Τενεσί

Το Τεννεσσί (αγγλικά: State of Tennessee), είναι πολιτεία των ΗΠΑ, στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας. Έχει έκταση 109.153 τ.χλμ.^[1], όντας η 36η μεγαλύτερη σε συνολική έκταση πολιτεία, και πληθυσμό 7.134.327 κατοίκους (εκτίμηση 2023)^[5], κατατασσόμενο έτσι ως η 15η μεγαλύτερη πολιτεία σε πληθυσμό στη χώρα.

Πολιτεία του Τεννεσσί
Σημαία Σφραγίδα
Άλλα ονόματα: {{{Άλλα ονόματα}}}
Συνθήματα: Γεωργία και Εμπόριο (Agriculture and Commerce)
Επίσημες γλώσσες	Αγγλικά
Δημώνυμο	Tennessean
Πρωτεύουσα	Νάσβιλ
Μεγαλύτερη πόλη	Νάσβιλ
Μεγαλύτερη μητροπολιτική περιοχή	Μητροπολιτική Περιοχή του Νάσβιλ
Έκταση	Κατατάσσεται 36η στις ΗΠΑ
- Σύνολο	109.153[1] km2
- Πλάτος	195 km
- Μήκος	710 km
- % νερό	2,2
- Γεωγραφικό Πλάτος	34° 59′ Β έως 36° 41′ Β
- Γεωγραφικό Μήκος	81° 39′ Δ έως 90° 19′ Δ
Πληθυσμός	Κατατάσσεται 16η στις Ηνωμένες Πολιτείες
- Σύνολο	7.134.327 (εκτίμηση 2023)[2]
- Πυκνότητα	64,6/km2 Κατατάσσεται 20η στις ΗΠΑ
- Διάμεσο εισόδημα	53.320$ (42η)
Υψόμετρο
- Υψηλότερο σημείο	Δομή Κλίνγκμανς[3][4] 2025 m
- Μέσο	270 m
- Χαμηλότερο σημείο	Ποταμός Μισσισσιππής στο σύνορο με το Μισισίπι[3][4] 54 m
Είσοδος στην Ένωση	1 Ιουνίου 1796 (16η)
Κυβερνήτης	Μπιλ Λι (Ρ)
Αντικυβερνήτης	Ράντι ΜακΝάλι (Ρ)
Νομοθετικό Σώμα	Γενική Συνέλευση
- Βουλή των Αντιπροσώπων (ΗΠΑ)	Γερουσία
- Γερουσία (ΗΠΑ)	Βουλή των Αντιπροσώπων
Γερουσιαστές των ΗΠΑ	Μάρσα Μπλάκμπερν (Ρ) Μπιλ Χάγκερτι (Ρ)
Αντιπροσωπεία στη Βουλή των ΗΠΑ	7 Ρεπουμπλικανοί, 2 Δημοκρατικοί (κατάλογος)
Ζώνες ώρας
- Ανατολικό Τενεσσί	Ανατολική Ζώνη Ώρας: UTC-5/-4
- Κεντρικό και Δυτικό	Κεντρική Ζώνη Ώρας: UTC-6/-5
Συντομεύσεις	US-TN
Ιστοσελίδα	tennessee.gov

Η πρωτεύουσα της πολιτείας και μεγαλύτερη πόλη του Τεννεσσί είναι το Νάσβιλ, που έχει πληθυσμό 715.884 (ΜΠ: 2.012.476) κατοίκων.^[6] Το Μέμφις είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της πολιτείας, με πληθυσμό 677.269 (ΜΠ: 1.353.140) κατοίκων.^[7][8]

Το Τεννεσσί, συνορεύει με το Κεντάκυ και τη Βιρτζίνια στα βόρεια, την Βόρεια Καρολίνα στα ανατολικά, την Τζόρτζια, την Αλαμπάμα και το Μισσισσίππι στα νότια, το Άρκανσο και το Μιζούρι στα δυτικά. Τα Αππαλάχια Όρη κυριαρχούν στο ανατολικό τμήμα της πολιτείας, και ο ποταμός Μισσισσιππής αποτελεί το δυτικό όριο της πολιτείας.

Ιστορία

Χάρτης του Τεννεσσί.

Η πολιτεία του Τεννεσσί έχει τις ρίζες της στον σύνδεσμο Ουαταούγκα, μια συνοριακή συμφωνία του 1772 που γενικά θεωρείται ως η πρώτη συνταγματική κυβέρνηση δυτικά από τα Απαλάχια όρη.^[9] Το σημερινό Τενεσσί αρχικά ήταν τμήμα της Βόρειας Καρολίνας, και αργότερα τμήμα του Νοτιοδυτικού Εδάφους. Το Τεννεσσί εισήλθε στην Ένωση ως η 16η πολιτεία στις 1 Ιουνίου 1796. Το Τεννεσσί ήταν η προτελευταία πολιτεία που εγκατέλειψε την Ένωση και εισήλθε στην Ομοσπονδία στην έκρηξη του Εμφυλίου των ΗΠΑ το 1861, και η πρώτη που επανήλθε στην Ένωση στο τέλος του πολέμου.^[10]

Το Τεννεσσί προσέφερε τους περισσότερους στρατιώτες στον Στρατό της Ομοσπονδίας από κάθε άλλη πολιτεία, και τους περισσότερους στρατιώτες για τον στρατό της Ένωσης από κάθε άλλη Νότια πολιτεία.^[10] Έχει ζήσει μια από τις χειρότερες φυλετικές διαμάχες της χώρας, από τη δημιουργία της Κου Κλουξ Κλαν στο Πουλάσκι το 1866 μέχρι την δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στο Μέμφις το 1968. Τον 20ο αιώνα, το Τεννεσσί μετέβη από μια αγροτική οικονομία σε μια πιο ποικίλη οικονομία, βοηθούμενη κατά καιρούς από ομοσπονδιακές οντότητες όπως η Αρχή της Κοιλάδας Τεννεσσί. Στις αρχές της δεκαετίας του 1940, το Όουκ Ριτζ επιλέχθηκε για να φιλοξενήσει τις εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου του προγράμματος Μανχάταν, συνεισφέροντας στην κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας του κόσμου.

Μουσική

Το Τεννεσσί έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη του ροκ εντ ρολ και της πρώιμης μουσικής μπλουζ. Η οδός Μπιλ στο Μέμφις θεωρείται από πολλούς ο τόπος γέννησης των μπλουζ, με μουσικούς όπως ο Γ. Κ. Χάντυ να παίζουν στα κλαμπ της από το 1909.^[11] Το Μέμφις ήταν επίσης έδρα της Sun Records, όπου μουσικοί όπως ο Έλβις Πρίσλεϋ, ο Τζόννυ Κας, ο Καρλ Πέρκινς, ο Τζέρρυ Λη Λιούις, ο Ρόυ Όρμπισον, και ο Τσάρλι Ριτς άρχισαν την δισκογραφική τους καριέρα, και όπου το ροκ εντ ρολ πήρε μορφή τη δεκαετία του 1950.^[12] Οι ηχογραφήσεις της εταιρείας RCA Victor στο Μπρίστολ, το 1927, γενικά θεωρούνται ως το σημείο έναρξης της ιστορίας της μουσικής κάντρι,^[13] και η άνοδος της δημοτικότητας της μουσικής εκπομπής Grand Ole Opry στη δεκαετία του 1930 συνετέλεσαν στην καθιέρωση του Νάσβιλ ως κέντρου της μουσικής βιομηχανίας της κάντρυ.^[14]

Οικονομία

Οι μεγάλες βιομηχανίες του Τεννεσσί περιλαμβάνουν τη γεωργία, τις κατασκευές, και τον τουρισμό. Τα πουλερικά, η σόγια, και τα βοοειδή είναι τα κύρια γεωργικά προϊόντα της πολιτείας,^[15] ενώ γίνονται και μεγάλες εξαγωγές στα χημικά, στον εξοπλισμό μεταφοράς και στον ηλεκτρικό εξοπλισμό.^[16] Το Εθνικό Πάρκο Γκρέιτ Σμόουκυ Μάουντενς, το μεγαλύτερο σε επισκεψιμότητα εθνικό πάρκο του έθνους,^[17] εδρεύει στο ανατολικό μέρος της πολιτείας, και ένα τμήμα του Μονοπατιού των Αππαλαχίων χονδρικά ακολουθεί το σύνορο μεταξύ Τεννεσσί-Βόρειας Καρολίνας. Άλλα μεγάλα τουριστικά αξιοθέατα περιλαμβάνουν την Γκρέισλαντ του Έλβις Πρίσλεϋ και το Ενυδρείο του Τεννεσσί στην Τσαττανούγκα.

Γεωγραφία

Βλέπε επίσης: Κατάλογος κομητειών στο Τεννεσσί, Γεωλογία του Τεννεσσί

Οι 95 κομητείες του Τεννεσσί.

Το Τεννεσσί συνορεύει με οκτώ πολιτείες: το Κεντάκυ και την Βιρτζίνια στα βόρεια· τη Βόρεια Καρολίνα στα ανατολικά· την Τζόρτζια, την Αλαμπάμα και το Μισσισσίππι στα νότια· το Άρκανσο και το Μιζούρι στον Ποταμό Μισσισσιππή στα δυτικά. Το Τεννεσσί είναι ισόπαλο με το Μιζούρι ως η πολιτεία που συνορεύει με τις περισσότερες πολιτείες. Η πολιτεία τριχοτομείται από τον Ποταμό Τεννεσσί.

Η πολιτεία του Τεννεσσί, έχει 95 κομητείες. Η μεγαλύτερη σε πληθυσμό κομητεία του Τεννεσσί, είναι η Κομητεία Σέλμπυ (σε αυτή βρίσκεται το Μέμφις), με 959.990 κατοίκους.^[18]

Οι τρεις διαιρέσεις του Τεννεσσί

Χάρτης με τις 3 μεγάλες γεωγραφικές περιοχές του Τεννεσσί.
1η εικόνα: Ανατολικό Τεννεσσί
2η εικόνα: Κεντρικό Τεννεσσί
3η εικόνα: Δυτικό Τεννεσσί

Η πολιτεία, βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών, και αποτελεί πολιτεία του Νότου. Το Τεννεσσί, χωρίζεται σε 3 μεγάλες γεωγραφικές περιοχές (The Grand Divisions). Αποτελείται από το Ανατολικό, το Κεντρικό, και το Δυτικό Τεννεσσί. Οι 3 αυτές γεωγραφικές περιοχές, αναγνωρίζονται νομικά από το πολιτειακό Σύνταγμα του Τεννεσσί, και εκπροσωπούνται από τα 3 αστέρια στην σημαία της πολιτείας. Οι 3 περιοχές, είναι γεωγραφικά και πολιτισμικά διακριτές.^[19][20]

Η τοπογραφία στο Ανατολικό Τεννεσσί, χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη της οροσειράς των Απαλαχίων. Οι μεγαλύτερες πόλεις του Ανατολικού Τεννεσσί είναι το Νόξβιλ και η Τσαττανούγκα. Το Κεντρικό Τεννεσσί, κυριαρχείται από λοφώδεις περιοχές και από εύφορες κοιλάδες. Στο Κεντρικό Τεννεσσί, βρίσκεται η πρωτεύουσα της πολιτείας, το Νάσβιλ. Τέλος, το Δυτικό Τεννεσσί, βρίσκεται ανάμεσα στον Ποταμό Τεννεσσί και στον Ποταμό Μισσισισσιππή. Το Δυτικό Τεννεσσί, είναι διακριτά χαμηλότερο από τις υπόλοιπες δύο γεωγραφικές περιοχές, και χαρακτηρίζεται γενικότερα από μία επιπεδότητα. Σε αυτή την περιοχή συναντάται πολύ συχνά η καλλιέργεια βαμβακιού. Η μεγαλύτερη πόλη του Δυτικού Τεννεσσί, είναι το Μέμφις.^[21]

Οι μεγαλύτερες πόλεις του Τεννεσσί

Οι 10 μεγαλύτερες πόλεις του Τεννεσσί

#	Πόλη	Κομητεία	Πληθυσμός πόλης	Πληθυσμός μητροπολιτικής
1	Νάσβιλ	Ντέιβιντσον	715.884	2.012.476
2	Μέμφις	Σέλμπυ	677.269	1.353.140
3	Νόξβιλ	Νοξ	193.468	893.412
4	Τσαττανούγκα	Χάμιλτον	185.442	573.918
5	Κλάρκσβιλ	Μοντγκόμερυ	179.057	328.304
6	Μαρφρίσμπορο	Ράδερφορντ	163.274	(ανήκει στην μητροπολιτική του Νάσβιλ)
7	Φράνκλιν	Ουίλλιαμσον	90.169	(ανήκει στην μητροπολιτική του Νάσβιλ)
8	Τζάκσον	Μάντισον	71.742	179.302
9	Τζόνσον Σίτι	Ουάσινγκτον	71.476	309.793
10	Χέντερσονβιλ	Σάμνερ	63.570	(ανήκει στην μητροπολιτική του Νάσβιλ)

Διακυβέρνηση

Το Πολιτειακό Καπιτώλιο του Τεννεσσί στο Νάσβιλ.

Ο Κυβερνήτης του Τεννεσσί, φέρει το αξίωμα για μια τετραετή θητεία και μπορεί να υπηρετήσει το πολύ δύο συνεχόμενες θητείες. Ο κυβερνήτης είναι ο μόνος αξιωματούχος που εκλέγεται σε πολιτειακό επίπεδο. Αντίθετα με τις περισσότερες πολιτείες, η πολιτεία δεν εκλέγει τον Αντικυβερνήτη άμεσα· η Γερουσία του Τεννεσσί εκλέγει τον Πρόεδρο της, ο οποίος χρηματίζει αναπληρωτής κυβερνήτης.

Η Γενική Συνέλευση του Τεννεσσί, το πολιτειακό νομοθετικό σώμα, αποτελείται από μια 33μελή Γερουσία και την 99μελή Βουλή των Αντιπροσώπων. Οι γερουσιαστές υπηρετούν τετραετείς θητείες, και τα μέλη της Βουλής υπηρετούν διετείς θητείες. Κάθε σώμα εκλέγει τον πρόεδρό του. Ο πρόεδρος της πολιτειακής Γερουσίας επίσης φέρει τον τίτλο του αναπληρωτή κυβερνήτη. Οι συνταγματικοί αξιωματούχοι στον νομοθετικό κλάδο εκλέγονται από μια κοινή συνεδρίαση του νομοθετικού σώματος.

Πολιτικά

Αποτελέσματα προεδρικών εκλογών

Έτος	Ρεπουμπλικανικό	Δημοκρατικό
2020	60.73% 1,849.467	37.41% 1,139,289
2016	60.72% 1,522,925	34.72% 870,695
2012	59,48% 1,462,330	39.08% 960,709
2008	56.85% 1.479.178	41.79% 1.087.437
2004	56.80% 1.384.375	42.53% 1.036.477
2000	51.15% 1.061.949	47.28% 981.720
1996	45.59% 863.530	48.00% 909.146
1992	42.43% 841.300	47.08% 933.521
1988	57.89% 947.233	41.55% 679.794
1984	57.84% 990.212	41.57% 711.714
1980	48.70% 787.761	48.41% 783.051
1976	42.94% 633.969	55.94% 825.879
1972	67,70% 813.147	29,75% 357.293
1968	37,85% 472.592	28,13% 351.233
1964	44,49% 508.965	55,50% 634.947
1960	52,92% 556.577	45,77% 481.453

Τα πολιτικά του Τεννεσσί, όπως των περισσότερων πολιτειών των ΗΠΑ, κυριαρχούνται από το Ρεπουμπλικανικό και το Δημοκρατικό Κόμμα. Εκτός από δύο Ρεπουμπλικανικές σαρώσεις την δεκαετία του 1920 (το 1920, όταν το Τεννεσσί οριακά υποστήριξε τον Ουόρρεν Τζ. Χάρντινγκ επί του Κυβερνήτη του Οχάιο Τζέημς Κοξ, και το 1928, όταν πιο αποφασιστικά ψήφισε τον Χέρμπερτ Χούβερ ενάντια στον Κυβερνήτη της Νέας Υόρκης Αλ Σμιθ), η πολιτεία ήταν μέρος του Δημοκρατικού Συμπαγούς Νότου μέχρι την δεκαετία του 1950, όταν δις ψήφισε τον Ρεπουμπλικανό Ντουάιτ Άιζενχαουερ. Το Τεννεσσί έχει έκτοτε ψηφίσει Ρεπουμπλικανούς στις περισσότερες προεδρικές εκλογές, αν και τείνει να είναι ελαφρώς πιο μετριοπαθές από τους πεισματικά συντηρητικούς γείτονες του στα νότια.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Ενώ οι Ρεπουμπλικανοί ελέγχουν ελαφρώς περισσότερο από το μισό της πολιτείας, οι Δημοκρατικοί έχουν μετριοπαθή υποστήριξη σε μέρη του αγροτικού Μέσου Τεννεσσί και του βόρειου Δυτικού Τεννεσσί και έχουν ισχυρή υποστήριξη στις πόλεις Νάσβιλ και Μέμφις. Η τελευταία περιοχή περιλαμβάνει έναν μεγάλο Αφροαμερικανικό πληθυσμό.^[22] Ιστορικά, οι Ρεπουμπλικανοί είχαν την μεγαλύτερη δύναμή τους στο Ανατολικό Τεννεσσί πριν την δεκαετία του '60. Η 1η κογκρεσιακή περιφέρεια του Τεννεσσί και η 2η κογκρεσιακή περιφέρεια του Τεννεσσί που βρίσκεται στο Ανατολικό Τεννεσσί είναι μία από τις λίγες ιστορικά ρεπουμπλικανικές περιφέρειες στο Νότο· η 1η βρίσκεται σε ρεπουμπλικανικά χέρια συνεχώς από το 1881, και η 2η περιφέρεια κρατείται από τους Ρεπουμπλικανούς από το 1873.

Στις προεδρικές εκλογές του 2000, ο αντιπρόεδρος Αλ Γκορ, παλαιότερος Γερουσιαστής του Τεννεσσί, δεν κατάφερε να εκλεχθεί πρώτος στην Πολιτεία της καταγωγής του. Η υποστήριξη στον Ρεπουμπλικάνο Τζορτζ Μπους αυξήθηκε το 2004 με το ποσοστό της νίκης του στην Πολιτεία να αυξάνεται από το 4% του 2000 σε 14% το 2004.^[23]

Το Τεννεσσί στέλνει εννέα μέλη στη Βουλή των Αντιπροσώπων από τους οποίους οι εφτά είναι Ρεπουμπλικάνοι και οι δύο είναι Δημοκράτες. Ο Υποκυβερνήτης Ρον Ράμσεϋ είναι ο πρώτος Ρεπουμπλικάνος ομιλητής του Τεννεσσί στην Σύγκλητο σε 140 χρόνια.^[24]

Φωτοθήκη

• 
  Άποψη του Νάσβιλ, πρωτεύουσας και μεγαλύτερης πόλης του Τεννεσσί.
• 
  Άποψη του Μέμφις, δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Τεννεσσί.
• 
• 
• 

Παραπομπές

1. Στατιστική Υπηρεσία ΗΠΑ Έκταση
3. «Elevations and Distances in the United States». United States Geological Survey. 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2011.
4. Elevation adjusted to North American Vertical Datum of 1988.
5. «Tennessee Population 2023 (Demographics, Maps, Graphs)». worldpopulationreview.com. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2023.
6. U.S. Census Bureau (1 Ιανουαρίου 2000). «Resident Population in Nashville-Davidson--Murfreesboro--Franklin, TN (MSA)». FRED, Federal Reserve Bank of St. Louis. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2022.
7. «Memphis, TN population». population.us. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2022.
8. U.S. Census Bureau (1 Ιανουαρίου 1969). «Resident Population in Memphis, TN-MS-AR (MSA)». FRED, Federal Reserve Bank of St. Louis. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2022.
9. John Finger, Tennessee Frontiers: Three Regions in Transition (Bloomington, Ind.: Indiana University Press, 2001), pp. 46–47.
10. Tennessee's Civil War Heritage Trail. Ανακτήθηκε: 25-11-2009. Αρχειοθετήθηκε 2010-03-26 στο Wayback Machine.
11. Bobby Lovett, Beale Street^{[νεκρός σύνδεσμος]}. Tennessee Encyclopedia of History and Culture, 2002. Ανακτήθηκε: 25-11-2009.
12. Michael Bertrand, Sun Records Αρχειοθετήθηκε 2010-06-18 στο Wayback Machine.. Tennessee Encyclopedia of History and Culture, 2002. Ανακτήθηκε: 25-11-2009.
13. Charles Wolfe, Music Αρχειοθετήθηκε 2010-06-18 στο Wayback Machine.. Tennessee Encyclopedia of History and Culture, 2002. Ανακτήθηκε: 25-11-2009.
14. Ted Olson and Ajay Kalra, "Appalachian Music: Examining Popular Assumptions". A Handbook to Appalachia: An Introduction to the Region (Knoxville, Tenn.: University of Tennessee Press, 2006), σσ. 163–170.
15. Αρχειοθετήθηκε 2011-04-11 στο Wayback Machine.. Tennessee Agriculture 2010: Growing the Future, 2010. Ανακτήθηκε: 15-1-2010.
16. James Fickle, Industry Αρχειοθετήθηκε 2006-02-08 στο Wayback Machine.. Tennessee Encyclopedia of History and Culture, 2002. Ανακτήθηκε: 25-11-2009.
17. Great Smoky Mountains National Park. Official site. Ανακτήθηκε: 25-11-2009.
18. «Shelby County, TN Household Income, Population & Demographics | Point2». www.point2homes.com. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2022.
19. jlbworks (13 Μαρτίου 2017). «Tennessee Culture - Tennessee History - Grand Divisions - THS». Tennessee Historical Society (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2022.
20. «Why does Tennessee have three Grand Divisions? - 2022». The Flat (στα Αγγλικά). 14 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2022.
21. «Tennessee». globaledge.msu.edu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2022.
22. Tennessee by County – GCT-PL. Race and Hispanic or Latino 2000 Αρχειοθετήθηκε 2020-02-12 at Archive.is U.S. Census Bureau
23. Tennessee: McCain Leads Both Democrats by Double Digits Αρχειοθετήθηκε 2008-12-24 στο Wayback Machine. Rasumussen Reports, April 6, 2008
24. DADE, COREY (November 22, 2008). «Tennessee Resists Obama Wave». Wall Street Journal. http://online.wsj.com/article/SB122731165800249331.html?mod=googlenews_wsj.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   Τενεσί

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Τενεσί

• Τενεσί στο Curlie