Το κυνήγι με αετούς είναι μια παραδοσιακή μορφή κυνηγιού στην Ευρασιατικήστέπα. Εξασκείται από τους Καζάκους και τους Κιργίζιους στο Καζακστάν και στο Κιργιστάν, και στις διασπορές των δύο λαών στην Μογγολία και στο Σιντζιάνγκ της Κίνας. Αν και αυτοί οι λαοί είναι πιο γνωστοί για το ότι κυνηγούν με χρυσαετούς, είναι γνωστό ότι εκπαιδεύουν διπλοσάινα, πετρίτες, στεπογέρακα, και άλλα.[1]
Κιτάνοι
Το 936 με 945 μ.Χ., οι Κιτάνοι, νομάδες από τη Μαντζουρία, κατέκτησαν μέρος της βόρειας Κίνας.[2] Το 960 μ.Χ. η Κίνα κατακτήθηκε από τη δυναστεία Σονγκ.[3] Όταν ιδρύθηκε, η Δυναστεία Σονγκ δεν ήταν σε θέση να ελέγξει τους Κιτάν που είχαν αφομοιώσει μεγάλο μέρος του Κινεζικού πολιτισμού.[4] Παρά το γεγονός ότι αφομοίωσαν τον Κινεζικό πολιτισμό, αυτοί διατήρησαν αρκετές νομαδικές παραδόσεις, όπως το κυνήγι με αετούς[5] (βλέπε τον άγνωστο Κινεζικό πίνακα από την δυναστεία των Σονγκ).
Κιργίζιοι
Το 1207, οι Κιργίζιοι νομάδες παραδόθηκαν στον γιο του Τζένγκις Χαν, τον Τζότσι. Στο πλαίσιο της Μογγολικής εξουσίας, η Κιργίζιοι διατήρησαν τον νομαδικό πολιτισμό τους.
Καζάκοι
Κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής περιόδου στο Καζακστάν, πολλοί Καζάκοι μετακόμισαν στην Μογγολία,[6] και εγκαταστάθηκαν στην Επαρχία Μπαγιάν-Ελγκίι φέρνοντας μαζί τους την παράδοση του κυνηγιού με αετούς. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 250 κυνηγοί αετών στο Μπαγιάν-Ελγκίι, που βρίσκεται στα Βουνά Αλτάι της δυτικής Μογγολίας.[7][8][9] Στο κυνήγι, χρησιμοποιούν χρυσαετούς και άλογα. Τα θηράματά τους είναι κυρίως αλεπούδες.[10] Οι αετοί χρησιμοποιούνται για το κυνήγι αετών και λαγών κατά την διάρκεια των κρύων μηνών, όταν οι χρυσές αλεπούδες φαίνονται πιο εύκολα στο χιόνι.[11][12][13][14] Αν και η κυβέρνηση του Καζακστάν έχει κάνει προσπάθειες να δελεάσει τους επαγγελματίες να φέρουν αυτές τις Καζακικές παραδόσεις πίσω στο Καζακστάν, οι περισσότεροι Καζάκοι έχουν παραμείνει στην Μογγολία.
Soma, Takuya. 2012. ‘Contemporary Falconry in Altai-Kazakh in Western Mongolia’The International Journal of Intangible Heritage (vol.7), pp.103–111. Αρχειοθετήθηκε 2017-06-21 στο Wayback Machine.
Soma, Takuya. 2012. ‘Ethnoarhchaeology of Horse-Riding Falconry’, The Asian Conference on the Social Sciences 2012 - Official Conference Proceedings, pp.167–182.
Soma, Takuya. 2012. ‘Intangible Cultural Heritage of Arts and Knowledge for Coexisting with Golden Eagles: Ethnographic Studies in “Horseback Eagle-Hunting” of Altai-Kazakh Falconers’, The International Congress of Humanities and Social Sciences Research, pp.307–316.
Soma, Takuya. 2012. ‘The Art of Horse-Riding Falconry by Altai-Kazakh Falconers’. In HERITAGE 2012 (vol.2) - Proceedings of the 3rd International Conference on Heritage and Sustainable Development, edited by Rogério Amoêda, Sérgio Lira, & Cristina Pinheiro, pp.1499–1506. Porto: Green Line Institute for Sustainable Development. ISBN 978-989-95671-8-4.
Soma, Takuya. 2012. ‘Horse-Riding Falconry in Altai-Kazakh Nomadic Society: Anthropological Researches in Summertime Activities of Falconers and Golden Eagle’. Japanese Journal of Human and Animal Relation 32: pp.38–47 (written in Japanese).
Soma, Takuya. 2013. ‘Ethnographic Study of Altaic Kazakh Falconers’, Falco: The Newsletter of the Middle East Falcon Research Group 41, pp.10–14.
Soma, Takuya. 2013. ‘Ethnoarchaeology of Ancient Falconry in East Asia’, The Asian Conference on Cultural Studies 2013 - Official Conference Proceedings, pp.81–95.
Soma, Takuya. 2013. ‘Hunting Arts of Eagle Falconers in the Altai-Kazakhs: Contemporary Operations of Horse-Riding Falconry in Sagsai County, Western Mongolia’. Japanese Journal of Human and Animal Relation 35: pp.58–66 (written in Japanese).
Soma, Takuya & Battulga, Sukhee. 2014. 'Altai Kazakh Falconry as Heritage Tourism: “The Golden Eagle Festival” of Western Mongolia', "The International Journal of Intangible Heritage vol. 9", edited by Alissandra Cummins, pp.135–148. Seoul: The National Folk Museum of Korea. Αρχειοθετήθηκε 2017-06-21 στο Wayback Machine.
Takuya Soma. 2014. ‘Eagle Hunters in Action: hunting practice of Altaic Kazakh falconers in Western Mongolia’, Falco: The Newsletter of the Middle East Falcon Research Group 44, pp.16–20.
Takuya Soma. 2014. Human and Raptor Interactions in the Context of a Nomadic Society: Anthropological and Ethno-Ornithological Studies of Altaic Kazakh Falconry and its Cultural Sustainability in Western Mongolia (PhD Thesis submitted to University of Kassel, 20 August 2014)
日本放送協会(NHK). 2003. 『地球に好奇心:大草原にイヌワシが舞う~モンゴル・カザフ族 鷹匠の親子~』: NHKエンタープライズ (συμπαραγωγή με την 群像舎), (στον αέρα: 10:05-10:57, 13 Δεκεμβρίου2003), NHK-BS2 Television.
日本放送協会(NHK). 2010. 『アジアンスマイル: 僕とイヌワシの冬物語~モンゴル・サグサイ村~』: NHKエンタープライズ (συμπαραγωγή με την 株式会社グループ現代), (στον αέρα: 18:30-18:50, 16 Ιανουαρίου 2010), NHK BS1 Television.