Μαμελούκοι

Οι Μαμελούκοι ήταν στρατιωτικές δυνάμεις δούλων («μαμλούκ») οι οποίοι κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα κατάφεραν να εξουσιάσουν διάφορα μουσουλμανικά κράτη. Διακρίνονταν από τα σειρήτια και τα σύμβολα που είχαν κεντημένα στην ενδυμασία τους. Σε διάφορες περιόδους της ιστορίας έγιναν αρκετά ισχυρή ομάδα, καταφέρνοντας ακόμα και να κυβερνήσουν την Αίγυπτο μεταξύ 1250-1517. Το φαινόμενο των Μαμελούκων ( David Ayalon ) ήταν η αιτία για να δημιουργηθεί μια ειδική κλάση πολεμιστών, που θα είχαν μεγάλη πολιτική σημασία. Αυτό το φαινόμενο διήρκεσε από τον 9ο έως το 19ο αιώνα. Με τον καιρό έγιναν μια ισχυρή στρατιωτική κάστα σε διάφορα μουσουλμανικά κράτη. Περιστασιακά, στην Αίγυπτο, αλλά και στο Λίβανο, στο Ιράκ και στην Ινδία, είχαν την πολιτική και τη στρατιωτική εξουσία.

Οθωμανός μαμελούκος, σε γκραβούρα του 1810.

Κατά την εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο (1798) το σώμα των Μαμελούκων παρέμεινε στην Αίγυπτο και ενσωματώθηκε στον γαλλικό στρατό. Εκείνη την εποχή (τέλη 18ου, αρχές 19ου αιώνα) ένα μεγάλο μέρος των Μαμελούκων ήταν Γεωργιανοί, Ρώσοι, Κιρκάσιοι, Έλληνες καθώς και άλλες εθνότητες.^[1] Κατά τον ιστορικό Jacques Godechot, ειδικό στη Γαλλική Επανάσταση, τα σώματα των Μαμελούκων του Ναπολέοντα αποτελούνταν πρακτικά από Έλληνες. Αυτοί, μετά την αποχώρηση του γαλλικού στρατού από την Αίγυπτο, εγκαταστάθηκαν στη Μασσαλία.^[2]

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Μαμελούκοι

Η καταγωγή των Μαμελούκων

Στα μεσαιωνικά ισλαμικά κράτη έχαιραν ιδιαίτερης εκτίμησης οι δούλοι Τουρκικής καταγωγής, οι αποίοι θα χρησιμοποιούνταν ως στρατιώτες. Κύρια δεξαμενή στρατιωτικών δούλων για τα ισλαμικά κράτη αποτέλεσαν οι στέπες της νοτιοανατολικής Ουκρανίας και της νότιας Ρωσίας, καθώς και οι περιοχές του βορείου Καυκάσου. Εκεί κατά τον 10ο αι. εγκαταστάθηκαν νομαδικές Τουρκομανικές φυλές, οι οποίες σχημάτισαν δικές τους συνομοσπονδίες.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

1. Thomas Philipp,Ulrich Haarmann, The Mamluks in Egyptian Politics and Society, Cambridge University Press, 1998, σ. 135-138, 144, 146, 149
2. Jacques Godechot, Le philhellénisme dans le Midi, Annales du Midi: revue archéologique, historique et philologique de la France méridionale, 1979, Vol. 91, 143, σ. 343 παρουσίαση/κριτική δύο βιβλίων σχετικών με τον φιλελληνισμό στη Γαλλία κατά την Επανάσταση του 1821.