![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Maxwell%2527s_demon.svg/langel-640px-Maxwell%2527s_demon.svg.png&w=640&q=50)
Δαίμονας του Μάξγουελ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο δαίμονας του Μάξγουελ είναι ένα νοητό πείραμα, που επινόησε ο Τζέιμς Κλερκ Μάξγουελ και συνδέει τις έννοιες της πληροφορίας και της εντροπίας με την ενέργεια. Το υποθετικό αυτό πείραμα σχεδιάστηκε με σκοπό την καλύτερη κατανόηση και ενδεχομένως κατάρριψη του δεύτερου θερμοδυναμικού νόμου, ο οποίος απαγορεύει την παραγωγή ενέργειας εκ του μηδενός σε ένα κλειστό σύστημα. Ο Μάξγουελ δημοσίευσε για πρώτη φορά τη σύλληψή του γύρω από το νοητό αυτό πείραμα το 1871 στο βιβλίο Theory of Heat [Θεωρία της Θερμότητας], σε μία ενότητα που αφορούσε τα όρια του δεύτερου θερμοδυναμικού νόμου. Ο όρος δαίμονας του Μάξγουελ αποδίδεται στον Ουίλιαμ Τόμσον.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Maxwell%27s_demon.svg/320px-Maxwell%27s_demon.svg.png)
Στη διάταξη του πειράματος ένα ον με ικανότητα να γνωρίζει κάθε στιγμή την ταχύτητα και τη θέση του κάθε μορίου ενός αερίου σε ένα δοχείο, που χωρίζεται σε δύο μέρη, τραβά και ανοίγει μια πόρτα κατά βούληση και αφήνει να περνούν κατά προτίμηση προς τη μία μεριά τα «ψυχρά» (χαμηλής ταχύτητας) και προς την άλλη τα «θερμά» (υψηλής ταχύτητας) μόρια. Η πόρτα αφήνεται να κλείσει αμέσως μετά την επιλεκτική διέλευση του κάθε μορίου και το ελατήριο επιστρέφει πίσω στο δαίμονα την ενέργεια που δαπάνησε για να την ανοίξει. Στο τέλος, χωρίς να έχει δοθεί ενέργεια στο σύστημα, το οποίο θεωρείται απομονωμένο από το περιβάλλον, εμφανίζεται η μία μεριά του κουτιού με θερμό αέριο και η άλλη με ψυχρό και, πιθανόν, και διαφορετική πίεση στο ένα δοχείο από το άλλο. Αυτό ισοδυναμεί με αύξηση της ενέργειας του συστήματος, αφού μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις δύο δεξαμενές θερμότητας, αριστερή και δεξιά, που βρίσκονται σε διαφορετική θερμοκρασία, με μια θερμική μηχανή για να παραγάγουμε έργο.
Η ύπαρξη όμως ενός όντος με τέτοια χαρακτηριστικά, ώστε να κάνει όλη αυτή την επεξεργασία πληροφορίας χωρίς σπατάλη ενέργειας, τουλάχιστον τόσης, όσης παράγει με το διαχωρισμό του αερίου σε ζεστό και κρύο, αποδεικνύεται αδύνατη. Το να μπει ένα άτακτο σύστημα (ανακατεμένα μόρια) σε τάξη (τα μόρια οργανωμένα χωροταξικά σύμφωνα με τις ταχύτητές τους), να προκύψει δηλαδή πληροφορία, που περιγράφει πιο οργανωμένο σύστημα, από την επεξεργασία των δεδομένων του καθενός μορίου, χρειάζεται δαπάνη ενέργειας. Η αύξηση στην πληροφορία, που προκύπτει από την περιγραφή πιο οργανωμένου συστήματος, ισοδυναμεί με μείωση της εντροπίας, η οποία απαγορεύεται από το δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο για κλειστό σύστημα.