Συμμαχικό σώμα (ρωμαϊκός στρατός)

Το συμμαχικό σώμα ή βοηθητικό σώμα (Λατινικά, lit. "auxiliaries", Αγγλικά: "Auxilia"), ήταν υποστηρικτικό στρατιωτικό σώμα, που υπήρχε από τις αρχές της δημιουργίας του ρωμαϊκού στρατού.^[1] Αποτελούταν από μόνιμους επαγγελματίες στρατιώτες που δεν ήταν Ρωμαίοι πολίτες και υπήρχαν παράλληλα με τις λεγεώνες που απαρτίζονταν αποκλειστικά από Ρωμαίους πολίτες.^[2] Όπως και οι λεγεωνάριοι, οι νεοσύλλεκτοι των σ.σ. ήταν ως επί το πλείστον εθελοντές, όχι επιστρατευμένοι, δηλαδή κατατάσσονταν στο στρατό με την θέλησή τους και λάμβαναν το ένα τρίτο του μισθού του Ρωμαίου λεγεωνάριου.^[3]

Μέχρι τον 2ο αιώνα, τα σ.σ. αποτελούνταν από τον ίδιο αριθμό πεζικού με τις λεγεώνες και, επιπλέον, είχαν όλο σχεδόν το ιππικό του ρωμαϊκού στρατού (ειδικά ελαφρύ ιππικό), τοξότες, σφενδονιστές και πιο εξειδικευμένα στρατεύματα.^[1][2] Την εποχή εκείνη, τα σ.σ. αντιπροσωπεύουν τα τρία πέμπτα των τακτικών στρατιωτικών δυνάμεων της Ρώμης.

Τα σ.σ. στρατολογούνταν κυρίως από τους ελεύθερους υπηκόους των επαρχιών που δεν ήταν Ρωμαίοι πολίτες (Ρωμαϊκή υπηκοότητα) και αποτελούσαν τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού κατά τον 1ο και 2ο αιώνα μ.Χ. (περίπου 90% στις αρχές του 1ου αιώνα). Μπορούσαν να στρατολογηθούν ακόμα και πολίτες από περιοχές που δεν ανήκαν στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Συνήθως το σ.σ. λάμβανε το όνομα της περιοχής από όπου στρατολογούνταν οι άνδρες του.^[1] Αυτές οι κοόρτεις έφεραν τα ονόματα «quingenaria», «milliaria» και «equitata» ανάλογα με τον αριθμό των στρατιωτών και την σύνθεσή τους.^[1]

Η εξάρτηση από διάφορα στρατεύματα τών οποίων οι στρατιώτες δεν ήταν Ιταλοί, ιδιαίτερα τού ιππικού, αυξήθηκε όταν η Ρωμαϊκή Δημοκρατία τούς χρησιμοποίησε σε αυξανόμενους αριθμούς για να στηρίξει τις λεγεώνες της, μετά το 200 π.Χ.

Στη διάρκεια της Ιουλιο-Κλαυδιανής δυναστείας (30 π.Χ.-68 μ.Χ.) το σ.σ. μετατρέπεται σε θεσμό. Ενώ πριν βασιζόταν σε περιστασιακές στρατολογήσεις, ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες, μετατρέπεται σε μόνιμο σώμα με τυποποιημένη δομή, οργάνωση, εξοπλισμό και συνθήκες υπηρεσίας. Μέχρι το τέλος αυτής της περιόδου, δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των λεγεώνων και των σ.σ. όσο αφορά την κατάρτιση και την μαχητική ικανότητα.^[1]

Τα σ.σ. τοποθετούνταν συχνά σε επαρχίες διαφορετικές από εκείνες στις οποίες είχαν αρχικά δημιουργηθεί, άλλοτε για λόγους ασφάλειας και για να «εκρωμαϊσουν» τις εν λόγω επαρχίες. Τα ονόματα πολλών σ.σ. διατηρήθηκαν μέχρι τον 4ο αιώνα, αλλά μέχρι τότε είχαν διαφοροποιηθεί σε μέγεθος, δομή και ποιότητα.

Παραπομπές

1. (Αγγλικά) «Auxilia… » από romanarmy.net. Αρχειοθετήθηκε 19/04/2018. Ανακτήθηκε 31/12/2018.
2. «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΕΖΙΚΟΥ - 6.ΡΩΜΑΪΚΟ ΠΕΖΙΚΟ», ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΑΘΗΝΑ, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014, σελ. 25. Αρχειοθετήθηκε 31/12/2018. Ανακτήθηκε 31/12/2018.
3. «Ο ρωμαϊκός στρατός ...» από mixanitouxronou.gr. Αρχειοθετήθηκε 15/10/2017. Ανακτήθηκε 31/12/2018.