La Janet Leigh, nóm 'd art dla Jeannet Helen Morrison (Merced, 6 ad Luj dal 1927 - Beverly Hills, 3 'd Utóbar dal 2004) l'è stada n'atōra e scritōra americàna.
Màdar dgl'atōri Kelly e Jamie Lee Curtis, abùdi da 'l culéga Tony Curtis, l'è cgnusùda specialmènt p'r avēr fat la part dla Marion Crane in dal film Psyco (1960) 'd Alfred Hitchcock, rōl ch'al gh'à frutâ 'n Golden Globe e na nomination a i Prèmi Òscar.
Biugrafìa
Uriginària dla Califòrgna, la Leigh la s davśìna a 'l mónd dal cìnema a la fiṅ di an Quarànta quànd l'atōra Norma Shearer, védva dal prudutōr dla Metro-Goldwyn-MayerIrving Thalberg, la gh buta gl'òć adòs vdénd-la in un sènt'r ad muntàggna durànt na vacànsa.
La Janet la mòla acsè i sò studi 'd mùśica e 'd psiculugìa p'r andàr a Hollywood a giràr al sò prim film, La cavalcata del terrore. In dal 1949 la fà la part dla Meg March in dal film Piccole donne ad Mervyn LeRoy, trat da 'l rumànś dla Louisa May Alcott. In dal 1953 la rècita in Il mago Houdini insém a Tony Curtis, spuśâ dū an prima, pò in dal 1958 la lavóra cun Orson Welles in dal noir L'infernale Quinlan e cun Blake Edwards in In licenza a Parigi.
In dal 1960 l'è prutagunìsta insém a Anthony Perkins e a la Vera Miles dla pelìcula Psyco 'd Alfred Hitchcock in du l'è fata fóra a mità film scurtlàda sóta la dócia. Dū an dòp l'è la vòlta ad Va' e uccidi, film dramàtic ad John Frankenheimer cun Frank Sinatra. In dal 1966 la fà la mujēr ad Paul Newman in dal pulisiésc Detective's Story.
In dal 1972 la gira 'l film ad scarésa La notte della lunga paura su di cunèṅ sasèṅ. La Leigh la tórna a recitàr in pelìculi dal terōr in dal 1980 cun The Fog ad John Carpenter e in dal 1998 cun Halloween - 20 anni ad Steve Miner.
Filmugrafìa
1947 - La cavalcata del terrore (The Romance of Rosy Ridge), regìa ad Roy Rowland
1947 - Peccatori senza peccato (If Winter Comes), regìa ad Victor Saville
1948 - Casa mia (Hills of Home), regìa ad Fred M. Wilcox
1948 - Parole e musica (Words and Music), regìa ad Norman Taurog
1948 - Atto di violenza (Act of Violence), regìa ad Fred Zinnemann
1949 - Piccole donne (Little Women), regìa ad Mervyn LeRoy
1949 - Il Danubio rosso (The Red Danube), regìa ad George Sidney
1949 - Il dottore e la ragazza (The Doctor and the Girl), regìa ad Curtis Bernhardt
1949 - La saga dei Forsyte (That Forsyte Woman), regìa ad Compton Bennett
1949 - Tu partirai con me (Holiday Affair), regìa ad Don Hartman
1951 - Matrimonio all'alba (Strictly Dishonorable), regìa ad Melvin Frank e Norman Panama
1951 - Angels in the Outfield, regìa ad Clarence Brown
1951 - Quattro ragazze all'abbordaggio (Two Tickets to Broadway), regìa ad James V. Kern
1951 - It's a Big Country, regìa ad Clarence Brown e 'd Don Hartman
1952 - Lo sprecone (Just This Once), regìa ad Don Weis
1952 - Scaramouche, regìa ad George Sidney
1952 - Fearless Fagan, regìa ad Stanley Donen
1953 - Lo sperone nudo (The Naked Spur), regìa 'd Anthony Mann
1953 - I professori non mangiano bistecche (Confidentially Connie), regìa 'd Edward Buzzell
1953 - Il mago Houdini (Houdini), regìa ad George Marshall
1953 - Walking My Baby Back Home, regìa ad Lloyd Bacon
1954 - Il principe coraggioso (Prince Valiant), regìa 'd Henry Hathaway
1954 - Più vivo che morto (Living It Up), regìa ad Norman Taurog
1954 - Lo scudo dei Falworth (The Black Shield of Falworth), regìa ad Rudolph Maté
1954 - Senza scampo (Rogue Cop), regìa ad Roy Rowland
1955 - Tempo di furore (Pete Kelly's Blues), regìa ad Jack Webb
1955 - Mia sorella Evelina (My Sister Eileen), regìa ad Richard Quine
1956 - Safari, regìa ad Terence Young
1957 - Il pilota razzo e la bella siberiana (Jet Pilot), regìa ad Josef von Sternberg
1958 - L'infernale Quinlan (Touch of Evil), regìa 'd Orson Welles
1958 - I vichinghi (The Vikings), regìa ad Richard Fleischer
1958 - In licenza a Parigi (The Perfect Furlough), regìa ad Blake Edwards
1960 - Chi era quella signora? (Who Was That Lady?), regìa ad George Sidney