From Wikipedia, the free encyclopedia
Στη Βιολογία τα Πρώτιστα (Protista) αναφέρονται στο βασίλειο των ευκαρυωτικών οργανισμών, δηλαδή όλων εκείνων που τα κύτταρά τους φέρουν διακριτό πυρήνα, τα οποία δεν ανήκουν ούτε στα Φυτά, ούτε στα Μετάζωα αλλά ούτε και στους Ευμύκητες.
| Πρώτιστα Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων: Παλαιοπροτεροζωική - Σήμερα | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||
| ||||
Τα περισσότερα Πρώτιστα είναι οργανισμοί με ένα κύτταρο (μονοκύτταροι) π.χ. αμοιβάδα, αλλά υπάρχουν και πολυκύτταροι οργανισμοί, όπως τα πολυκύτταρα φαιοφύκη (π.χ. κέλπιες) και τα πολυκύτταρα ροδοφύκη. Το κύτταρο ενός Πρωτίστου περιλαμβάνει τα ίδια οργανίδια ενός κυττάρου πολυκύτταρου ζώου ή φυτού, πλην όμως είναι περισσότερο περίπλοκο του κυττάρου των προκαρυωτικών οργανισμών, όπως π.χ. των Βακτηρίων. Ορισμένα Πρώτιστα διαθέτουν χλωροπλάστες με συνέπεια να είναι ικανά να φωτοσυνθέτουν, όπως για παράδειγμα τα Χρωμιστά Cavalier-Smith, 1998 (πλην των Ψευδομυκήτων και των Οπαλλιοζώων) σε αντίθεση με τα Πρωτόζωα που δεν διαθέτουν και μοιάζουν περισσότερο με ζώα.
Γενικά το κύτταρο ενός πρώτιστου χαρακτηρίζεται «πολύδύναμο» κύτταρο αφού μπορεί να εξασφαλίζει σχεδόν το σύνολο των κύριων λειτουργιών π.χ. θρέψη, αναπαραγωγή, συμπεριφορά κ.λπ.
Σε παλαιότερες ταξινομήσεις τα Πρώτιστα ή και λεγόμενα «Πρωτόκτιστα» (Protoctista) αποτελούσαν ίδιο βασίλειο που περιλάμβανε κυρίως τους ευκαρυωτικούς μονοκύτταρους οργανισμούς που συμπεριλαμβάνονταν τα φύκη και τα πρωτόζωα.
| Χρωμιστά | ||
|---|---|---|
 | ||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||
| ||
| Υποβασίλεια, Ανθυποβασίλεια και Συνομοταξίες 2004[3] | ||
|
| ||
| Πρωτόζωα | ||
|---|---|---|
| ||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||
| ||
| Υποβασίλεια, Ανθυποβασίλεια και Συνομοταξίες 2004[3] | ||
|
| ||
Ο Thomas Cavalier-Smith (1998)[2] χώρισε τα Πρώτιστα σε δύο βασίλεια: στα Χρωμιστά που μοιάζουν με φυτά και στα Πρωτόζωα που μοιάζουν με ζώα. Αργότερα (2004)[3] χώρισε τα δύο αυτά βασίλεια στα υποβασίλεια, ανθυποβασίλεια και συνομοταξίες που αναγράφονται στα δύο ταξινομοπλαίσια στα δεξιά. Οι συνομοταξίες αυτές ακολουθούν τους γενικους κανόνες ονοματολογίας ταξινομικών βαθμιδών και έχουν καταλήξεις σε «-φυτά», «-μύκητες» και «-ζώα» ανάλογα με τα είδη που περιέχουν. Εξαίρεση στον κανόνα ονομασίας αποτελούν τα Βλεφαριδοφόρα, τα Τρηματοφόρα και οι Μεταμονάδες.
Ανάμεσα στα Μυζόζωα (π.χ. η Δινοφύσις (Dinophysis)), στα Ευγληνόζωα (π.χ. η Ευγλήνη (Euglena)) και στα Κερκόζωα (π.χ. το Χλωραράχνιον (Chlorarachnion)) υπάρχουν και μερικοί οργανισμοί οι οποίοι φωτοσυνθέτουν (δηλαδή θεωρούνται εξ ορισμού φύκη) και έχουν προκύψει από την ενδοσυμβίωση ενός μονοκύτταρου χλωροφύκους ή ροδοφύκους μέσα σε ένα πρώην ετερότροφο οργανισμό.
Πρόσφατα αναθεώρησε την ταξινόμηση του αφού συνένωσε το βασίλειο των Χρωμιστών με το ανθυποβασίλειο των Κυψελιδωτών για να δημιουργήσει την υπερομάδα Χρωμοκυψελιδωτά (Chromalveolata). Τo επιχείρημα γι' αυτή τη συνένωση έγγειται στο ότι ακόμη και τα Κυψελιδωτά (συνομοταξία Μυζόζωα) περιέχουν, είτε είδη που φωτοσυνθέτουν (υποσυνομοταξία Δινομαστιγωτά), είτε είδη που έχουν χάσει τη δυνατότηττα να φωτοσυνθέτουν (υποσυνομοταξία Σπορόζωα) αλλά έχουν κατάλοιπα χλωροπλαστών, τους λεγόμενους κορυφοπλάστες (apicoplasts).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
