From Wikipedia, the free encyclopedia
Το πανταχηκίνητον είναι ένα πρωτογενές αφηρημένο στοιχείο που εισήγαγε ο Βενιαμίν ο Λέσβιος για την ερμηνεία των επιστημονικών παρατηρήσεων, όπως επίσης των φυσικών και μεταφυσικών φαινομένων.
Σύμφωνα με τον ορισμό του, το Πανταχηκίνητον είναι ένα ρευστό, που ρέει ακατάπαυστα μεταξύ των σωμάτων και μέσα από αυτά. Ο Βενιαμίν ο Λέσβιος το προσδιορίζει ως εξής: «Είναι ρευστόν, ρέον ακαταπαύστως από σώματος εις σώμα και ότι η εισροή και εκροή αυτού είναι ανάλογος με τον σωρόν του σώματος, και ότι τούτο ρέον συνάγει μέθ' αυτού και τα σώματα και, ως θέλομεν ιδή εχομένως, η ενέργεια αυτού είναι ανάλογος με τη διαφοράν της θέσεως των μορίων του εισρέοντος και εκρέοντος ρευστού. Εις τούτο λοιπόν το ρευστόν δίδωμι όνομα Πανταχηκίνητον».
Το Πανταχηκίνητον αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της φυσικής του Βενιαμίν και ειδικότερα της μεταφυσικής του. Μέσα από το Πανταχηκίνητον προσπαθεί να γνωρίσει τον Θεό. Επεκτείνεται σε θέματα μεταφυσικής, θεωρώντας τα ως αποτέλεσμα των νόμων της φυσικής, καθώς θεωρεί ότι τα μεταφυσικά φαινόμενα είναι προεκτάσεις των φυσικών φαινομένων. Η γένεση της θεωρίας του προήλθε από τον σκεπτικισμό του απέναντι στα νευτώνεια αξιώματα και τον Αριστοτέλη. Το Πανταχηκίνητον αποτελεί ένα είδος αιθέρα και μέσω αυτού δημιουργείται μια μίξη φυσικών και μεταφυσικών φαινομένων. Τα σώματα αλληλεπιδρούν εξαιτίας του Πανταχηκινήτου, που ως ρευστό προκαλεί την αλληλοπληροφόρηση των σωμάτων. Όπως επισημαίνει ο ιστορικός των επιστημών Γιάννης Καράς, η θεωρία του Πανταχηκίνητου εντάσσεται στις γενικότερες προσπάθειες των λογίων της εποχής εκείνης να ερμηνεύσουν, ακολουθώντας την αρχαιοελληνική φυσικοφιλοσοφική σκέψη και τη σκέψη των συγχρόνων Γάλλων υλιστών φιλοσόφων, τον φυσικό κόσμο με στοιχεία υλικά και όχι υπερφυσικά.[1]
Η αιτιολόγηση των φυσικών φαινομένων μέσω της θεωρίας του Πανταχηκινήτου βασίζεται σε μια δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ του εισρέοντος και εκρέοντος Πανταχηκίνητου σε ένα σώμα, όπου παρατηρείται μια διαφορετική δυναμική Πανταχηκίνητων ανάλογα με την κινητική κατάσταση των σωμάτων. Συνέπεια της θεωρίας είναι ότι πρέπει να σημειώνεται διαφορά στη θέση των μορίων του κάθε σώματος, ώστε σε κάθε εισροή ή εκροή ρευστού να σημειώνεται ομοιότητα, ανομοιότητα ή εναντίωση. Ο Βενιαμίν θεωρεί ότι το ηχογόνο (ήχος), το θερμογόνο (θερμότητα), το φωτογόνο (φως), ο ηλεκτρισμός και ο μαγνητισμός έχουν για τρόπο μετάδοσής τους το Πανταχηκίνητο. Συγκεκριμένα ο Βενιαμίν επεκτάθηκε στην ερμηνεία των παρακάτω φυσικών φαινομένων:
Είναι η αντίσταση που παρουσιάζεται, όταν γίνεται προσπάθεια εμποδισμού της ευθυβολίας του εκ σώματος Πανταχηκινήτου.
Στη μεταφυσική του ο Βενιαμίν Λέσβιος επηρεάστηκε από τον Αριστοτέλη και τον Τζον Λοκ.
Για τον Θεό σύμφωνα με τη θεωρία του αναφέρει, ότι δεν είναι συναΰδιος με την ύλη αλλά δημιουργός της ύλης εκ του μηδενός. Είναι παντοδύναμος, αλλά όχι μεγαλοδύναμος. Η ψυχή με τη σειρά της είναι ανεξάρτητη του σώματος.
Το Πανταχηκίνητον είναι το αίτιο όλων των αισθημάτων του ανθρώπου, καθότι ρέει στο νευρικό σύστημα και κατευθύνεται στον εγκέφαλο. Ανάλογα με την γωνία προσβολής και θέσης του σώματος προκαλούνται τα διάφορα αισθήματα. Με το Πανταχηκίνητον προσπαθεί να δώσει ερμηνεία της βασκανίας, ώστε να διαλύσει τις προκαταλήψεις.
Η θεωρία του Βενιαμίν δίνει επιστημονική απόδειξη περί της όμοιας φύσης του ηλεκτρισμού, του μαγνητισμού και του Φωτός, ενώ συμβάλλει στην κατανόηση των εννοιών της βαρύτητας, της θερμότητας, της ακουστικής και των οπτικών φαινομένων.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.