Φάσμα

Φάσμα είναι η κατανομή ενός φυσικού μεγέθους, ενός πληθυσμού, συναρτήσει μιας μεταβλητής από την οποία εξαρτάται. Στην φυσική, την πυρηνική φυσική, ονομάζουμε φάσμα την κατανομή ενός πληθυσμού στην ενέργεια. Η ενέργεια συνήθως εκφράζεται με την συχνότητα ή μήκος κύματος της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, όπως στην οπτική, στην αστροφυσική.

Στην πυρηνική φυσική και την φυσική διαστήματος οι κατανομές που ονομάζονται φάσματα δίδονται ως συνάρτηση της κινητικής ενέργειας, ή ακόμη και της ταχύτητας ή του ατομικού ή μαζικού αριθμού χημικού στοιχείου ή ισοτόπου.

Το φάσμα της ορατής ακτινοβολίας.

Ο όρος φάσμα αποδίδεται και την έννοια ενός συνόλου γεγονότων, θεωριών, αιτημάτων κ.λπ.

Ειδικότερα στην οπτική φάσμα, F(f) ή F(λ) είναι η κατανομή της ακτινοβολίας στον χώρος της ενέργειας που συνήθως εκφράζεται με την συχνότητα f ή το μήκος κύματος λ, αφού η ενέργεια του φωτονίου της ακτινοβολίας είναι ίση με το γινόμενο της κάθε συχνότητας f επί την σταθερά του Πλανκ h, δηλαδή Ε=hf. Το φάσμα λαμβάνεται με ανάλυση του φωτός που προέρχεται από μια φωτεινή πηγή σε όλα τα μήκη κύματος (ή χρώματα) αυτής.
Η ανάλυση αυτή που λέγεται επίσης και χρωματική διασπορά του φωτός, επιτυγχάνεται με πρίσματα και γενικά με συστήματα διάθλασης του φωτός, οφείλεται δε στο γεγονός ότι, το διαθλαστικό σώμα (μέσον) παρουσιάζει διαφορετικό δείκτη διάθλασης στα διάφορα μήκη κύματος του φωτός. Έτσι οι φωτεινές ακτίνες που έχουν μεγάλο μήκος κύματος είναι και οι λιγότερο εκτρεπόμενες.

Ορισμοί

• Μετά τα παραπάνω θα μπορούσε επίσης να ορισθεί στην οπτική ότι: "φάσμα είναι η χρωματιστή λωρίδα που σχηματίζεται σε πέτασμα από προσπίπτουσα ακτίνα λευκού φωτός που εχει προηγουμένως διέλθει μέσα από πρίσμα.
• Λαμβάνοντας έτσι υπόψη το αποτέλεσμα της ανάλυσης ορίζεται γενικότερα ότι: φάσμα είναι το σύνολο των μονοχρωματικών ακτινοβολιών που προκύπτουν από ανάλυση φωτός καθώς και το σύνολο των εκπεμπομένων, απορροφώμενων, διαχεόμενων κ.λπ. ακτινοβολιών ατόμων ή χημικών ουσιών που συμβαίνουν υπό συγκεκριμένες συνθήκες.

Μελέτη φάσματος

Τα όργανα που χρησιμοποιούνται για την ανάλυση του φωτός και την μελέτη των φασμάτων ονομάζονται γενικά φασματοσκόπια ενώ η ίδια η μελέτη του φαινομένου αυτού φασματοσκοπία που αποτελεί και επιμέρους κλάδο της Οπτικής. Περισσότερο εξειδικευμένα ακόμη όργανα είναι: ο φασματογράφος, ο φασματοηλιογράφος, το φασματοβολόμετρο, και το φασματοηλιοσκόπιο.

Είδη φάσματος

Δείτε επίσης

• Φάσμα Ηλίου
• Φασματικός τύπος

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   φάσμα