Ο Φείδων (γιός του Αριστοδαμίδα, 8ος-7ος αιώνας π.Χ.) ήταν βασιλιάς του Άργους και σύμφωνα με την παράδοση καταγόταν από τον Ηρακλή μέσω του Τήμενου. Επέκτεινε την επιρροή του Άργους και ανέδειξε την πόλη σε σημαντική δύναμη στην Πελοπόννησο, ενώ ο αδερφός του ο Κάρανος υπήρξε ο ιδρυτής της δυναστείας των Αργεαδών στο νεοσύστατο βασίλειο της Μακεδονίας. Οι κύριες ιστορικές πληροφορίες για τον Φείδωνα προέρχονται από τον Ηρόδοτο (5ος αιώνας π.χ.) και Παυσανία (2ος αιώνας μ.Χ.), με δευτερεύουσες πηγές τον Έφορο και Αριστοτέλη (4ος αιώνας π.Χ.), Πάριο χρονικό (3ος αιώνας π.Χ.), και Πλούταρχο (1ος αι. μ.Χ.).[1][2]
| Φείδων | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 700 π.Χ. (before) Άργος |
| Θάνατος | 670 π.Χ. (after) Κόρινθος |
| Εθνικότητα | Έλληνες |
| Θρησκεία | Αρχαία ελληνική θρησκεία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός ηγέτης τύραννος |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Λακήδας |
| Γονείς | Αριστοδαμίδας |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Μάχη των Υσιών και Β΄ Μεσσηνιακός Πόλεμος |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | βασιλιάς του Άργους |
Ο Φείδων άλλαξε το σύστημα διακυβέρνησης του Άργους σε τυραννία, και κατόπιν έθεσε υπό τον απόλυτο έλεγχο του Άργους τις πόλεις της αργειακής συμπολιτείας (Φλειούς, Κλεωνές, Σικυώνα, Επίδαυρο, Τροιζήνα, και Αίγινα). Επίσης κατέκτησε την Κόρινθο την οποία έθεσε υπό την εξουσία του. Κατά τον Πλούταρχο, μετά την κατάκτηση της Κορίνθου ζήτησε από την πόλη να του προμηθεύσει 1.000 από τους ικανότερους νεαρούς κατοίκους της ώστε να ενισχύσουν τα στρατεύματα του, όμως ο πραγματικός του σκοπός ήταν να τους δολοφονήσει απογυμνώνοντας έτσι ακόμα περισσότερο την πόλη από το αξιόμαχο δυναμικό της, κάτι που διέρρευσε και το σχέδιο τελικά ακυρώθηκε.[1]
Συνέχισε την εκστρατεία του προωθώντας την καταγωγή του από τον Ηρακλή, και σκοπεύοντας να θέσει υπό τον έλεγχο του όλες τις πόλεις τις οποίες ο Ηρακλής είχε κατακτήσει κατά το παρελθόν, κάτι που κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της Πελοποννήσου. Προσκλήθηκε στους 8ους ολυμπιακούς αγώνες από τους Πισαίους, ώστε να τους βοηθήσει έναντι των Ηλείων ως προς τον έλεγχο της διοργάνωσης των αγώνων. Ο Φείδωνας κατάφερε να εκτοπίσει τους Ηλείους, ωστόσο μετά από λίγο καιρό οι Ηλείοι σε συμμαχία με τους Σπαρτιάτες νικήσαν τον Φείδωνα και ανέκτησαν τον έλεγχο των αγώνων, κάτι που σήμανε και το τέλος της επέκτασης του Φείδωνα, ο οποίος σκοτώθηκε αργότερα κατά την διάρκεια μάχης με τους Κορίνθιους.[2]
Κατά την δραστηριοποίηση του ο Φείδωνας βοήθησε επίσης τον αδερφό του τον Κάρανο ώστε να ιδρύσει το δικό του βασίλειο, το οποίο έγινε το Μακεδονικό βασίλειο στον βορρά και ο Κάρανος ο πρώτος ηγεμόνας της μακεδονικής δυναστείας των Αργεαδών.[1]
Δείτε επίσης: Φάνης (7ος αιώνας π.Χ.)
Αναφέρεται από τον Έφορο και το Πάριο χρονικό ως ο πρώτος που εισήγαγε την χρήση χάλκινων και αργυρών νομισμάτων, καθώς και μια νέα κλίμακα μέτρων και σταθμών τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στην Πελοπόννησο, και μετέπειτα και από πολλές άλλες ελληνικές πόλεις.[3]
Ως προς τα νομίσματα, ο Ηρόδοτος ωστόσο αναφέρει πως οι Λυδοί ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν νομίσματα στις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ., ενώ τα παλαιότερα Αιγινήτικα νομίσματα που διασώζονται χρονολογούνται στα μέσα του 6ου αιώνα, αρκετά αργότερα από τον Φείδωνα του 7ου αιώνα π.Χ..[1]
Ως προς την κλίμακα που εισήγαγε ο Φείδων, αυτή έγινε κοινώς γνωστή ως η Αιγινίτικη κλίμακα, και σύμφωνα με τον Έφορο τα νομίσματα του Φείδωνα κόπηκαν στην Αίγινα, είναι πολύ πιθανό όμως πως η κοπή τους έγινε στο Άργος σύμφωνα με εκτιμήσεις μετέπειτα σύγχρονων ιστορικών. Εκτιμάται επίσης πως τα μέτρα και σταθμά ήταν αρχικά γνωστά ως Φειδώνια μέτρα, και μόνο αργότερα έγιναν γνωστά ως Αιγινίτικα όταν εμφανίστηκε και η Ευβοϊκή κλίμακα ώστε να γίνεται διάκριση μεταξύ τους, ενώ οι ονομασίες αυτές δεν αντιστοιχούν στις περιοχές όπου πρωτοεμφανίστηκαν οι κλίμακες αλλά στις περιοχές όπου η χρήση τους ήταν περισσότερο ευρεία (Αίγινα για την Αιγινίτικη κλίμακα, και Χαλκίδα και Ερέτρεια για την Ευβοϊκή).[2] Στο έργο Αθηναίων Πολιτεία του Αριστοτέλη επίσης αναφέρεται πως πριν τις μεταρρυθμίσεις του Σόλωνα στην Αθήνα, τα μέτρα που χρησιμοποιούνταν ονομάζονταν Φειδώνια.
Υπάρχουν αντικρουόμενα ιστορικά στοιχεία σχετικά με το πότε έζησε ο Φείδων. Κατά τον Παυσανία (2ος αιώνας μ.Χ.) ο Φείδων ήταν παρών στους 8ους ολυμπιακούς αγώνες το 748 π.Χ. όπου έδρασε ως ο διευθύνων των αγώνων. Κατά το Πάριο χρονικό όμως (3ος αιώνας π.Χ.) ο Φείδων έζησε το 895 π.Χ. και ήταν ο 11ος σε σειρά γενεών με καταγωγή από τον Ηρακλή. Έτσι γίνεται η υπόθεση πως ο Παυσανίας χρησιμοποίησε ως αφετηρία των ολυμπιακών αγώνων όχι τον Κόροιβο (776 π.Χ.) αλλά τον μυθολογικό Ίφιτο (9ος αιώνας π.Χ.), ωστόσο τόσο ο Παυσανίας όσο και ο Έφορος αναφέρουν πως οι ολυμπιακοί αγώνες υπό τον Φείδωνα δεν συμπεριλήφθηκαν στο μητρώο αγώνων των Ηλείων όπου τηρούνταν τα στοιχεία όλων των διοργανώσεων, ενώ δεν υπήρχε μητρώο πριν τον Κόροιβο το 776 π.Χ.. Από την άλλη πλευρά ο Ηρόδοτος (5ος αιώνας π.Χ.), αναφέρει πως ο Φείδωνας ήταν ο πατέρας του Λακήδη, ο οποίος ήταν ένας από τους μνηστήρες της Αγαρίστης, κόρης του Κλεισθένη του Σικυώνιου (τέλη 7ου αιώνα π.Χ.), κάτι που φέρει τον Φείδωνα να έχει ζήσει 100 χρόνια αργότερα από την εποχή όπου τον τοποθέτησε ο Παυσανίας. Οι διαφορετικές εκτιμήσεις που γίνονται είναι πως είτε παρερμηνεύτηκε το κείμενο του Ηροδότου, είτε πως ο Παυσανίας έγραψε 8η αντί για 28η ολυμπιάδα, είτε πως υπήρχαν 2 διαφορετικοί Φείδωνες.[2][1]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
