Ο παρακάτω κατάλογος των κάστρων, των φρουρίων και των λοιπών οχυρωματικών μνημείων του Νομού Καβάλας,[1] είναι ταξινομημένος κατά ουσιαστική αλφαβητική σειρά (χωρίς δηλαδή τα προθέματα ακρόπολη, κάστρο, καστέλι, πύργος, μπούρτζι κλπ).
Σημαντικό ρόλο στην ανεύρεση, ανασκαφή, ανάδειξη, κήρυξη ως ιστορικά διατηρητέων και τη συντήρηση των οχυρωματικών μνημείων του νομού εκτελούν οι εξής υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού: ΙΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΙΗ’ ΠΚΑ),[2] που έχει έδρα την Καβάλα και αρμοδιότητα που εκτείνεται στους Νομούς Καβάλας και Δράμας και η 12η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (12η ΕΒΑ),[3] που έχει έδρα την Καβάλα και αρμοδιότητα που εκτείνεται στους Νομούς Καβάλας, Δράμας και Σερρών.
- Κάστρο του Αερικού ή Κάστρο της Μυρτούσας,[4] συνοριακό, στα Όρη Λεκάνης, ανάμεσα στους νομούς Δράμας και Καβάλας, Λεκάνη Καβάλας
- Ακρόπολη Ακοντίσματος,[5] Λόφος μεταξύ της Ν. Καρβάλης και του εργοστασίου χημικών λιπασμάτων, Ακόντισμα (αρχαία πόλη), Ακόντισμα Καβάλας, Νέα Καρβάλη
- Οχύρωμα του Ακροποτάμου,[6] Λόφος 1 χιλιόμετρο ΝΔ του χωριού, Άγιος Γεώργιος και Μιζέρια ή Τουρκικά Μνήματα, Άγιος Γεώργιος Καβάλας
- Τείχη Ανακτορόπολης & Ακρόπολη Ανακτορόπολης,[7][8] Λόφος "Καλέ Τσιφλίκ", Ανακτορόπολη, Νέα Πέραμος Καβάλας
- Πύργος της Απολλωνίας,[9] 40°44′14.31″N 24°8′9.07″E,[10] Λουτρά Ελευθερών, Ελευθερές Καβάλας
- Ακρόπολη Αντισάρας,[11] Καλαμίτσα Καβάλας, Κηπούπολη Καβάλας, Καβάλα
- Ακρόπολη Αισύμης ή Ακρόπολη Οισύμης,[8][12][13] Αρχαία Αισύμη ή Αρχαία Οισύμη, Νέα Πέραμος Καβάλας
- Βρανόκαστρο ή Κάστρο Παλαιοχωρίου Παγγαίου ή Κάστρο του Μ. Αλεξάνδρου, 40°56′43.59″N 24°11′22.69″E,[14] Παλαιοχώρι Παγγαίου ή Παλαιοχώρι Καβάλας
- Οχύρωμα στα Γιαλίμια,[15] θέση Γιαλίμια, Ποδοχώρι Καβάλας
- Κάστρο της Καβάλας, 40°56′3.76″N 24°24′54.39″E,[16] Καβάλα
- Τείχος της Καβάλας,[17] Καβάλα
- Καστρόσπιτο του Κανλή,[18][19] Ελευθερούπολη
- Βυζαντινά Τείχη Καριανής, Πύργος της Καριανής & Ακρόπολη Γαληψού,[20] Γαληψός, θέση "Πύργος", Αρχαία Γαληψός, Καριανή Καβάλας, Γαληψός Καβάλας
- Οχυρό Κοκκινοχώματος[21] & Πυροβολείο Κοκκινοχώματος,[22] θέση Σιτζάκ Ντερέ Ν. Ηρακλείτσας, Βουλγαρικά Κανόνια ή Πυροβολείο και Οχυρό Κοκκινοχώματος, στο όρος Σύμβολο, Κοκκινόχωμα Καβάλας
- Φρούριο της Λεκάνης,[4] συνοριακό ρωμαϊκό φρούριο στα Όρη Λεκάνης, ανάμεσα στους νομούς Δράμας και Καβάλας, Λεκάνη Καβάλας
- Τείχη της Λεύκης,[23] θέση Εσκιτεπέ, κοντά στην τοποθεσία "Μύλος του Ντελή", Λεύκη Καβάλας, Νέα Καρβάλη
- Φρούριο Νέας Κώμης Καβάλας,[24] Νέα Κώμη Καβάλας, Πεντολίβαδο Καβάλας
- Κάστρο της Νέας Περάμου Καβάλας, 40°49′28.46″N 24°18′33.09″E,[25] Νέα Πέραμος Καβάλας
- Κάστρο του Ορφανίου,[26] 40°46′20.00″N 23°57′1.00″E,[27] θέση Παλιόκαστρο, Ορφάνιο Καβάλας
- Οχύρωμα του Ορφανίου & Ακρόπολη Ορφανίου,[28] και θέση Γαϊδουρόκαστρο, Μεταλλείο και Πιθάρι, Ορφάνιο Καβάλας
- Οχυρώσεις Παγγαίου,[29] Παγκαίο
- Φρούριο Παλαιοχωρίου Καβάλας,[30] θέση "Κάστρο", Παλαιοχώρι Καβάλας
- Οχύρωμα στα Παλιάμπελα,[31] θέση Παλιάμπελα ή Μπαϊρέλα, νότια της μεσογειακής Ε.Ο. Καβάλας - Θεσσαλονίκης, και Αμπελώνες, Ορφάνιο Καβάλας
- Τείχη του Παραδείσου ή Τείχη της Τοπείρου, & Ακρόπολη Τοπείρου[32] 41°5′11.54″N 24°45′59.84″E,[33] Τόπειρος, συνοριακή μεταξύ των νομών Καβάλας και Ξάνθης, Παράδεισος Καβάλας, Χρυσούπολη Καβάλας
- Οχύρωμα του Περιγιαλίου Καβάλας,[34] περιοχή Περιγιάλι, προϊστορικός οικισμός, Καβάλα
- Κάστρο της Πετροπηγής,[35] 40°58′38.04″N 24°36′31.03″E,[36] φυλάκιο της αρχαίας Εγνατίας Οδού, Πετροπηγή Καβάλας
- Ακρόπολη Πιστύρου,[37] Αρχαία Πίστυρος ή Πίστυρος επί του Νέστου, 3 χιλιόμετρα ανατολικά της κοινότητας Παντολίβαδο Καβάλας
- Οχύρωμα Πολύστυλου Καβάλας,[38] θέση "Τούμπα", Φίλιπποι, Πολύστυλο Καβάλας
- Οχύρωμα Τούμπας Προφήτη Ηλία Ορφανίου,[39] θέση Τούμπα Προφήτης Ηλίας, προϊστορικός οικισμός, Ορφάνιο Καβάλας
- Ακρόπολη Φάγρυ,[40] Αρχαίος Φάγρυς, θέσεις Κανόνι και Μετόχι, Ορφάνιο Καβάλας
- Ακρόπολη Φιλίππων,[41]41°00′47″N 24°17′11″E, Φίλιπποι
- Οχύρωμα Χαρίτου Τούμπα,[42] Ορφάνιο Καβάλας
- Χρυσόκαστρο Καβάλας
- Ακρόπολη Χρυσούπολης Θράκης & Ακρόπολη Ηιόνας,[43] Χρυσόπολη Θράκης & Ηιών, συνοριακή μεταξύ Μακεδονίας – Θράκης, Χρυσούπολη Καβάλας
Ενδεικτικές βιβλιογραφικές πηγές: 1.- Νικόλαος Κ. Μουτσόπουλος «Επισήμανση και καταγραφή αρχαίων και μεσαιωνικών κάστρων και οχυρώσεων της Βορείου Ελλάδος». Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών, έτους 1989, τόμος 64, Αθήναι 1990. 2.- Δημ. Σαμσάρης, «Ιστορική Γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα». 3.-
Φορέας Προστασίας: ΥΝΜΤΕ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης