (their, theirs)

		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.		Masc.	Neut.	Fem.	Plur.
Nominative		яго́ны	яго́нае	яго́ная	яго́ныя		е́йны	е́йнае	е́йная	е́йныя		і́хні	і́хняе	і́хняя	і́хнія
Genitive		яго́нага	яго́нага	яго́най (яго́нае)	яго́ных		е́йнага	е́йнага	е́йнай (е́йнае)	е́йных		і́хняга	і́хняга	і́хняй (і́хняе)	і́хніх
Dative		яго́наму	яго́наму	яго́най	яго́ным		е́йнаму	е́йнаму	е́йнай	е́йны́м		і́хняму	і́хняму	і́хняй	і́хнім
Accusative		N or G	яго́нае	яго́ную	N or G		N or G	е́йнае	е́йную	N or G		N or G	і́хняе	і́хнюю	N or G
Instrumental		яго́ным	яго́ным	яго́най	яго́нымі		е́йным	е́йны́м	е́йнай	е́йнымі		і́хнім	і́хнім	і́хняй	і́хнімі
Prepositional		аб яго́ным	аб яго́ным	аб яго́най	аб яго́ных		аб е́йным	аб е́йным	аб е́йнай	аб е́йных		аб і́хнім	аб і́хнім	аб і́хняй	аб і́хніх

• Negative (адмоўныя): ніхто (nobody), нішто (nothing), нічый (nobody's), ніякі (not of any kind), ніводзін, ніводны (no one);
• Definitive (азначальныя): сам (-self); самы (the very, – self); увесь (all, whole); усё (all, everything); усе (all, every, everybody); усякі, усялякі (every, any); кожны (each); іншы (other).
• Indefinite (няпэўныя): нехта, хтосьці (someone, somebody); нешта, штосьці (something); нечы, чыйсьці (someone's, somebody's, a); некаторы (some of); некалькі (a few, some, several); нейкі, якісьці (some, a kind of, something like); хто-небудзь, хто-колечы (anybody); што-небудзь, што-колечы (anything); чый-небудзь (anybody's); абы-што (smth. dickey); абы-чый (a, somebody's (negative)); абы-які (dickey).
• Interrogative-comparative (пытальныя): хто (who), што (what), які (which), каторы (which), чый (whose), колькі (how much);

Note: proper names and places' names are rendered in BGN/PCGN

Sources

• Білоруське мовне та граматичне явище: Мовознавство. — Т. Клименко, О. Ткаченко, В. Марченко, М. Хоменко та ін. — Суми, 2004.
• Білоруська граматика. У 2-х ч. / АН БРСР, Ін-т мовознавства імені Я. Коласа; [Ред. М. В. Бірило, П. П. Шуба]. — Мн.: Наука і техніка, 1985.
• Сучасна білоруська мова: Вступ. Фонетика. Фонологія. Абетка. Графіка. Правопис. Лексикологія. Лексикографія. Фразеологія. Фразеографія: Навч. помічник / Я. М. Комаровський, В. П. Красній, У. М. Лазовський та ін. — 2-е вид., перероб. і дод. — Мн.: Вища школа, 1995. — 334 с. ISBN 985-06-0075-6.