Μογγολική γλώσσα
Εθνική γλώσσα της Μογγολίας / From Wikipedia, the free encyclopedia
Η μογγολική γλώσσα (σε μογγολική γραφή: [4] μονκγόλ χέλε, σε μογγολικό κυριλλικό: Монгол хэл, Μονγκόλ χελ) είναι η επίσημη γλώσσα της Μογγολίας και το πλέον γνωστό μέλος της οικογένειας των μογγολικών γλωσσών. Ο αριθμός των ομιλητών της γλώσσας και των διαλέκτων της αγγίζει τα 5,2 εκατ., στα οποία συμπεριλαμβάνεται η μεγάλη πλειονότητα των κατοίκων της Μογγολίας και πολλών Μογγόλων, κατοίκων της αυτόνομης περιοχής της εσωτερικής Μογγολίας. [1] Στη Μογγολία είναι κυρίαρχη η Χάλχα διάλεκτος, γραμμένη σε κυριλλικό αλφάβητο (και ενίοτε σε Λατινικό για τα κοινωνικά δίκτυα), ενώ στην Εσωτερική Μογγολία, η γλώσσα έχει περισσότερες διαλέκτους και είναι γραμμένη στην παραδοσιακή μογγολική γραφή.
Μογγολική | |
---|---|
монгол хэл, ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠬᠡᠯᠡ και ꡏꡡꡃ ꡢꡡꡙ ꡁꡦ ꡙꡦ | |
Προφορά | [/mɔŋɢɔ̆ɮ xiɮ/] |
Περιοχή | Μογγολία, Κίνα |
Φυσικοί ομιλητές | 5,7 εκατ.[1] |
Εποχή | 2005 |
Ταξινόμηση | Αλταϊκές
|
Σύστημα γραφής | Γραφή Φάγκσπα, Αλφάβητο Σογιόμπο, Μογγολική γραφή, λατινική γραφή, κυριλλικό αλφάβητο, Μογγολικό κυριλλικό αλφάβητο, Θιβετιανό αλφάβητο και Κώδικας Μπράιγ |
Κατάσταση | |
Επίσημη γλώσσα | Μογγολία Εσωτερική Μογγολία |
Ρυθμιστής | Μογγολία: Κρατικό Συμβούλιο Γλώσσας (Μογγολία),[2] Εσωτερική Μογγολία: Συμβούλιο για τις Γλώσσες και την Λογοτεχνική Εργασία.[3] |
ISO 639-1 | mn |
ISO 639-2 | mon |
ISO 639-3 | mon |
SIL | khk Χάλχα Μογγολική mvf Περιφερειακή Μογγολική |
Γεωγραφική κατανομή των μογγολικών λαών (κόκκινο). Η πορτοκαλί γραμμή δείχνει την έκταση της άλλοτε μογγολικής αυτοκρατορίας. Στο κόκκινο περιλαμβάνεται όλη η Μογγολία το μεγαλύτερο τμήμα της εσωτερικής Μογγολίας και η Καλμικία, τρία ενκλάβια στην Σινζιάνγκ, μικρά ενκλάβια γύρω από τη λίμνη Βαϊκάλη και τμήμα της Μαντσουρίας |
Η μογγολική γλώσσα διαθέτει Φωνηεντική αρμονία και περίπλοκη συλλαβική δομή που επιτρέπει σύμπλεγμα μέχρι και τριών συμφώνων. Είναι τυπικά συγκολλητική γλώσσα η οποία βασίζεται σε αλυσίδες προσφυμάτων σε ρηματικούς και ονοματικούς τύπους. Ενώ υπάρχει βασική διάταξη λέξεων υποκείμενο-αντικείμενο-κατηγορούμενο, η σειρά των ουσιαστικών σε ονοματικές φράσεις είναι σχετικά ελεύθερη και έτσι οι γραμματικοί ρόλοι υποδεικνύονται από οκτώ περίπου γραμματικές πτώσεις. Υπάρχουν επίσης πέντε γραμματικές φωνές. Η σύγχρονη μογγολική γλώσσα εξελίχθηκε από τη "Μέση Μογγολική", τη γλώσσα που ομιλείτο στη μογγολική αυτοκρατορία του 13ου και του 14ου αιώνα. Κατά τη μετάβαση, συνέβη μεγάλη μετατόπιση στο παράδειγμα της φωνηεντικής αρμονίας, αναπτύχθηκαν τα μακρά φωνήεντα, οι γραμματικοί κανόνες αναμορφώθηκαν, και το ρηματικό σύστημα αναδομήθηκε.