Συνομοσπονδία

Η συνομοσπονδία είναι ένωση κυρίαρχων ομάδων ή κρατών, τα οποία έχουν ενωθεί με στόχο την κοινή δράση.^[1] Οι συνομοσπονδίες ιδρύονται συνήθως μετά από την υπογραφή μιας συνθήκης. Τα κράτη τείνουν να σχηματίζουν συνομοσπονδίες για να αντιμετωπίσουν κρίσιμα ζητήματα, όπως είναι αυτά της άμυνας, των εξωτερικών σχέσεων, του εσωτερικού εμπορίου ή του νομίσματος. Η γενική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να παρέχει υποστήριξη για όλα τα μέλη της. Ο συνομοσπονδισμός εκπροσωπεί μια κύρια μορφή διακυβερνητισμού, ο οποίος ορίζεται ως μια οποιαδήποτε μορφή αλληλεπίδρασης μεταξύ πολιτειών ή κρατών η οποία λαμβάνει χώρα στην βάση της κυρίαρχης ανεξαρτησίας ή διακυβέρνησης.

Η φύση της σχέσης ανάμεσα στα κράτη (ή πολιτείες) μέλη της συνομοσπονδίας ποικίλει. Ομοίως, η σχέση μεταξύ των κρατών μελών και της γενικής κυβέρνησης, καθώς και η κατανομή των εξουσιών, ποικίλει. Κάποιες χαλαρότερες συνομοσπονδίες θυμίζουν την λειτουργία και τη δομή των διεθνών οργανισμών. Άλλες συνομοσπονδίες με αυστηρότερους κανόνες μπορεί να θυμίζουν περισσότερο το ομοσπονδιακό πολίτευμα.

Δεδομένου ότι τα μέλη της συνομοσπονδίας διατηρούν την κυριαρχία τους πάνω στα εδάφη τους, έχουν ένα σιωπηρό δικαίωμα απόσχισης. Ο πολιτικός φιλόσοφος Έμεριχ Φάτελ παρατηρεί: "Αρκετά ανεξάρτητα και κυρίαρχα κράτη μπορεί να ενωθούν μεταξύ τους από μια αέναη συνομοσπονδία χωρίς να παύουν να αποτελούν τέλεια κράτη. ... Οι από κοινού διαβουλεύσεις δεν θα προσφέρουν καμία βία στην κυριαρχία του κάθε μέλους".^[2]

Υπό τον συνομοσπονδιακό τύπο διακυβέρνησης, σε αντίθεση με τον ομοσπονδιακό τύπο διακυβέρνησης, η κεντρική εξουσία είναι σχετικά αδύναμη.^[3] Οι αποφάσεις που λαμβάνει η γενική κυβέρνηση στο μονοθάλαμο κοινοβούλιο, το συμβούλιο των κρατών-μελών, πρέπει να υιοθετηθούν από τα κράτη μέλη για να ισχύσουν.^[4] Επίσης, η λήψη αποφάσεων από τη γενική κυβέρνηση συνήθως προχωρά μέσω ομόφωνης συναίνεσης και όχι μέσω της πλειοψηφίας. Ιστορικά, αυτά τα χαρακτηριστικά, τα οποία περιορίζουν την αποτελεσματικότητα της ένωσης, σημαίνουν ότι με το χρόνο χτίζεται πολιτική πίεση η οποία τάσσεται υπέρ της μετάβασης στο ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης, όπως έγινε στις περιπτώσεις περιφερειακής ολοκλήρωσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ελβετία και τη Γερμανία.

Παραπομπές

1. Oxford English Dictionary
2. Vattel, Emmerich (1758) The Law of Nations, cited in Wood, Gordon (1969) The Creation of the American Republic 1776 - 1787, University of North Carolina Press, Chapel Hill, p.355.
3. McCormick, John (2002) Understanding the European Union: a Concise Introduction, Palgrave, Basingstoke, p. 6.
4. This was the key feature that distinguished the first American union, under the Articles of Confederation of 1781, from the second, under the US Constitution of 1789. Alexander Hamilton, in Federalist 15, called the absence of directly-effective law in the Articles a 'defect' and the ‘great and radical vice’ in the initial system. Madison, James, Hamilton, Alexander and Jay, John (1987) The Federalist Papers, Penguin, Harmondsworth, p. 147.