Καλομέλας

Ο καλομέλας (αγγλ. calomel) είναι χλωριούχο ορυκτό του υδραργύρου. Η ετυμολογία της λέξης είναι αρκετά σκοτεινή. Το πρώτο συνθετικό, το καλός (αποδίδεται όμορφος), δεν αμφισβητείται, το δεύτερο όμως μοιάζει να προέρχεται από το μέλας^[2], κάτι που ωστόσο δε δικαιολογείται από τις εμφανίσεις του ορυκτού. Κατ' άλλη ερμηνεία ^[3] το δεύτερο συνθετικό προέρχεται από την ελληνική λέξη μέλι, που δικαιολογείται από το χρώμα του.

Καλομέλας

Καλομέλας. Προέλευση: Τέξας, ΗΠΑ
Γενικά
Κατηγορία	Χλωριούχα
Χημικός τύπος	HgCl (ορθότερα Hg2Cl2)
Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά
Πυκνότητα	5,4 - 6,5 gr/cm3[1]
Χρώμα	Λευκό, γκρίζο, κίτρινο, καστανό, ενίοτε άχρωμος
Σύστημα κρυστάλλωσης	Τετραγωνικό
Κρύσταλλοι	Συνήθως τραπεζοειδείς ή πρισματικοί, ισοπυραμιδοειδείς
Υφή	Συμπαγής, γαιώδης. Συνηθέστερα σε επιφλοιώσεις.
Διδυμία	Κατά {112} επαφής ή διεισδύσεως, ενίοτε πολύδυμοι
Σκληρότητα	1,5
Σχισμός	Καλός κατά {110}, ατελής κατά {011}
Θραύση	Κογχοειδής
Λάμψη	Αδαμάντινη (αλαμπής σε γαιώδεις παραλλαγές)
Γραμμή κόνεως	Ανοικτό κιτρινόλευκο έως λευκό
Πλεοχρωισμός	Ασθενής
Διαφάνεια	Διαφανής έως ημιδιαφανής
Παρατηρήσεις	Εμφανίζει έντονο κόκκινο φθορισμό σε υπεριώδη ακτινοβολία

Είναι σχετικά σπάνιο ορυκτό: Δεν απαντάται σε πολλές περιοχές του κόσμου και σχεδόν ποτέ σε μεγάλες ποσότητες. Είναι δευτερογενές ορυκτό, προερχόμενο από εξαλλοιώσεις άλλων υδραργυρούχων ορυκτών, όπως ο κινναβαρίτης.

Ορυκτά με τα οποία σχετίζεται είναι ο αυτοφυής υδράργυρος και τα φυσικά αμαλγάματά του, ο κινναβαρίτης, ο τετραεδρίτης, ο μοντροϋδρίτης, ο ασβεστίτης και τα πολύ σπανιότερα κλαϊνίτης, κελυανίτης, μοσχελίτης και κουζμινίτης.

Απαντάται στην περιοχή Landsberg (Ρηνανία-Παλατινάτο), στην οποία αποτελεί και χαρακτηριστικό ορυκτό (type locality), στην περιοχή Alva στη Σερβία, το Almaden της Ισπανίας, την περιοχή του Μονπελιέ στη Γαλλία, την Τούβα της Σιβηρίας στη Ρωσία, το Zacatecas του Μεξικού και τις Πολιτείες Αριζόνα, Τέξας και Νεβάδα των ΗΠΑ.

Δεν έχει αναφερθεί ύπαρξή του στην Ελλάδα.

Πηγές

• Handbook of Mineralogy
• Mindat.org
• Galleries.com
• Webmineral.com
• [ Minerals.net]

Δείτε επίσης

• Κατάλογος ορυκτών

Βιβλιογραφία

• James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244
• Frederick H. Pough, Roger Tory Peterson, Jeffrey (PHT) Scovil, A Field Guide to Rocks and Minerals, Houghton Mifflin Harcourt, 1988 ISBN 039591096X
• Walter Schumann, R. Bradshaw, K. A. G. Mills, Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0395511372

Σημειώσεις

1. Αναφέρεται 7,15 gr/cm³ στο Dana Handbook of Mineralogy
2. Online Etymology Dictionary
3. Mindat, Dana Handbook of Mineralogy