Σερβοκροατική γλώσσα

Η Σερβοκροατική γλώσσα (Српскохрватски језик, Srpskohrvatski jezik) είναι μια νότια σλαβική γλώσσα και η κύρια γλώσσα της Σερβίας, της Κροατίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και του Μαυροβουνίου. Είναι μία πολυκεντρική γλώσσα με τέσσερις αμοιβαία κατανοητές πρότυπες εκδοχές.

Σερβοκροατικά
srpskohrvatski jezik, hrvatskosrpski jezik, хрватскосрпски језик, српскохрватски језик, хрватскосрпски, српскохрватски, hrvatskosrpski και srpskohrvatski
Ταξινόμηση	Ινδοευρωπαϊκές Βαλτοσλαβικές Σλαβικές Νοτιοσλαβικές Δυτικές Νοτιοσλαβικές
Σύστημα γραφής	Gaj's Latin alphabet, σερβικό κυριλλικό αλφάβητο, κυριλλικό αλφάβητο και λατινική γραφή
Αναγνωρισμένη μειονοτική γλώσσα	Αυστρία (Μπούργκελαντ)  Βόρεια Μακεδονία Σλοβενία
ISO 639-1	sh
ISO 639-2	—
ISO 639-3	hbs

Γραμματική της Κροατικής ή Σερβικής λογοτεχνικής γλώσσας. Ζάγκρεμπ, 1899.

Τα Σερβοκροατικά τυποποιήθηκαν στα μέσα του 19ου αιώνα με το Λογοτεχνικό Σύμφωνο της Βιέννης από κροάτες και σέρβους συγγραφείς και φιλόλογους, αρκετές δεκαετίες πριν την ίδρυση του γιουγκοσλαβικού κράτους.

Από την αρχή, υπήρχαν μικρές διαφορές στα λογοτεχνικά πρότυπα της Σερβικής και της Κροατικής γλώσσας, αν και οι δύο βασίζονται στην ίδια Στοκαβική διάλεκτο της ανατολικής Ερζεγοβίνης. Κατά τον 20ο αιώνα, τα Σερβοκροατικά υπήρξαν επίσημη γλώσσα του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας (τότε ονομαζόταν «Σερβο-Κροατο-Σλοβενικά»^[1]), και αργότερα ως μία από τις επίσημες γλώσσες της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας. Σήμερα δεν είναι επίσημη σε καμία χώρα με την ονομασία "σερβοκροατικά".

Αλφάβητο

Η Σερβοκροατική γλώσσα χρησιμοποιεί ισότιμα τόσο το Λατινικό όσο και το Κυριλλικό αλφάβητο. Στη Σερβία, το Μαυροβούνιο και τη Βοσνία χρησιμοποιούνται και τα δύο αλφάβητα, ενώ στην Κροατία χρησιμοποιείται μόνο το λατινικό.

Το σερβικό κυριλλικό αλφάβητο αναθεωρήθηκε από τον Βουκ Στεφάνοβιτς Κάρατζιτς κατά τον 19ο αιώνα.

Το κροατικό λατινικό αλφάβητο ακολούθησε λίγο αργότερα, όταν ο Λιούντεβιτ Γκάι (Ljudevit Gaj) χρησιμοποίησε αυτό που ορίζεται ως πρότυπο για το λατινικό αλφάβητο, πρόσθεσε πέντε επιπλέον γράμματα που είχαν διακριτικά (προφανώς δανεικά από την τσεχική και από την πολωνική) και επινόησε τα μοναδικά διπλά γράμματα "Lj", "Nj" και "Dž".

Συνολικά, αυτό κάνει τα σερβοκροατικά τη μόνη σλαβική γλώσσα που χρησιμοποιεί επίσημα τόσο το λατινικό όσο και το κυριλλικό αλφάβητο, αν και η λατινική εκδοχή είναι πιο διαδεδομένη.

Και στις δύο περιπτώσεις η ορθογραφία, η φωνητική και η ορθογραφία είναι ακριβώς η ίδια. Τα γράμματα και στα δύο αλφάβητα είναι 30 και αντιστοιχούν ακριβώς μεταξύ τους, ένα προς ένα:

προφορά ΔΦΑ	Λατινικό αλφάβητο	Κυριλλικό αλφάβητο
/a/	A, a	А, а
/b/	B, b	Б, б
/t͡s/	C, c	Ц, ц
/t͡ʃ/	Č, č	Ч, ч
/t͡ɕ/	Ć, ć	Ћ, ћ
/d/	D, d	Д, д
/d͡ʒ/	Dž, dž	Џ, џ
/d͡ʑ/	Đ, đ	Ђ, ђ
/e/	E, e	E, e
/f/	F, f	Ф, ф
/ɡ/	G, g	Г, г
/x/	H, h	Х, х
/i/	I, i	И, и
/j/	J, j	J, j
/k/	K, k	К, к
/l/	L, l	Л, л
/ʎ/	Lj, lj	Љ, љ
/m/	M, m	М, м
/n/	N, n	Н, н
/ɲ/	Nj, nj	Њ, њ
/o/	O, o	O, o
/p/	P, p	П, п
/r/	R, r	Р, р
/s/	S, s	С, с
/ʃ/	Š, š	Ш, ш
/t/	T, t	Т, т
/u/	U, u	У, у
/ʋ/	V, v	В, в
/z/	Z, z	З, з
/ʒ/	Ž, ž	Ж, ж

Τα φωνήεντα της σερβοκροατικής είναι τα:

Λατινικό αλφάβητο	Κυριλλικό αλφάβητο
A, a	А, а
E, e	E, e
I, i	И, и
O, o	O, o
U, u	У, у

Παραπομπές

Wikipedia

Έκδοση της Βικιπαίδειας στην Σερβοκροατική γλώσσα

1. The Constitution of the Kingdom of Yugoslavia "Art. 3. The official language of the Kingdom is Serb-Croat-Slovene.", archive.org