πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Πεκίνο (北京, προφέρεται: [pei˨˩ tɕɪŋ˥˥] (
ακούστε)) είναι η πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.[3] Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας σε πληθυσμό μετά τη Σαγκάη. Αναγνωρίζεται ως πολιτικό, εκπαιδευτικό, και πολιτιστικό κέντρο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, ενώ η Σαγκάη και το Χονγκ Κονγκ υπερισχύουν στους οικονομικούς τομείς. Το Πεκίνο έχει ιστορία άνω των δύο χιλιάδων ετών[3] και είναι μια από τις τέσσερις μεγάλες αρχαίες πρωτεύουσες της Κίνας.
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Πεκίνο | |
|---|---|
 | |
  Πεκίνο | |
.svg) | |
| Χώρα | Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας |
| Διοικητική υπαγωγή | Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας |
| Γεωγραφική υπαγωγή | Βόρεια Κίνα |
| Διοίκηση | |
| • Σώμα | People's Government of Beijing Municipality |
| • δήμαρχος του Πεκίνου | Yin Yong (από 2022) |
| • Μέλος του/της | Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων Παγκόσμια Ομοσπονδία Τουριστικών Πόλεων[1] |
| Έκταση | 16.410,54 km² |
| Υψόμετρο | 43 μέτρα |
| Πληθυσμός | 21.893.095 (2020)[2] |
| Ταχ. κωδ. | 100000 |
| Τηλ. κωδ. | 10 |
| Ζώνη ώρας | UTC+8 |
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ολόκληρη η διοικητική περιοχή του Πεκίνου έκτασης 16.410 τετραγωνικών χιλιομέτρων[4] έχει περίπου 21,89 εκατομμύρια κατοίκους (απογραφή 2020).[5] Το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής είναι δομημένο με αγροτικό τρόπο και σε αυτήν ενσωματώνονται άλλοι αστικοί οικισμοί εκτός από την πόλη του πυρήνα του Πεκίνου.[3] Από τον συνολικό πληθυσμό, 11,8 εκατομμύρια είναι εγγεγραμμένοι κάτοικοι με μόνιμη κατοικία (hùkǒu) και 7,7 εκατομμύρια προσωρινοί κάτοικοι (liúdòng rénkǒu).[6]
Ως πρωτεύουσα, το Πεκίνο είναι το πολιτικό κέντρο της Κίνας. Λόγω της μακράς ιστορίας του, το Πεκίνο φιλοξενεί μια σημαντική πολιτιστική κληρονομιά. Αυτό περιλαμβάνει τις παραδοσιακές κατοικημένες συνοικίες με τα χουτόν (hútòng), την πλατεία Τιενανμέν, την Απαγορευμένη Πόλη, η οποία ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO το 1987,[7] τα Θερινά Ανάκτορα, και οι διάφοροι ναοί, όπως ο Ναός του Ουρανού, ο Ναός του Λάμα και ο Ναός του Κομφούκιου.
Από την αρχή της δημιουργίας της πόλης, το Πεκίνο είχε διάφορα ονόματα. Το όνομα Πεκίνο (北京, Běijīng), κυριολεκτικά σημαίνει "βόρεια πρωτεύουσα", εφαρμόστηκε το 1403 κατά τη διάρκεια της δυναστεία Μιν για να υπάρχει διάκριση από τη Νανκίν. Το όνομα της πόλης Νανκίν (南京, Nánjīng) για τη "νότια πρωτεύουσα" σχηματίστηκε με τον ίδιο τρόπο.[8] Το ίδιο ισχύει για το ιαπωνικό Τόκιο (ιαπωνικά: 東京 Tōkyō) και το βιετναμέζικο Ανόι, που και τα δύο σημαίνουν "ανατολική πρωτεύουσα", και ονομάζονται Ντονγκίν (東京 / 东京 Dōngjīng) στα κινέζικα.
Από το 723 π.Χ. αναφέρεται στην Ιστορία με το όνομα Κι. Το 1151 γίνεται αυτοκρατορική πρωτεύουσα. Αργότερα, οι Μογγόλοι αυτοκράτορες Τζένγκις Χαν και Κουμπλάι Χαν την έκαναν έδρα τους και το Πεκίνο γνώρισε μεγάλη ακμή. Σ' αυτήν την ακμή τη βρήκε όταν έφτασε εκεί ο εξερευνητής Μάρκο Πόλο, που την περιέγραψε ως παραμυθένια πόλη. Κατά το 1860 και 1900 το Πεκίνο καταλήφθηκε από στρατεύματα των Μεγάλων Δυνάμεων.
Έπαψε να είναι πρωτεύουσα της Κίνας στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν η Κίνα είχε πρωτεύουσα τη Ναντσίνγκ. Μετά την επικράτηση όμως της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1949 έγινε πρωτεύουσά της. Φιλοξένησε επίσης, τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008.
Η κεντρική πλατεία του Πεκίνου, η πλατεία Τιεν Αν Μεν (από τις μεγαλύτερες πλατείες του κόσμου) έγινε αρκετές φορές θέατρο συγκρούσεων του λαού με το καθεστώς, με αποκορύφωμα την αιματηρή καταστολή της λαϊκής εξέγερσης του 1989.
Το Πεκίνο βρίσκεται 110 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της θάλασσας Μποχάι στο κέντρο της επαρχίας Χεμπέι. Η έκταση της πόλης είναι 16.410 τ.χλμ., από τα οποία μόνο τα 1.369,9 τ.χλμ. (8%) ανήκουν στον πυρήνα της πόλης (μεγάλη πυκνότητα κτιρίων και κλειστή τοπική μορφή), 15.398,4 τ.χλμ. (92%) αποτελούνται από προάστια και περιοχές με δομή αγροτικού οικισμού. Η μητροπολιτική περιοχή του Πεκίνου, συμπεριλαμβανομένης της προαστιακής ζώνης που περιβάλλει την πόλη, έχει έκταση 8.859,9 τ.χλμ.
Η πόλη βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο της πυκνοκατοικημένης πεδιάδας της Βόρειας Κίνας, κατά μέσο όρο 63 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και περιβάλλεται από βουνά (οροπέδιο της Μογγολίας). Το υψηλότερο σημείο στη διοικητική περιοχή του Πεκίνου είναι το Λιν Σαν (ακριβέστερα: Dongling Shan 東靈山/东灵山) με 2303 μέτρα.
Το κέντρο της πόλης του Πεκίνου (με κόκκινο και μπλε χρώμα) χωρίς προαστιακή ζώνη αποτελείται από έξι αστικές συνοικίες.
Στην περιοχή του κέντρου του Πεκίνου (με πράσινο χρώμα) υπάρχουν άλλες έξι συνοικίες της πόλης.
Πιο μακριά από το κέντρο της πόλης υπάρχουν τέσσερις ακόμη αστικές συνοικίες (σημειωμένες με κίτρινο χρώμα).
Αν και το Πεκίνο απέχει μόνο περίπου 140 χιλιόμετρα από την ακτή, λόγω της θέσης του, έχει εύκρατο, ηπειρωτικό κλίμα, δηλαδή ζεστά, υγρά καλοκαίρια και κρύους, ξηρούς χειμώνες. Η μέση ετήσια βροχόπτωση είναι 570 mm, εκ των οποίων περίπου το 62% πέφτει τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Όπως πολλές περιοχές της Κίνας, η πόλη επηρεάζεται από την κυκλοφορία των μουσώνων: τον χειμώνα επικρατούν ψυχρά ρεύματα από τα βορειοδυτικά, ενώ το καλοκαίρι αντικαθίστανται από θερμά και υγρά ρεύματα τροπικής προέλευσης. Η άνοιξη και το φθινόπωρο είναι μεταβατικές περίοδοι.[9]
Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 11,8 °C. Ο θερμότερος μήνας είναι ο Ιούλιος με μέση ημερήσια υψηλή θερμοκρασία 30,8 °C και μέση ημερήσια χαμηλή θερμοκρασία 21,6 °C. Ο πιο κρύος μήνας είναι ο Ιανουάριος με μέση ημερήσια υψηλή θερμοκρασία 1,6 ° C και μέση ημερήσια χαμηλή θερμοκρασία -9,6 ° C.
Τον χειμώνα, οι θερμοκρασίες μπορούν να φτάσουν μέχρι -20 °C και παγωμένος άνεμος φυσά από τις πεδιάδες της Εσωτερικής Μογγολίας. Το καλοκαίρι (Ιούνιος έως Αύγουστος) είναι υγρό και ζεστό με θερμοκρασίες έως 40 °C. Η σύντομη άνοιξη (Απρίλιος και Μάιος) είναι ξηρή, αλλά υπάρχει αέρας. Το φθινόπωρο (Σεπτέμβριος και Οκτώβριος) ο καιρός είναι ξηρός και ήπιος.
Η υψηλότερη θερμοκρασία μετρήθηκε επίσημα στις 15 Ιουνίου 1942 στους 42,6 °C, και η χαμηλότερη στις 22 Φεβρουαρίου 1966 στους -27,4 °C.[10]
Το Πεκίνο έχει γίνει πολλές φορές αντικείμενο περιβαλλοντικών συζητήσεων και ερευνών τα τελευταία χρόνια.[11] Από το 1980, μέχρι το 2018, ο πληθυσμός της πόλης αυξήθηκε κατά 11 εκατομμυρία, και συνεπώς αυξήθηκαν κατακόρυφα οι ρύποι που προκαλούνται από τον ανθρώπινο παράγοντα.[12] Επιπλέον, άλλαξε η μετεωρολογική κατάσταση θεμελιωδώς, ακόμη και αν δεν περιλαμβάνονται οι εκπομπές της ανθρώπινης κοινωνίας. Για παράδειγμα, η λευκαύγεια της επιφάνειας, η ταχύτητα του ανέμου και η υγρασία κοντά στην επιφάνεια μειώθηκαν, ενώ οι θερμοκρασίες του εδάφους και του αέρα κοντά στην επιφάνεια, η κατακόρυφη αραίωση του αέρα και τα επίπεδα του όζοντος αυξήθηκαν.[13]
Λόγω των συνδυασμένων παραγόντων αστικοποίησης και ρύπανσης που προκαλείται από την καύση ορυκτών καυσίμων, το Πεκίνο συχνά πλήττεται από σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα, τα οποία οδηγούν σε προβλήματα υγείας πολλών κατοίκων. Το 2013 πυκνή αιθαλομίχλη έπληξε το Πεκίνο και τις περισσότερες περιοχές της βόρειας Κίνας, επηρεάζοντας συνολικά 600 εκατομμύρια ανθρώπους. Μετά από αυτό το "σοκ ρύπανσης" η ατμοσφαιρική ρύπανση έγινε σημαντική οικονομική και κοινωνική ανησυχία στην Κίνα. Η τοπική κυβέρνηση του Πεκίνου ανακοίνωσε μέτρα για τη μείωση της ρύπανσης αυτής, για παράδειγμα μειώνοντας το μερίδιο του άνθρακα από 24% το 2012 σε 10% το 2017, ενώ η εθνική κυβέρνηση διέταξε την απομάκρυνση των βαρέως ρυπογόνων οχημάτων από το 2015 έως το 2017, και αύξησε τις προσπάθειες για τη μετάβαση του ενεργειακού συστήματος σε καθαρές πηγές ενέργειας.[14]
Το 2005, το ονομαστικό ΑΕΠ του Πεκίνου ήταν 681,45 δισεκατομμύρια γουάν (RMB) (περίπου 84 δισεκατομμύριο δολ. ΗΠΑ), μια ετήσια αύξηση 11,1% από το προηγούμενο έτος. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του ήταν 44.969 RMB, μια αύξηση 8,1% από το προηγούμενο έτος και σχεδόν διπλάσιο απ' ό,τι το 2000. Οι πρωτοβάθμιες, δευτεροβάθμιες και τριτογενείς βιομηχανίες άξιζαν 9,77 δισεκατομμύρια RMB, 210,05 δισεκατομμύρια RMB και 461,63 δισεκατομμύρια RMB. Το διαθέσιμο αστικό κατά κεφαλήν εισόδημα ήταν 17.653 γουάν, μια πραγματική αύξηση 12,9% από το προηγούμενο έτος. Το κατά κεφαλήν καθαρό εισόδημα των αγροτικών κατοίκων ήταν 7.860 RMB, μια πραγματική αύξηση του κατά κεφαλήν διαθέσιμου εισοδήματος 9,6%, το χαμηλότερο 20% εισοδημάτων κατοίκων αύξησε το κατά κεφαλήν του εισόδημα 16,7%, 11,4 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερες από το ποσοστό αύξησης του εισοδήματος του ψηλότερου 20% των εισοδημάτων.
Το 2005, συνολικά 28.032 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα της στέγασης της ακίνητης περιουσίας πωλήθηκαν, για συνολικά 175.88 δισεκατομμύρια γουάν. Ο συνολικός αριθμός αυτοκινήτων που καταχωρήθηκαν στο Πεκίνο το 2004 ήταν 2.146.000, εκ των οποίων 1.540.000 ήταν ιδιόχρηστα (μια ετήσια αύξηση 18,7%).
Ο δήμος του Πεκίνου περιλαμβάνει 18 διοικητικές υποδιαιρέσεις, νομός-ισόπεδες μονάδες που κυβερνώνται άμεσα από τον δήμο (τμήματα δεύτερου επιπέδου). Από αυτούς, 16 είναι περιοχές και 2 είναι νομοί. Οι αστικές και προαστιακές περιοχές της πόλης διαιρούνται σε οκτώ περιοχές:
| Περιοχή | Πληθυσμός (απογραφή 2000) | Έκταση (σε τ.χλμ.) | Πυκνότητα (ανά τ.χλμ.) |
|---|---|---|---|
| Περιοχή Ντονγκτσένγκ (东城区: Dōngchéng Qū) | 536.000 | 24.7 | 21.700 |
| Περιοχή Σιτσένγκ (西城区: Xīchéng Qū) | 707.000 | 30.0 | 23.567 |
| Περιοχή Τσονγκουέν (崇文区: Chóngwén Qū) | 346.000 | 15.9 | 21.761 |
| Περιοχή Σουανγού (宣武区: Xuānwǔ Qū) | 526,000 | 16.5 | 31,879 |
| Περιοχή Τσαογιάνγκ (朝阳区: Cháoyáng Qū) | 2.290.000 | 470.8 | 4.864 |
| Περιοχή Χαϊντιάν (海淀区: Hǎidiàn Qū) | 2.240.000 | 426.0 | 5.258 |
| Περιοχή Φενγκτάι (丰台区: Fēngtái Qū) | 1.369.000 | 304.2 | 4.500 |
| Περιοχή Σιτσινγκσάν (石景山区: Shíjǐngshān Qū) | 489.000 | 89.8 | 5.445 |
| Πόλη + εσωτερικά προάστια | 8.50 εκατομμύρια | 1377.9 | 6.171 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
