Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1912
From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας του 1912 ψηφίστηκε από την Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1910, φέρνοντας σημαντικότατες αλλαγές στις τοπικές διοικήσεις. Με το Διάταγμα "περὶ ἐνάρξεως τῆς ἰσχύος τῶν ἄρθρων 1 έως 18,. 200 και 210 τοῦ νόμου ΔΝΖ' (ὑπ' ἀριθ. 4057) 1912 «Περί Δήμων και Κοινοτήτων»" ΦΕΚ 256Α - 28/08/1912[1].
Ειδικότερα, ορίστηκαν ως Δήμοι οι πρωτεύουσες των Νομών και οι πόλεις με πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων. Αντίστοιχα κοινότητες ορίστηκαν όλοι οι συνοικισμοί με πληθυσμό πάνω από «300 κατοίκους και σχολείο στοιχειώδους εκπαιδεύσεως», ενώ ακόμη και συνοικισμοί με λιγότερους από 300 κατοίκους με σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης μπορούσαν να γίνουν κοινότητες αρκεί να το ζητούσαν πάνω από το 50% των εκλογέων κατοίκων και ταυτόχρονα να είχαν περιουσία που να απέδιδε πάνω από 2.000 δραχμές εκείνη την εποχή, ή τέλος αν ήταν ήδη έδρες Δήμων. Αποτέλεσμα της διοικητικής διαίρεσης ήταν η δημιουργία μεγάλου αριθμού δήμων, αλλά και σημαντικότατου αριθμού κοινοτήτων.
"Έτσι, με την εφαρμογή του νόμου ο Βενιζέλος επανέφερε τον θεσμό των κοινοτήτων με την ταυτόχρονη κατάργηση των Δήμων που ίσχυαν από τις βαυαρικές μεταρρυθμίσεις. (Ακαδημία Αθηνών, 2000; Χλέπας, 1999)"[...] Όσον αφορά τις κοινότητες, σύμφωνα με το νόμο προβλέπονταν να λειτουργούν 2.727 Ο.Τ.Α από τους 2.727 οι 2.277 με πληθυσμό μεγαλύτερο από τριακόσιους κατοίκους, [...] Β' βάθμια αυτοδιοίκηση: Αιρετά νομαρχιακά συμβούλια, επίκλητος νομάρχης" (Περιορισμένη εφαρμογή - Β.Δ. 9/10.5.1923 «περί διοικήσεως των νομών»).[2]
Κατά τα έτη 1954-1974: Ν3200/1955 (ΦΕΚ 97/Α/1955), 23-04-1955[3]: Περί διοικητικής αποκεντρώσεως ΝΔ 29-11-1923: Περί τροποποιήσεως της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος περί σχεδίων πόλεων, κ. λ. π.: Καταργήθηκαν οι γενικές διοικήσεις Βορείου Ελλάδος, Θράκης, Ηπείρου, Κρήτης και Δωδεκανήσου και δημιουργήθηκαν νομαρχίες στο νομό που είχαν την έδρα τους οι γενικές αυτές διοικήσεις.
"ο νομάρχης ασκεί «αποκλειστικώς» τις αρμοδιότητες που, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά, έχουν οι υπουργοί εσωτερικών, εθνικής παιδείας και θρησκευμάτων, οικονομικών, εμπορίου, βιομηχανίας, συγκοινωνιών και δημοσίων έργων, γεωργίας, κοινωνικής πρόνοιας και εργασίας, εκτός από τις αρμοδιότητες που ο ίδιος ο νόμος εξαιρούσε".[4]
"Σε κάθε νομαρχία συστάθηκε νομαρχιακό συμβούλιο με πρόεδρο τον νομάρχη και μέλη αφενός τους προϊσταμένους των δημοσίων υπηρεσιών του νομού και αφετέρου εκλεγμένους εκπροσώπους των επαρχιών του νομού (ένας ή δύο αιρετοί εκπρόσωποι από κάθε επαρχία)."[5]
Οι κοινότητες ως μονάδες τοπικής αυτοδιοίκησης καταργήθηκαν 98 χρόνια αργότερα με το Πρόγραμμα Καλλικράτης και τη διοικητική διαίρεση του 2011.