Τα Οδοφράγματα

Τα Οδοφράγματα(Λετονικά:Barikādes) αναφέρονται στις αντιπαραθέσεις μεταξύ της Λετονίας και της Σοβιετικής Ένωσης τον Ιανουάριο του 1991 κατά κύριο λόγο στη Ρίγα. Επρόκειτο για μια σειρά από αμυντικά εμπόδια που στήθηκαν από ανθρώπους στη Ρίγα και σε άλλες πόλεις σαν μια πράξη μη βίαιας αντίστασης εναντίον δυνάμεων που προσπαθούσαν να επαναφέρουν τη σοβιετική εξουσία στο λετονικό έθνος, το οποίο είχε κηρύξει την ανεξαρτησία του το προηγούμενο έτος.^[1] Tην 20η Ιανουαρίου σκοτώθηκαν 5 άνθρωποι μετά από επίθεση των Σοβιετικών Ειδικών Δυνάμεων στο Υπουργείο Εσωτερικών της Λετονίας.^[2] Περίπου 32.000 άνθρωπο έλαβαν το Αναμνηστικό μετάλλιο για συμμετέχοντες στα Οδοφράγματα του 1991.^[1]

Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις(δεξιά) και ο Άλγκιρντας Μπουτκεβίτσιους(αριστερά), πρωθυπουργοί της Λετονίας και της Λιθουανίας, αντίστοιχα, θυμούνται αυτούς που σκοτώθηκαν στα Οδοφράγματα.(20 Ιανουαρίου 2013)

Ιστορικό υπόβαθρο

Η Λετονία ήταν υπό σοβιετική κατοχή από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, το σοβιετικό καθεστώς διακρίνονταν για διαφόρου είδους θέματα που αφορούσαν την προβληματική οικονομία και τον περιορισμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Οι Βαλτικές χώρες άρχισαν να επιζητούν την ανεξαρτησία τους. Ξεκίνησαν μαζικές διαδηλώσεις εναντίον του σοβιετικού καθεστώτος. Στις 18 Μαρτίου του 1990 πολιτικές δυνάμεις της Λετονίας, που υποστήριζαν την ανεξαρτησία της χώρας κέρδισαν τις εκλογές, παίρνοντας το 2/3 των εδρών.^[3] Μετά από 2 μήνες από τις εκλογές το Ανώτατο Συμβούλιο της Λετονίας ανακοίνωσε την πρόθεση του να αποκαταστήσει την ανεξαρτησία και μετονόμασε το έθνος σε «Δημοκρατία της Λετονίας», κάτι που απορρίφθηκε από τον πρόεδρο της Σοβιετικής Ένωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσώφ.^[3] Η λετονική πλευρά ανέμενε εχθροπραξίες μετά από αυτή την εξέλιξη. Το ΛαΪκό Μέτωπο της Λετονίας δημοσίευσε ένα σχέδιο με ονομασία «Οδηγίες για Χ-ώρα» στον Τύπο τον Δεκέμβριο του 1990 για την περίπτωση εξαπόλυσης εχθροτήτων από την πλευρά της ΕΣΣΔ, του οποίου η βασική ιδέα ήταν ότι όλες οι πράξεις αντίστασης πρέπει να είναι μη βίαιες και να τεκμηριώνονται με φωτογραφίες και βίντεο σε περίπτωση προπαγάνδας του Κρεμλίνου.^[1]

Χτίσιμο οδοφραγμάτων

Τον Γενάρη του 1991 η Μόσχα ξεκίνησε στρατιωτικές επιχειρήσεις για να επαναφέρει την επιρροή της στις Βαλτικές χώρες.^[2] Στη Λετονία, οι άνθρωποι τον Γενάρη του 1991 έχτισαν φυσικά εμπόδια με ότι υλικά είχαν γύρω από σημαντικά κτίρια της πόλης της Ρίγας, για να εμποδίσουν τα Σοβιετικά στρατεύματα, συμπεριλαμβανομένου του κτιρίου του Ανώτατου Συμβουλίου στην Παλιά Πόλη και του τηλεοπτικού πύργου στο Ζακουσάλα.^[1] Στις 12 Ιανουαρίου, στη Λιθουανία σκοτώθηκαν 12 άνθρωποι από τα σοβιετικά στρατεύματα κάτι που είχε ως αποτέλεσμα, περίπου 500.000 άνθρωποι να συγκεντρωθούν κοντά στον ποταμό Νταουγκάβα για να εκφράσουν την υποστήριξη τους στους Λιθουανούς και να συνεχίσουν το δρόμο για την ανεξαρτησία της Λετονίας.^[2] Στις 20 Ιανουαρίου, 5 άνθρωποι σκοτώνονται μετά την εισβολή των Σοβιετικών ειδικών δυνάμεων στο Υπουργείο Εσωτερικού, ενώ οι υπερασπιστές των οδοφραγμάτων φεύγουν στις 25 του ίδιου μήνα.^[2]

Παραπομπές

1. «Latvia's Barricades of Freedom – What Do They Mean 25 Years On?». Deep Baltic (στα Αγγλικά). 8 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2020.
2. «Adoption of the Declaration of Independence, the Barricades (1990–1991)». Aizsardzības ministrija (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2020.
3. «Latvians campaign for national independence, 1989-1991 | Global Nonviolent Action Database». nvdatabase.swarthmore.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2020.