Qt (λογισμικό)

Το Qt (αγγλική προφορά: kjuːt) είναι πλατφόρμα και βιβλιοθήκη ανάπτυξης γραφικών εφαρμογών με υποστήριξη πολλαπλών λειτουργικών συστημάτων. Η βιβλιοθήκη παρέχεται σε δύο εκδόσεις με διαφορετικές άδειες χρήσης — η πρώτη είναι ελεύθερη και ανοιχτού κώδικα και η δεύτερη εμπορική^[4].

Qt (λογισμικό)

Στιγμιότυπο του Qt Creator 6.0.2 χρησιμοποιώντας το Qt 6.2.2.
Γενικά
Δημιουργοί	Haavard Nord, Eirik Chambe-Eng
Ημερ. Δημιουργίας	20 Μαΐου 1995
Είδος	βιβλιοθήκη, ελεύθερο λογισμικό, υπολογιστική πλατφόρμα
Διανομή
Έκδοση	6.7.1 (21 Μαΐου 2024)[1]
Δοκιμαστική έκδοση	6.7 Beta 1 (20 Δεκέμβριος 2023)[2]
Λειτουργικά	GNU/Linux, Microsoft Windows, macOS, BSD, Android, iOS
Ανάπτυξη
Υπευθ. ανάπτυξης	εγχείρημα Qt,[3] ομάδα Qt
Γραμμένο σε	C++
Άδεια χρήσης	GPLv2, GPLv3
Σύνδεσμοι
Επίσημος ιστότοπος
https://www.qt.io
Αποθετήριο κώδικα
https://code.qt.io/cgit/qt/qtbase.git/

Ιστορικά στοιχεία

Η βιβλιοθήκη αναπτύχθηκε αρχικά από τους Haavard Nord και Eirik Chambe-Eng, με αφετηρία το 1991. Το 1992, ο Eirik πρότεινε την ιδέα των signals και slots, ενός νέου παραδείγματος ανάπτυξης γραφικών εφαρμογών, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στο Qt και αργότερα από άλλες γραφικές βιβλιοθήκες.^[5]

Για την ανάπτυξη και την εμπορική αξιοποίηση της βιβλιοθήκης οι δυο συνεργάτες ίδρυσαν στις 4 Μαρτίου 1994 την εταιρεία Quasar Technologies, η οποία μετέπειτα μετονομάστηκε σε Trolltech. Η βιβλιοθήκη δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στις 20 Μαΐου 1995 στον ιστοχώρο sunsite.unc.edu, ενώ ανακοινώθηκε επίσημα στην ομάδα συζήτησης comp.os.linux.announce στις 26 Μαΐου του ίδιου έτους. Η πρώτη αυτή έκδοση, όπως και όλες οι μετέπειτα εκδόσεις, διανέμονταν υπό δυο άδειες (μία για επαγγελματική χρήση και μία για ανάπτυξη λογισμικού ανοιχτού κώδικα).^[5]

Πρώτοι πελάτες της εταιρείας Trolltech ήταν η νορβηγική εταιρεία Metis και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος. Ως τα τέλη του 1996, η εταιρεία είχε πουλήσει συνολικά 18 άδειες σε 8 πελάτες από όλο τον κόσμο.^[5]

Στις 14 Οκτωβρίου 1996 ο Matthias Ettrich ανακοινώνει στις ομάδες συζήτησης comp.os.linux.development.apps, comp.os.linux.misc και de.comp.os.linux.misc την αρχή ανάπτυξης του γραφικού περιβάλλοντος KDE (αρχικά ως Kool Desktop Environment), το οποίο θα βασίζονταν πάνω στην ελεύθερη και ανοιχτού κώδικα έκδοση της βιβλιοθήκης Qt.^[6][7] Ο ίδιος προσχώρησε στην εταιρεία Trolltech λίγο αργότερα, το 1998.^[5]

Στο φως της κριτικής της μη-ελεύθερης άδειας ανοιχτού κώδικα που χρησιμοποιούσε η βιβλιοθήκη Qt εκείνη την εποχή (Qt Licence), ιδρύεται τον Φεβρουάριο του 1997 η KDE-FreeQt Foundation, η οποία διασφαλίζει την αέναη ελεύθερη διαθεσιμότητα της βιβλιοθήκης για την ανάπτυξη ελεύθερου λογισμικού.^[8][9]

Στις 28 Ιανουαρίου 2008 η εταιρεία Nokia ανακοίνωσε την εξαγορά της Trolltech έναντι του ποσού 135 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ.^[10][11] Τον Μάρτιο του 2011 η Nokia ανακοίνωσε την πώληση της ιδιοκτησίας της Qt στην εταιρία Digia.^[12] Αργότερα, η Digia ίδρυσε μια θυγατρική εταιρία, το Qt Company, η οποία θα επικεντρωνόταν αποκλειστικά στην ανάπτυξη της βιβλιοθήκης και του οικοσυστήματος Qt.^[13][14]

Χρήση

Η βιβλιοθήκη Qt χρησιμοποιείται εκτενώς για την ανάπτυξη τόσο εμπορικού λογισμικού^[15] όσο και ελεύθερου λογισμικού και λογισμικού ανοιχτού κώδικα, σε διάφορες πλατφόρμες και λειτουργικά συστήματα. Υπάρχουν επίσης παραδείγματα δημοφιλών εφαρμογών (Spotify, MuseScore)^[16] και παιχνιδιών^[17] που βασίζονται πάνω στην έκδοση της βιβλιοθήκης Qt για Android.

Λογισμικό που βασίζεται στο Qt

Ελεύθερο/Ανοιχτού κώδικα

• Το γραφικό περιβάλλον εργασίας KDE Plasma 5 και οι εφαρμογές του KDE Gear για Unix-συμβατά συστήματα βασίζεται στην έκδοση 5 της βιβλιοθήκης Qt.^[18]
• Το γραφικό περιβάλλον Trinity Desktop Environment βασίζεται σε μια δική του έκδοση της βιβλιοθήκης Qt3, ονόματι TQt.^[19]
• Το Picard, πρόγραμμα tagging μουσικής από το MusicBrainz, χρησιμοποιεί την βιβλιοθήκη Qt μέσω PyQt.^[20]
• Το Shotcut, πρόγραμμα μη γραμμικής επεξεργασίας βίντεο.^[21]
• Το LibreCAD, ελεύθερο και ανοιχτού κώδικα λογισμικό για σχεδίαση 2D CAD.^[22]
• Το πρόγραμμα αναπαραγωγής πολυμέσων VLC.^[23]
• Το γραφικό front-end του VirtualBox (VirtualBox Manager).^[24]
• Το πρόγραμμα ανταλλαγής γρήγορων μηνυμάτων Telegram (έκδοση Desktop).^[25]

Εμπορικό

• Το 3D λογισμικό χαρτών Google Earth.^[26][27]
• Η έκδοση Linux του πελάτη VοIP Skype.^[28]
• Το λογισμικό Autodesk Maya.^[29]
• Η σουίτα προγραμμάτων AMD Radeon Software.^[30]
• Η δωρεάν εμπορική σουίτα παραγωγικότητας WPS Office.^[31]

Εκδόσεις

Λογότυπο	Σειρά	Αριθμός έκδοσης	Ημερομηνία κυκλοφορίας	Παρατηρήσεις
	προ-1.x	0.90	20 Μαΐου 1995	Πρώτη δημόσια έκδοση	[5][32][33]
		0.92	5 Σεπτεμβρίου 1995	Beta έκδοση	[34]
		0.93	12 Ιανουαρίου 1996		[35]
		0.95	20 Μαρτίου 1996		[36]
		0.97	6 Ιουνίου 1996		[32]
		0.98	13 Ιουλίου 1996		[37]
	1.x	1.0	24 Σεπτεμβρίου 1996		[5][32][38]
		1.1	Τέλη 1996		[5]
		1.2	13 Απριλίου 1997		[5][39]
		1.3	Σεπτέμβριος 1997
		1.40	9 Ιουλίου 1998		[40]
		1.41	1 Οκτωβρίου 1998		[41]
		1.42	2 Δεκεμβρίου 1998		[42]
		1.44	12 Μαρτίου 1999		[43]
		1.45	??? 1999
	2.x	2.0	25 Ιουνίου 1999	Η έκδοση του Qt για X11 δημοσιεύεται ως ανοιχτού κώδικα υπό την άδεια Q Public License.	[44]
		2.1	12 Απριλίου 2000		[45]
		2.2	7 Δεκεμβρίου 2000	Δυνατότητα χρήσης άδειας λογισμικού GNU GPLv2[46]	[47]
		2.3	8 Μαρτίου 2001		[48]
	3.x	3.0	15 Οκτωβρίου 2001		[49]
		3.1	13 Νοεμβρίου 2001		[50]
		3.2	23 Ιουλίου 2003		[51]
		3.3	5 Φεβρουαρίου 2004	Πάνω σε αυτή την έκδοση βασίστηκε το fork του Qt3 (TQt) από το εγχείρημα Trinity Desktop.	[52]
	4.x	4.0	28 Ιουνίου 2005		[53]
		4.1	20 Δεκεμβρίου 2005		[54]
		4.2	4 Οκτωβρίου 2006		[55]
		4.3	30 Μαΐου 2007	Δυνατότητα χρήσης άδειας λογισμικού GNU GPLv3.[56]
		4.4	6 Μαΐου 2008
		4.5	3 Μαρτίου 2009
		4.6	1 Δεκεμβρίου 2009
		4.7	21 Σεπτεμβρίου 2010
		4.8	15 Δεκεμβρίου 2011	Εκτεταμένη υποστήριξη (LTS)
	5.x	5.0	19 Δεκεμβρίου 2012		[57]
		5.1	3 Ιουλίου 2013		[58][59]
		5.2	12 Δεκεμβρίου 2013		[60]
		5.3	20 Μαΐου 2014		[61]
		5.4	10 Δεκεμβρίου 2014		[62]
		5.5	1 Ιουλίου 2015		[63]
		5.6	16 Μαρτίου 2016		[64]
		5.7	16 Ιουνίου 2016		[65]
		5.8	23 Ιανουαρίου 2017		[66]
		5.9	31 Μαΐου 2017		[67]
		5.10	30 Νοεμβρίου 2017		[68]
		5.11	22 Μαΐου 2018		[69]
		5.12	31 Ιανουαρίου 2019	Εκτεταμένη υποστήριξη (LTS)	[70]
		5.13	19 Ιουνίου 2019		[71]
		5.14	12 Δεκεμβρίου 2019		[72]
		5.15	26 Μαΐου 2020	Εκτεταμένη υποστήριξη (LTS) μόνο για χρήστες με εμπορική άδεια μέχρι 26-05-2025[73]	[74]
	6.x	6.0	8 Δεκεμβρίου 2020		[75]
		6.1	6 Μαΐου 2021		[76]
		6.2	30 Σεπτεμβρίου 2021	Εκτεταμένη υποστήριξη (LTS) μέχρι 2024-09-30.	[77]
		6.3	12 Απριλίου 2022		[78]
		6.4	29 Σεπτεμβρίου 2022		[79]

  Η έκδοση δεν υποστηρίζεται πλέον

  Παλιά έκδοση που ακόμα υποστηρίζεται

  Πρόσφατη έκδοση

  Μελλοντική έκδοση

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα
• Αποθετήριο πηγαίου κώδικα
• Qt Wiki - λήμμα About Qt

Παραπομπές

1. «Qt 6.7.1 Released» (στα Αγγλικά). 21 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2024.
2. «Qt 6.7 Beta 1 Released» (στα Αγγλικά). 20 Δεκέμβριος 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκέμβριος 2023.
3. Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
4. «Qt Licensing | Qt 5.15». doc.qt.io. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
5. «C++ GUI Programming with Qt 4 > A Brief History of Qt - Pg. : Safari Books Online». web.archive.org. 23 Σεπτεμβρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
6. «New Project: Kool Desktop Environment. Programmers wanted!». groups.google.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
7. «Slideshow - In the Beginning There was Usenet...». web.archive.org. 1 Νοεμβρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
8. «Slideshow - First Trouble». web.archive.org. 11 Φεβρουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
9. «Announcement: KDE Free Qt Foundation». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 1999.
10. «Nokia to acquire Trolltech to accelerate software strategy». Nokia Press Releases. Nokia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2008.
11. Paul, Ryan (28 Ιανουαρίου 2008). «Nokia to buy Trolltech, will become a patron of KDE». Ars Technica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
12. Lawton, Christopher (2011-03-07). «Nokia to Sell Qt Business» (στα αγγλικά). Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703386704576186422837546748. Ανακτήθηκε στις 2021-06-11.
13. «Defragmenting Qt and Uniting Our Ecosystem | Qt Blog». web.archive.org. 10 Αυγούστου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
14. Company, The Qt. «The Qt Company». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
15. «Built with Qt – The brightest minds. The biggest industries». resources.qt.io. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2021.
16. admin (26 Φεβρουαρίου 2018). «? examples of Mobile Apps in Qt». Developex blog (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2021.
17. «Qt Based Games - Qt Wiki». wiki.qt.io. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2021.
18. «KDE Frameworks - KDE TechBase». techbase.kde.org. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
19. «Trinity FAQ: Qt and Licensing questions». www.trinitydesktop.org. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2022.
20. «metabrainz/picard». GitHub (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
21. «Shotcut - New Version 20.10.31: Qt 5.15 Upgrade». www.shotcut.org. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
22. «LibreCAD - Free Open Source 2D CAD». librecad.org. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
23. «Qt Interface - VideoLAN Wiki». wiki.videolan.org. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
24. «Chapter 1. First Steps». www.virtualbox.org. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
25. telegramdesktop/tdesktop, Telegram Desktop, 2021-06-08, https://github.com/telegramdesktop/tdesktop, ανακτήθηκε στις 2021-06-08
26. «I have Google Earth 7.3.2.5776(64-bit) intalled in Ubuntu 18.04; map info in small square upper left - Google Earth Community». support.google.com. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
27. Chitu, Alex (15 Ιουνίου 2010). «Google Earth Includes a Web Browser». Google Earth Includes a Web Browser. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
28. «[Moved] Does skype software was designed using QtGui?». Qt Forum. 12 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
29. «Autodesk — Qt - A cross-platform application and UI framework». web.archive.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2021.
30. Built with Qt: AMD Radeon Software, https://resources.qt.io/videos/built-with-qt-amd-radeon-software, ανακτήθηκε στις 2021-06-08
31. «WPS Office - ArchWiki». wiki.archlinux.org. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2021.
32. «Happy 20th Anniversary Qt!». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
33. «Beta of Motif-like C++ library available». groups.google.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
34. «BETA: Qt 0.92 for linux (C++ GUI toolkit)». groups.google.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
35. «Qt 0.93 for linux (C++ GUI framework)». groups.google.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
36. «Qt 0.95 for linux (C++ GUI framework)». groups.google.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
37. «Qt 0.98 - object-oriented C++ framework for GUI apps». groups.google.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
38. «Qt 1.0 released (c++ gui library)». groups.google.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
39. «Qt 1.2 released (C++ GUI framework)». groups.google.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
40. «Announcement: Qt version 1.40 release». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 1999.
41. «Announcement: Qt version 1.41 released». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 1999.
42. «Announcement: Qt version 1.42 released». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 1999.
43. «Qt version 1.44 released». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Αυγούστου 2000.
44. «Qt version 2.0 released». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Αυγούστου 2000.
45. «Qt version 2.1 released». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Αυγούστου 2000.
46. «Trolltech offers a choice in licensing with the addition of GPL licensing for the upcoming release of Qt». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2003.
47. «Trolltech Announces the Release of Qt 2.2 and Qt Designer». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2003.
48. «I Can See Clearly Now — Qt 2.3.0 released». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2001.
49. «Trolltech Releases Qt 3.0». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2001.
50. «Trolltech releases Qt 3.1». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Απριλίου 2003.
51. «Trolltech Releases Qt 3.2». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2003.
52. «Trolltech releases Qt 3.3 and QSA 1.1». Trolltech. 5 Φεβρουαρίου 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2007.
53. «Trolltech Launches Major New Version of Qt». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουλίου 2005.
54. «Trolltech Releases Qt 4.1». Trolltech. 20 Δεκεμβρίου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιανουαρίου 2008.
55. «Trolltech Brings Style Sheets to Desktop Applications with Qt 4.2». Trolltech. 4 Οκτωβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2007.
56. «Trolltech releases Qt under the GPL v3 license». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαρτίου 2008.
57. «Introducing Qt 5.0». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
58. «Digia releases Qt 5.1». www.businesswire.com (στα Αγγλικά). 3 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
59. «Qt 5.1 Released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
60. «Qt 5.2 Released | The Best Qt Yet». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
61. «Qt 5.3 Released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
62. «Qt 5.4 released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
63. «Qt 5.5 released». Qt Forum. 1 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
64. «Qt 5.6 released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
65. «The Qt Company Releases Qt 5.7 with a New Qt 3D Module, User Interface Library, Leveraging Modern C++11, and with Updated Licensing Offering». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
66. «Qt 5.8 released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
67. «Qt 5.9 released». Qt Forum. 31 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
68. «Qt 5.10 released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
69. «Qt 5.11 released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
70. «Qt 5.12 LTS Released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
71. «Qt 5.13 Released! Get it today». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
72. «Qt 5.14 released!». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
73. «Extended lifetime for Qt 5.15». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2022.
74. «Qt 5.15 LTS Released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
75. «Qt 6.0 Released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
76. «Qt 6.1 Released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021.
77. «Qt 6.2 LTS Released». www.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2021.
79. «Qt 6.4 Release». wiki.qt.io (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2022.