Κώστας Τριανταφύλλου

Ο Κωνσταντίνος Ν. Τριανταφύλλου (Πάτρα, 15 Αυγούστου 1912 - Πάτρα, 23 Φεβρουαρίου 2002) ήταν δικηγόρος και ιστορικός.

Για προσωπικότητες με ίδιο επίθετο, δείτε: Τριανταφύλλου

Κώστας Τριανταφύλλου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Κώστας Τριανταφύλλου (Ελληνικά)
Γέννηση	15  Αυγούστου 1912
Θάνατος	23  Φεβρουαρίου 2002
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	νέα ελληνική γλώσσα
Σπουδές	Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιστορικός συγγραφέας δικηγόρος
δεδομένα

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1912 και καταγόταν από την Τολοφώνα Φωκίδος. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ιδιώτευσε ως δικηγόρος στην Πάτρα. Συνδέθηκε με στενή φιλία με τον ιστορικό Στέφανο Θωμόπουλο, ολοκληρώνοντας μάλιστα την επιμέλεια της β΄ έκδοσης της «Ιστορίας της πόλεως Πατρών» και διασώζοντας το αρχείο του Θωμόπουλου μετά τον θάνατο του τελευταίου, το οποίο και αγόρασε εν συνεχεία ο Δήμος Πατρέων. Παράλληλα με την δικηγορία ασχολήθηκε με την τοπική ιστορία των Πατρών, για την οποία και εξέδωσε δεκάδες μελέτες και μονογραφίες.

«Ο ιστορικός και συγγραφέας Κ. Τριανταφύλλου αποτελεί ένα αναπόσπαστο πλέον κομμάτι της ιστορίας της πόλης των Πατρών. Μια ιστορία που λάμπρυνε με το έργο του, με την έρευνά του, τη συγγραφή και την έκδοση των βιβλίων του και μέσω της οποίας δε συνέβαλε μόνο στο να μας κάνει γνώστες της, αλλά και να κεντρίσει το ενδιαφέρον άλλων μελετητών να αφοσιωθούν σε αυτή»^[1]. Η πιο γνωστή του εργασία είναι το «Ιστορικόν λεξικόν των Πατρών», η οποία γνώρισε μέχρι σήμερα τρεις εκδόσεις (1959, 1980 και 1995) και βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Από 1937 έως το 1943 ήταν διευθυντής έκδοσης του επιστημονικού περιοδικού «Αχαϊκά».

Διετέλεσε πρόεδρος της Διακίδειου σχολής, του Ροταριανού Ομίλου Πατρών και της Αχαϊκής Εταιρείας ενώ εκλεγόταν για πολλά χρόνια δημοτικός σύμβουλος. Είχε τιμηθεί πλείστες φορές από θεσμούς και ιδρύματα και είχε τιμηθεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως με το οφίκιο του «Άρχοντος Εκδίκου». Είχε πραγματοποιήσει δωρεές στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πάτρας ενώ ως δικηγόρος είχε αναλάβει την εκτέλεση της διαθήκης του Δημητρίου Δαμίρη, η οποία όριζε την ανέγερση του νοσοκομείου «Άγιος Ανδρέας».

Απεβίωσε στην Πάτρα στις 23 Φεβρουαρίου 2002. Ο Δήμος Πατρέων τον τίμησε δίνοντας το όνομά του σε μια πλατεία της πόλης.

Εργογραφία

Επιλογή από την εργογραφία του:

Ιστορικές εργασίες

Βιβλία, μελέτες κ.λπ.

(ενδεικτικά)

• Δημόσια ονόματα εν Πάτραις, Εκ του Τυπογραφείου Θεοδώρου Α. Κούκουρα, Πάτραι 1954.
• Ελληνικόν μαρτυρολόγιον: ήτοι η καθ' εκάστην ημέραν του ενιαυτού μνήμη των δια του θανάτου των μαρτυρησάντων την Ελλάδα Ελλήνων και Φιλελλήνων, Πάτρα 1974.
• Η βυζαντινή οικογένεια Χαιρέτη και το εν Πάτραις αρχείον της, Πάτραι 1962.
• Ιστορία της βυζαντινής μονής Γηροκομείου των Πατρών, Πάτραι 1954.
• Ιστορικόν λεξικόν των Πατρών: Ιστορία της πόλεως και επαρχίας Πατρών από της αρχαιότητος έως σήμερον κατά αλφαβητικήν ειδολογικήν κατάταξιν, Πάτραι 1959 (α' έκδοση). [β' έκδοση: 1980, γ' έκδοση: 1995]
• Μικρασιατική καταστροφή: εισαγωγή εις την ιστοριογραφικήν θεώρησιν του θέματος, Εκ του Τυπογραφείου Θεοδώρου Α. Κούκουρα, Πάτραι 1962.
• Οι Κωστάκηδες της Αχαΐας και του Λιβόρνου. Συμβολή εις την ιστορίαν του ελληνισμού της Τοσκάνης και των μετεπαναστατικών Πατρών, Αθήναι 1968.
• Παγκόσμιος ελληνοδείκτης: οδηγός δι ό,τι ελληνικόν εις όλας τας χώρας του κόσμου πλήν Ελλάδος, Κύπρου, Τουρκίας και Αλβανίας, Πάτραι 1972.
• Το αρχείον των Βλαχοπαπαδόπουλων των Πατρών (1798-1873), Θεοφίλου Μητροπολίτου Αθηνών (1798-1873), Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία Πελοποννήσου, Πάτρα 1983.

Άρθρα κ.λπ.

(ενδεικτικά)

• «Αι κατά την ελληνικήν αρχαιότητα πόλεις με το όνομα Πάτραι», Αθηνά. Σύγγραμμα περιοδικόν, τ. 72 (1971), σελ. 259-265.
• «Ανέκδοτα νομικά έγγραφα Πατρών της τελευταίας Τουρκοκρατίας», στο: Τόμος Δ.Σ. Γκίνη = Ο Ερανιστής, τ. 8, τχ. 44 (1970), σελ. 54-73.
• «Ανέκδοτα παλαιά πατρινά έγγραφα», Επετηρίς Εταιρείας Στερεοελλαδικών Μελετών, τ. 5 (1974-1975) = Εις μνήμην Γ.Τ. Κόλια, σελ. 247-263.
• «Βιβλιογραφία της μικρασιατικής εκστρατείας», Μνημοσύνη. Ετήσιον περιοδικόν της Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών επί του Νεώτερου Ελληνισμού, τ. 4 (1973), σελ. 86-116.
• «Έγγραφον εκ Πατρών του 1441», Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά, τ. 4 (1960), σελ. 168-169.
• «Έλληνες μοναχοί της Ν. Ιταλίας καταφυγόντες εις Πάτρας τον θ΄ αιώνα», Εκκλησία (1970). [αναδημοσιέυτηκε και στο περιοδικό Italia sacra, 20-22 (Padova 1973).]
• «Εμπορικόν βιβλίον αντιγραφής επιστολών εν Πάτραις κατά το 1812», Μνημοσύνη. Ετήσιον περιοδικόν της Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών επί του Νεώτερου Ελληνισμού, τ. 7 (1978-1979), σελ. 115-122.
• «Εξ διαθήκαι Παλαιών Πατρών αποκείμεναι εις Μονήν Ομπλού», Αθηνά, τ. 71 (1969-1970), σελ. 18-46.
• «Επιβίωσις και επίδρασις του Σολωμού εις το έργον λογίων των Πατρών κατά τον ΙΘ΄ αιώνα», στο: Φίλιον Δώρημα εις τον Τάσον Αθ. Γριτσόπουλον = Πελοποννησιακά, τ. 16 (1985-1986), σελ. 203-208.
• «Η λατινική “Παράδοσις των Πατρών” (“Legande de Patras”) του βίου του Αγ. Αντωνίου και αι λυπαί δυτικαί περί αγίων πατέρων», στα: Πρακτικά του Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών. Σπάρτη, 7-14 Σεπτεμβρίου 1975, τ. Β΄, Αθήνα 1976-1978, σελ. 286-288.
• «Η ταυτότητα της πόλης. Ιστορική διαδρομή και φυσιογνωμία της Πάτρας στους τελευταίους αιώνες», στο: «Πάτρα» στον τόμο Πόλεις-λιμάνια Πελοποννήσου. Καλαμάτα-Πάτρα, εκδ. Η Καθημερινή / Επτά Ημέρες, Αθήνα 2001, σελ. 106-109.
• «Η ταυτότητα της πόλης. Ιστορική διαδρομή και φυσιογνωμία της Πάτρας στους τελευταίους αιώνες», στο: «Παλιά Πάτρα», Η Καθημερινή της Κυριακής / Επτά Ημέρες [ένθετο] (21-02-1999), σελ. 2-3.
• «Ιδιάζοντα τοπωνύμια περιοχής Πατρών», Ονόματα, τ. 9 (1984), σελ. 131-132.
• «Μητροπολίτου Κορίνθου Ζαχαρία επιστολή επί υποθέσεως Πατρών έτους 1814», στα: Πρακτικά του Β΄ Τοπικού Συνεδρίου Αχαϊκών Σπουδών (Καλάβρυτα, 24-27 Ιουνίου 1983), Αθήνα 1986, σελ. 173-176.
• «Κρήτες καταφυγόντες εις Πάτρας κατά τους νεώτερους χρόνους», στα: Πεπραγμένα του Γ΄ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου (Ρέθυμνον, 18-23 Σεπτεμβρίου 1971), τ. Γ΄, Αθήνα 1975, σελ. 360-366.
• «Κωνσταντίνος Μπογδάνος πατρεύς εν Βενετία, εθνικός ευεργέτης», Θησαυρίσματα, τ. 4 (1967), σελ. 190-213.
• «Ο εκ Πατρών ποιητής Νικηφόρος (ιβ΄ αι.). Νέα έκδοσις των διασωθέντων στίχων του», Αθηνά. Σύγγραμμα περιοδικόν, τ. 77 (1978-1979), σελ. 199-209.
• «Ο εν Βενετία λόγιος Κων/νος Τριανταφύλλου (1832-1913)», Επετηρίδα Εταιρείας Στερεοελλαδιτικών μελετών, τ. Α’ (1968), σελ. 257-275.
• «Ο νέος μεγάλος ναός στην Πάτρα του Πολιούχου της Αγίου Ανδρέα», Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά, τ. ΣΤ΄ (1962), σελ. 306-309.
• «Ο τύπος των Πατρών τον ΙΘ αιώνα», Αθηνά. Σύγγραμμα περιοδικόν, τ. 73-74 (1973), σελ. 127-143.
• «Ο πατρινός διδάσκαλος μοναχός Αββακούμ», Πελοποννησιακά, τ. 8 (1971), σελ. 125-136.
• «Ο τύπος των Πατρών τον ΙΘ΄ αιώνα», στο: Λειμωνάριον. Τιμητική προσφορά τω καθηγητή Νικόλαω Β. Τωμαδάκη = Αθηνά. Σύγγραμμα περιοδικόν, τ. 73-74 (1972-1973), σελ. 127-143.
• «Παραδόσεις και θρύλοι περί του Αποστόλου Ανδρέου εις την επαρχίαν Πατρών», Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά, τ. 8 (1964), σελ. 318-320.
• «Πατρείς αφιερωτικοί», στα: Πρακτικά του Δ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών. Κόρινθος, 9-16 Σεπτεμβρίου 1990, τ. Γ΄, Αθήνα 1992-1993, σελ. 29-32.
• «Πατρινά δημοτικά τραγούδια. Ιστορικά, κλέφτικα», Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά, τ. 5 (1961), σελ. 180-186.
• «Πρόλογος», στο: Χρήστος Αθαν. Μούλιας, Η διάσταση αυτοχθόνων και ετεροχθόνων στη μετεπαναστατική Πάτρα (1828-1850), Πάτρα 1995, σελ. 7-9.
• «Συμβολή εις τα περί οικογένειας Περρούκα Άργους-Πατρών», στα: Πρακτικά του Β΄ Τοπικού Συνεδρίου Αργολικών Σπουδών. (Άργος, 30 Μαΐου-1 Ιουνίου 1986), Αθήνα 1989, σελ. 157-160.
• «Τα εξαρχικά δίκαια του μητροπολίτου Πατρών επί της Εκκλησίας της Κρήτης τω 1381», στα: Πεπραγμένα του Β΄ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου, τ. Γ΄, εκδ. Φιλολογικός Σύλλογος Χανίων Κρήτης “Ο Χρυσόστομος”, Αθήναι 1968, σελ. 250-255.
• «Τα Ναυπλιακά (1862) εν Πάτραις», Μνημοσύνη. Ετήσιον περιοδικόν της Εταιρείας Ιστορικών Σπουδών επί του Νεώτερου Ελληνισμού, τ. 2 (1968-1969), σελ. 357-374.
• «Τα τοπωνύμια Καλάβρυτα-Καλάβριτι-Νεζερόν-Νεζερά», στα: Πρακτικά του Α΄ εν Πάτραις Τοπικού Συνεδρίου Αχαϊκών Σπουδών = Πελοποννησιακά, τ. 10 (1974), παράρτημα, σελ. 61-65.
• «Το αρχείον των οικογενειών Δρακοπούλου και Καλαμογδάρτη», Πελοποννησιακά, τ. 7 (1969-1970), σελ. 50-68.

Λοιπά

Έγγραψε ποιήματα και διηγήματα^[2].

Παραπομπές και υποσημειώσεις

1. «Αφιέρωμα στον Κώστα Ν. Τριανταφύλλου (1912-2002)». koinotopia.gr. Σάββατο, 29 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 14/07/2019.
2. Π.χ. το Επιστροφή μέσω Πατρών και άλλα διηγήματα (Πάτρα 1993).

Πηγές

• «Αφιέρωμα στον Κώστα Ν. Τριανταφύλλου (1912-2002)». koinotopia.gr. Σάββατο, 29 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 14/07/2019.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

• Τόμος Τιμητικός Κ.Ν. Τριανταφύλλου, τ. Α΄-Β΄, εκδ. Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία Πελοποννήσου, Πάτρα 1990-1993.

Περαιτέρω ανάγνωση

• Ιωάννης Φ. Αθανασόπουλος, «Μνήμη Κώστα Ν. Τριανταφύλλου (1912-2012)», Εφημερίδα Ο Εκκλησιολόγος, Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2012, σελ. 2.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• «Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, ο διάδοχος του Θωμόπουλου». Ιστολόγιο «Ιστορικά Θέματα. Μικρές ψηφίδες ιστορίας». 8 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε: 22/03/2018.
• Λεωνίδας Μαργαρίτης, «Αφιέρωμα στον Κώστα Ν. Τριανταφύλλου (1912-2002)». Ιστολόγιο Εταιρείας Λογοτεχνών Νοτιοδυτικής Ελλάδος. Παρασκευή, 25 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε: 22/03/2018.