Ο Δήμος του Νικηφόρου Φωκά ήταν δήμος του νομού Ρεθύμνου που συστάθηκε με το πρόγραμμα Καποδίστριας από τη συνένωση παλαιότερων κοινοτήτων της περιοχής, που αποτέλεσαν στη συνέχεια τα δημοτικά διαμερίσματα του δήμου. Λειτούργησε την περίοδο 1999 -2010 οπότε και καταργήθηκε με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης και εντάχθηκε στον νέο δήμο Ρεθύμνης. Βρισκόταν στα βόρεια και ανατολικά του Νομού Ρεθύμνου και είχε σαν έδρα τη Γωνιά. Ονομάστηκε από τον αυτοκράτορα του 10ου αιώνα, Νικηφόρο Φωκά, ο οποίος απελευθέρωσε την περιοχή το 961 μ.Χ. ιδρύοντας και το χωριό Καλονύκτης Ρεθύμνου. Το 2011, αριθμούσε πληθυσμό της τάξεως των 8.911 κατοίκων, ενώ η έκτασή του ήταν της τάξεως των 95,641 τ.χλμ..