Ιζέρ (ποταμός)

Ο ποταμός Ιζέρ (γαλλικά: Isère‎‎) είναι ποταμός της νοτιοανατολικής Γαλλίας, στην περιοχή Ωβέρνη-Ρον-Αλπ. Η πηγή του είναι ένας παγετώνας γνωστός ως Πηγές της Ιζέρ που βρίσκεται στο εθνικό πάρκο Βανουάζ στις Άλπεις της Σαβοΐας, στα σύνορα με την Ιταλία. Είναι σημαντικός αριστερός παραποτάμιος του Ροδανού και η συμβολή τους βρίσκεται σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων βόρεια της Βαλάνς.

Ποταμός Ιζέρ
Ο ποταμός Ιζέρ στη Γκρενόμπλ
Πηγές	Παγετώνας των πηγών της Ιζέρ, Άλπεις 45°26′55″N 07°06′10″E
Εκβολές	Ροδανός 44°59′30″N 04°52′05″E
Χώρες Λεκάνης	Νομοί Ντρομ, Ιζέρ και Σαβοΐα στην περιοχή Ωβέρνη-Ρον-Αλπ
Γαλλία	Γαλλία
Μήκος	286,1 χιλιόμετρα
Μέση εκροή	360 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο
Λεκάνη απορροής	11.890 τετρ. χιλιόμετρα
Παραπόταμοι	Αρκ, Arly, Bourne, Drac, Doron de Bozel, Herbasse, Bréda, Charmeyran, Eau Rousse, Gelon, Morel, Morge, Ponturin, Ruisseau de la Vence, Furon, Savasse και Doménon
wikidata (π • σ • ε )

Πολλές παρόχθιες κοινότητες έχουν ενσωματώσει το όνομα του ποταμού στο δικό τους, όπως οι Σαιντ-Ελέν-συρ-Ιζέρ, Ρομάν-συρ-Ιζέρ και άλλες. Ο νομός Ιζέρ έλαβε την ονομασία του από τον ποταμό.

Ονομασία

Ο ποταμός Ιζέρ στο Μουτιέ

Θέση του ποταμού Ιζέρ στην κοιλάδα του Ροδανού

Ο ποταμός στην αρχαία Γαλατία ονομαζόταν Isara. Πρόκειται για μια μη κελτική αρχικά λέξη, που ήταν όμως εν χρήσει από τους αρχαίους Κέλτες, η οποία σημαίνει «ο ορμητικός, ο γρήγορος»^[1]. Έχει σχέση με την ινδοευρωπαϊκή isərós «ορμητική, ζωντανή, έντονη» και βρίσκεται κοντά στη σανσκριτική isiráh, με την ίδια σημασία.

Το όνομα Isara απαντάται σε πολλά άλλα ονόματα ποταμών, τόσο στη Γαλατία όσο και στις γειτονικές χώρες. Αναγνωρίζουμε την Isara, για παράδειγμα, στο όνομα του ποταμού Isar, στο Μόναχο στη Βαυαρία και σε εκείνο του μικρού γαλλο-βελγικού ποταμού Yser ή στο αρχαίο όνομα του ποταμού Ουάζ, επίσης Isara. Και σε μη κελτικές χώρες υπάρχει επίσης παρόμοιο όνομα ποταμών: Isara, ο ποταμός στην περιοχή της Βενετίας, Istrà στη Λιθουανία, Jizera στην Τσεχία.

Ρους

Η πορεία του ποταμού Ιζέρ, μήκους 286 χιλιομέτρων,^[2] εκτείνεται σε μια μεγάλη ποικιλία τοπίων: από τις πηγές του κοντά στα ιταλικά σύνορα στις δυτικές Άλπεις, διασχίζει την περιοχή της Σαβοΐας και την κοιλάδα Ταρανταίζ, διέρχεται από την οροσειρά της Σαρτρέζ και της Μπελντόν, συνεχίζει στην οροσειρά του Βερκόρ, περνά από το Ντωφινέ και τελικά συμβάλλει, σαν αριστερός παραπόταμος, με τον Ροδανό βόρεια της Βαλάνς, στα όρια του Βιβαραί.

Κοιλάδες

Ο ποταμός Ιζέρ στην κοινότητα Ρομάν-συρ-Ιζέρ

Η άνω κοιλάδα του ποταμού Ιζέρ ονομάζεται Ταρανταίζ, και η μεσαία κοιλάδα του Γκρεζιβωντάν.

Η κατώτερη κοιλάδα αποτελεί τμήμα της πεδιάδας της Βαλάνς (που ονομάζεται επίσης Βαλαντινουά) ^[3] και χαρακτηρίζεται από τον ποταμό. Αντί να διευρύνει τις όχθες του με την πάροδο του χρόνου, ο ποταμός έχει σκάψει βαθύτερα την κοίτη του, σχηματίζοντας κλιμακωτές επιφάνειες, αναβαθμίδες. Η κοιλάδα έχει σαφώς καθορισμένα σύνορα και είναι σχετικά στενή και δεν υπερβαίνει τα 2 χιλιόμετρα σε πλάτος.

Η επανάληψη της αλουβιακών αποθέσεων κατά τη διάρκεια των παγετώνων της τεταρτογενούς περιόδου και η υπερβολική αποσάθρωση οδήγησε στον σχηματισμό αρκετών κλιμακωτών αναβαθμίδων στην κάτω κοιλάδα του ποταμού. Αυτό συνέβη μέσα από τη μαζική συσσώρευση προσχώσεων από τον ποταμό πάνω σε στρώματα μειοκαινικής μολάσσας. ^[4]Σήμερα, αυτές οι αναβαθμίδες εξακολουθούν να ορίζουν τη γεωγραφία της πεδιάδας της Βαλάνς.^[5]

Πόλεις

Ο ποταμός Ιζέρ διέρχεται από 3 νομούς και αρκετές κοινότητες:

• Νομός Σαβοΐας: Βαλ-ντ'Ιζέρ, Μπουρ-Σαιν-Μωρίς, Αιμ, Μουτιέ, Αλμπερβίλ, Μονμελιάν
• Νομός Ιζέρ: Πονσαρά, Κρολ, Γκρενόμπλ, Βορέπ
• Νομός Ντρομ: Ρομάν-συρ-Ιζέρ, Πον-ντε-λ'Ιζέρ, Λα Ρος-ντυ-Γκλαν

Παραπομπές

1. Xavier Delamarre, Dictionnaire de la langue gauloise, errance, 2003(ISBN 978-2-87772-369-5), p. 191
2. . «sandre.eaufrance.fr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2021.
3. Ravit, Philippe (2007). Le paysage valentinois, de la fondation de la colonie de Valentia (Valence) au IIIème siècle ap. J.-C.(Dissertation) (in French). Université Jean Moulin Lyon 3. p. 202
4. . «Γεωλογικό λεξικό-Μολάσσα».
5. . «La plaine de Valence».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Isère River στο Wikimedia Commons