Δείκτης τιμών καταναλωτή
From Wikipedia, the free encyclopedia
Στην οικονομική επιστήμη ο δείκτης τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) ή τιμάριθμος είναι ο δείκτης μέτρησης του κόστους ζωής και διαβίωσης που βασίζεται στις μεταβολές των λιανικών τιμών των περισσότερων αγαθών ή υπηρεσιών. Μετρά τη διακύμανση των τιμών στα αγαθά και τις υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο "καλάθι του καταναλωτή".
Αυτό το λήμμα παρουσιάζει το θέμα από ελληνική οπτική γωνία ή δίνει δυσανάλογο βάρος στην ελληνική πτυχή ενός παγκόσμιου θέματος. Προσπαθήστε να το ανασκευάσετε ή και να προσθέσετε πληροφορίες έτσι ώστε να καλύπτει πληρέστερα και περισσότερο ουδέτερα το θέμα. Παρακαλούμε δείτε τη σχετική συζήτηση στη σελίδα συζήτησης του λήμματος. |
Οποιαδήποτε προσαρμογή διαφόρων οικονομικών μεγεθών στον τιμάριθμο ονομάζεται τιμαριθμοποίηση. Χαρακτηριστική περίπτωση τιμαριθμοποίησης είναι η λεγόμενη «αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή», που γίνεται κατά περιοδική άνοδο του τιμαρίθμου και που αφορά μισθούς υπαλλήλων και ημερομίσθια εργατών.
Τέτοιοι δείκτες αφορούν τόσο αγαθά όσο και υπηρεσίες που παρέχονται σε καταναλωτές και λαμβάνονται περιοδικά επί ενός δείγματος πληθυσμού με στόχο τον καθορισμό εκείνων των αγαθών που συνθέτουν το λεγόμενο "καλάθι της νοικοκυράς" ή το "καλάθι του καταναλωτή". Στη συνέχεια, αφού προσδιοριστούν αυτά τα αγαθά, παρακολουθούνται και καταγράφονται οι τιμές τους, οι οποίες ακολούθως σταθμίζονται ανάλογα της σπουδαιότητας των προϊόντων δίνοντας τον γενικό δείκτη. Αυτός συγκρινόμενος με προηγούμενο που συνήθως αποτελεί τον αρχικό (ή έτους βάσης), προσδιορίζει την ποσοστιαία αύξηση ή μείωση.
Οι Δείκτες Τιμών Καταναλωτή συντάσσονται από δημόσιες υπηρεσίες ή ανεξάρτητες αρχές σχεδόν σ΄ όλες τις χώρες του κόσμου. Στην Ελλάδα καταρτίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ από το έτος 1959. Μέχρι το 2000, ο ΔΤΚ αναφερόταν μόνο στις αστικές περιοχές της χώρας, αλλά πλέον, από τον Ιανουάριο του 2001, αναφέρεται στο σύνολο της (αστικές, ημιαστικές και αγροτικές περιοχές)[1]. [[Αρχείο:Ετήσιες_και_μέσες_ετήσιες_μεταβολές_(%25)_του_ΔΤΚ.png|σύνδεσμος=https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:%CE%95%CF%84%CE%AE%CF%83%CE%B9%CE%B5%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%BC%CE%AD%CF%83%CE%B5%CF%82_%CE%B5%CF%84%CE%AE%CF%83%CE%B9%CE%B5%CF%82_%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%AD%CF%82_(%25)_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%94%CE%A4%CE%9A.png%7Cμικρογραφία%7CΕτήσιες%5Bνεκρός+σύνδεσμος%5D και μέσες ετήσιες μεταβολές (%) του ΔΤΚ. Πηγή ΕΛΣΤΑΤ]