Σαξονικό Παλάτι

Το Σαξονικό Παλάτι (πολωνικά: pałac Saski‎‎) ήταν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κτίρια στην προπολεμική Βαρσοβία της Πολωνίας. Καταστράφηκε από τις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και έκτοτε δεν ξαναχτίστηκε. Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2022, αφού η πολωνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα σχέδιο ανακατασκευής του κτιρίου. Αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2030.^[1]

Σαξονικό Παλάτι
Pałac Saski
Είδος	ανάκτορο και πρώην κτίριο ή κατασκευή
Αρχιτεκτονική	κλασικισμός και μπαρόκ αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες
Διοικητική υπαγωγή	Βαρσοβία
Χώρα	Πολωνία
Κατεδάφιση	1944
Αρχιτέκτονας	Adam Idźkowski
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Σαξονικό Παλάτι τον 18ο αιώνα, θέα από τον Σαξονικό Κήπο.

Το Σαξονικό Παλάτι όπως φαινόταν από την Πλατεία Σαξόνων. Πριν από τη στοά που στεγάζει τον Τάφο του Άγνωστου Στρατιώτη βρίσκεται το έφιππο άγαλμα του Πρίγκιπα Γιούζεφ Πονιατόφσκι από τον Μπέρτελ Θόρβαλντσεν (μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μεταφέρθηκε στην οδό Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε, μπροστά από το Προεδρικό Μέγαρο).

Ιστορία

Μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Του Σαξονικού Παλατιού είχε προηγηθεί μία έπαυλη που ανήκε στον Τόμπιας Μόρτσιν. Μετά το 1661, ο αδελφός του και διάδοχος Γιαν Άντζεϊ Μόρστιν είχε αντικαταστήσει την έπαυλη με ένα μπαρόκ παλάτι (Pałac Morsztynów, «Παλάτι του Μόρτσιν») με τέσσερις πύργους.

Το 1713, το Παλάτι του Μόρτσιν αγοράστηκε από τον πρώτο από τους δύο Σάξονες βασιλείς της Πολωνίας, τον Αύγουστος Β΄ το Δυνατό (βασίλευσε στην Πολωνία μεταξύ 1697-1706 και 1709-33), ο οποίος άρχισε να το διευρύνει. Το 1748 η ανοικοδόμηση του παλατιού ολοκληρώθηκε από τον γιο του, βασιλιά Αύγουστο Γ΄ της Πολωνίας.

Στις αρχές του 19ου αιώνα, το Σαξονικό Παλάτι στέγαζε το Λύκειο της Βαρσοβίας στο οποίο ο πατέρας του Φρεντερίκ Σοπέν, Νικολά Σοπέν, δίδασκε γαλλικά, ζώντας με την οικογένειά του στο χώρο του παλατιού.

Το παλάτι ανακαινίστηκε το 1842.^[2]

Μεσοπόλεμος

Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Σαξονικό Παλάτι ήταν η έδρα του Γενικού Επιτελείου της Πολωνίας. Το 1925, ιδρύθηκε ο Τάφος του Άγνωστου Στρατιώτη μέσα στην στοά με την κορυφή της κιονοστοιχίας που ένωνε τις δύο συμμετρικές πτέρυγες του Παλατιού.

Το Παλάτι συνέχισε να είναι στριμωγμένο μεταξύ του Σαξονικού Κήπου, στο πίσω μέρος του και της Πλατείας Σαξονών μπροστά (η οποία θα μετονομαζόταν σε Πλατεία Πιουσούτσκι μετά το θάνατο του Στρατάρχη Γιούζεφ Πιουσούτσκι το 1935).

Σε αυτό το κτίριο, η γερμανική μηχανής κρυπτογράφησης Enigma έσπασε για πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 1932 και στη συνέχεια διαβάστηκε για αρκετά χρόνια πριν από τη μετακίνηση του γερμανικού τμήματος το 1937 του Γενικού Επιτελείου σε νέες, ειδικά σχεδιασμένες συνοικίες κοντά στο Πίρι, στο Φυσικό καταφύγιο Δάσους Καμπάτσκι «Στέφαν Σταζίνσκι», νότια της Βαρσοβίας.

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μετά τη γερμανική καταστολή της Εξέγερσης της Βαρσοβίας το 1944, το Σαξονικό Παλάτι ανατινάχθηκε από τους Γερμανούς ως μέρος της σχεδιαζόμενης καταστροφής της Βαρσοβίας.^[3][4] Μόνο τμήματα της κεντρικής στοάς απέμειναν, όπου στεγαζόταν ο Τάφος του Άγνωστου Στρατιώτη, ο οποίος γλίτωσε την καταστροφή.^[5]

Από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Υπάρχουν σχέδια για την ανοικοδόμηση του Σαξονικού Παλατιού.^[6] Τα κελάρια του παλατιού ανασκάφηκαν το 2006, αποκαλύπτοντας περίπου 20.000 αντικείμενα. Η ανοικοδόμηση του παλατιού είχε προγραμματιστεί παλαιότερα να ολοκληρωθεί έως το 2010.^[7] Το ανακατασκευασμένο κτίριο σχεδιάστηκε να στεγάσει το δημαρχείο της Βαρσοβίας, αλλά λόγω των δημοσιονομικών προβλημάτων της Βαρσοβίας που προκλήθηκαν από τη Μεγάλη Ύφεση (δεκαετία 2000) και τις επακόλουθες περικοπές, η ανοικοδόμηση έχει ανασταλεί. Στις 11 Νοεμβρίου 2018, για τον εορτασμό της 100ης επετείου από την ανεξαρτησία της Πολωνίας μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Πρόεδρος Άντζεϊ Ντούντα επιβεβαίωσε την πρόθεση να ανοικοδομήσει το παλάτι.^[8]

Εικόνες

• 
  Το παλάτι (μέση) και ο Καθεδρικός Ναός Αλεξάντερ Νέφσκι (κορυφή) πριν από το 1924, όταν άρχισε η κατεδάφιση του καθεδρικού ναού
• 
  Γερμανικό πυροβολικό αλόγων παρελαύνει μπροστά από το παλάτι, φθινόπωρο 1939
• 
  Απομεινάρια του Παλατιού, 1945
• 
  Ανασκαμμένα θεμέλια του Παλατιού
• 
  Ανασκαμμένα θεμέλια του Παλατιού

Δείτε επίσης

• Σαξονικός Άξονας
• Παλάτι Μπρυλ
• Καταστροφή της Βαρσοβίας

Παραπομπές

1. «Poland begins work to rebuild historic Saxon Palace: officials». PolskieRadio.pl (στα Αγγλικά). 19 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2022.
2. Wilczek, Maria (7 Ιουλίου 2021). «Warsaw palace destroyed in WWII to be rebuilt». Notes From Poland. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2022.
3. A. Franta, O Placu Piłsudskiego, tożsamości i ładzie, http://baztech.icm.edu.pl/baztech/cgi-bin/btgetdoc.cgi?BSW1-0032-0003, ανακτήθηκε στις 2013-01-16
4. «Urban revitalization. Breathing New Live into Historic Sites». The official website of the City of Warsaw. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Σεπτεμβρίου 2008.
5. State Archive of the Capital City of Warsaw, Oś Saska. Druga Wojna Światowa, http://www.warszawa.ap.gov.pl/saska/21306.html, ανακτήθηκε στις 2013-01-16
6. «The City Voice. As good as new», The official website of the City of Warsaw, 2006-03-01, http://www.e-warsaw.pl/new/index.php?dzial=aktualnosci&ak_id=551&kat=3
7. «History Unearthed at Saski Palace». The Warsaw Voice (στα Αγγλικά). 6 Δεκεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2013.
8. «Up, up and away: president announces plans to rebuild historic palace in the heart of Warsaw», The First News, 2018-11-18, https://www.thefirstnews.com/article/up-up-and-away-president-announces-plans-to-rebuild-historic-palace-in-the-heart-of-warsaw-3343, ανακτήθηκε στις 2019-03-31

Πηγές

• Βουαντίσουαφ Κοζάτσουκ, Enigma: How the German Machine Cipher Was Broken, and How It Was It was Reads by the Allies in II World War, επιμέλεια και μετάφραση Christopher Kasparek, Frederick, Maryland, University Publications of America, 1984, (ISBN 0-89093-547-5)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Σαξονικό Παλάτι

• Η Βαρσοβία πριν το 1939 (πολωνικά)
• Συλλογή εικόνων από το Σαξονικό Παλάτι (πολωνικά)
• ιστορία του Σαξονικού Παλατιού και του Σαξονικού Άξονα (πολωνικά)