Σύλλογος φοιτητών

Ο σύλλογος φοιτητών είναι το συλλογικό όργανο λήψης αποφάσεων των φοιτούντων στα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα ενώ ο σύλλογος σπουδαστών είναι το συλλογικό όργανο λήψης αποφάσεων των σπουδαζόντων στα Τεχνολογικά Ιδρύματα.

Βάσει των περισσότερων καταστατικών ο όρος «φοιτητής» αναφέρεται σε φοιτούντες στον Πανεπιστημιακό τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, ενώ ο όρος «σπουδαστής» σε σπουδάζοντες στα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα τα οποία ανήκουν στον Τεχνολογικό τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Κατά παράδοση, υπάρχει ένας Σύλλογος ανά γνωστικό αντικείμενο, τμήμα, σχολή, ή ακόμη και ακαδημαϊκό ίδρυμα. Στην Ελλάδα, όλοι οι εγγεγραμμένοι σπουδαστές και φοιτητές προπτυχιακού επιπέδου, ανήκουν αυτόματα στον σύλλογο της σχολής ή του τμήματος τους, ενώ υπάρχουν κατά περίπτωση σύλλογοι μεταπτυχιακών φοιτητών.

Τυπικά οι φοιτητικοί και σπουδαστικοί σύλλογοι υπάρχουν για να δραστηριοποιούνται σχετικά με τα προβλήματα των φοιτητών (φοιτητικός συνδικαλισμός), αλλά μερικές φορές προβαίνουν και σε διοργανώσεις ακαδημαϊκού χαρακτήρα (συνέδρια) ή ψυχαγωγίας (συναυλίες, πάρτι).

Δομή

Ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων του Συλλόγου είναι η Γενική Συνέλευση, που αποτελείται από το σύνολο των μελών του συλλόγου και λαμβάνει αποφάσεις κατά πλειοψηφία, μετά από ανοιχτή συζήτηση επί των θεμάτων. Πολλοί σύλλογοι διαθέτουν Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ) που είναι υπόλογο της γενικής συνέλευσης και αναλαμβάνει να υλοποιήσει τις αποφάσεις της και να την προετοιμάσει. Μέλη του ΔΣ συνήθως συμμετέχουν στα όργανα συνδιοίκησης, δηλαδή τη Σύγκλητο ή Συμβούλιο ΤΕΙ, την Κοσμητεία ή Συμβούλιο Σχολής και τη Συνέλευση Τμήματος, σε μικρό ποσοστό, προκειμένου να εκπροσωπήσουν την άποψη των φοιτητών.

Οι σύλλογοι Φοιτητών όλης της χώρας τυπικά απαρτίζουν την Εθνική Φοιτητική Ένωση Ελλάδος (ΕΦΕΕ), ενώ οι σύλλογοι Σπουδαστών όλης της χώρας τυπικά απαρτίζουν την Εθνική Σπουδαστική Ένωση Ελλάδος (ΕΣΕΕ). Οι φοιτητικοί σύλλογοι της Θεσσαλονίκης απαρτίζουν τη ΦΕΑΠΘ-ΠΑΜΑΚ.

Στους Φοιτητικούς και Σπουδαστικούς Συλλόγους η εκπροσώπηση στο Διοικητικό Συμβούλιο ορίζεται από τα μέλη του Συλλόγου σε μυστική ψηφοφορία, που γίνεται την ίδια ημερομηνία σε ολόκληρη την Ελλάδα και είναι γνωστή ως φοιτητικές εκλογές στα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και ως σπουδαστικές εκλογές στα Τεχνολογικά Ιδρύματα. Είθισται οι περισσότεροι εκπρόσωποι να αποτελούν μέλη φοιτητικών παρατάξεων, τουλάχιστον τέσσερις εκ των οποίων αντιστοιχούν σε πολιτικά κόμματα^{[εκκρεμεί παραπομπή]} ή ευρύτερους πολιτικούς σχηματισμού. Το ανώτατο όργανο αποφάσεων της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ είναι το Πανσπουδαστικό Συνέδριο στο οποίο αποκτούν δικαίωμα εκπροσώπησης παρατάξεις από όλη την Ελλάδα βάσει του εκλογικού αποτελέσματος που κατέγραψαν στο σύλλογό τους. Καθώς το Πανσπουδαστικό Συνέδριο δεν έχει πραγματοποιηθεί εδώ και αρκετά χρόνια, αποφάσεις -κυρίως τυπικού χαρακτήρα, όπως η ημερομηνία διεξαγωγής των φοιτητικών και σπουδαστικών εκλογών- λαμβάνει το Κεντρικό της Συμβούλιο της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ.

Ιστορία

Οι περισσότεροι σημερινοί φοιτητικοί και σπουδαστικοί σύλλογοι ιδρύθηκαν τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, αμέσως μόλις δόθηκαν οι σχετικές συνδικαλιστικές ελευθερίες στα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, δίνοντας έναν αέρα Δημοκρατίας και ελεύθερης έκφρασης, σε έναν χώρο που πρωτοστάτησε στον αγώνα κατά της Δικτατορίας τα χρόνια που προηγήθηκαν. Από τότε μέχρι σήμερα οι σύλλογοι αυτοί πρωτοστατούν στην πολιτική δραστηριοποίηση των φοιτητών.