Ηραίον Άργους

Ηραίον Άργους ονομάζεται ο ναός της Ήρας που βρίσκεται ανάμεσα στο Άργος και τις Μυκήνες, στην πανάρχαια Πρόσυμνα, στις πλαγιές του λόφου που λεγόταν Αετόβουνο ή Εύβοια. Ήταν ένα από τα σημαντικότατα ιερά αφιερωμένα στην Ήρα, την οποία ο Όμηρος αναφέρει ως "Αργεία"^[1][2].

Ηραίον Άργους
Είδος	Ηραίον και αρχαιολογική θέση
Γεωγραφικές συντεταγμένες
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Άργους - Μυκηνών
Χώρα	Ελλάδα
Δημιουργός	Ευπόλεμος ο Αργείος
Προστασία	αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Ο νεώτερος ναός της Ήρας στο Ηραίο

Μυθολογία

Σύμφωνα με τη μυθολογία ο ναός κτίστηκε από τον ήρωα Άργο ή το Φορωνέα γιο του ποταμού θεού - Ινάχου^[2]. Ο μύθος συνδέει το ιερό με την ιστορία των δύο αδερφών Κλέοβι και Βίτωνα, που αντί βοδιών έσυραν την άμαξα της μητέρας τους για να την μεταφέρουν στον τόπο όπου γίνονταν η τελετή της γιορτής της Θεάς. Φτάνοντας στον προορισμό τους αποκοιμήθηκαν κουρασμένοι και έμειναν έτσι για πάντα. Ο θάνατος τους βρήκε στην ακμή της νιότης και της αρετής τους, και γι' αυτό ήταν η μεγαλύτερη τιμή για την πράξη τους. Ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι ο Σπαρτιάτης βασιλιάς Κλεομένης αφού σκότωσε 7000 Αργείους μέσα στο ιερό Άλσος της Σηπείας, κοντά στην Τίρυνθα ήρθε στο Η­ραίο για θυσίες και εξιλασμό με χίλιους στρατιώτες εισβάλοντας βίαια στον ναό. Πλησιάζοντας όμως το άγαλμα της Ήρας, η θεά του έδειξε την οργή της για την κατα­στροφή της αγαπημένης της πόλης, βγάζοντας φλόγες από το στήθος της^[1].

Το ιερό

Ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται έξω από την πόλη του Άργους, κοντά στο χωριό Νέο Ηραίο σε ένα ευρύχωρο πλάτωμα με μεγάλη θέα και χρονολογείται στην εποχή του 8ου αι. π.Χ.. Το σημαντικότερο κτίριο είναι ο αρχαίος ναός της Ήρας, από τον οποίο σήμερα δεν σώζεται σχεδόν τίποτα. Είναι όμως γνωστό, ότι πρόκειται για έναν από τους αρχαιότερους περίστυλους ναούς. Το 423 π.Χ. ο αρχαίος ναός καταστράφηκε από φωτιά, και ακολούθησε ανέγερση νεότερου λίγο πιο κάτω, κοντά στην αρχική θέση του ιερού.

Ο νεότερος ναός κτίστηκε από τον αρχιτέκτονα Ευπόλεμο, το 420-410 π.Χ., ήταν δωρικού ρυθμού με διαστάσεις 39 Χ 20 μέτρα και περιβάλλονταν από έξη δωρικούς κίονες ως περιστύλιο και δώδεκα στα πλάγια. Στον σηκό ευρίσκονταν το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Θεάς Ήρας καθισμένης στο θρόνο, καλλιτέχνημα του Πολύκλειτου και κοντά ένα ξύλινο άγαλμα της Ήρας κλεμμένο από την Τίρυνθα το 468 π.Χ. Λίγα κομμάτια από τα αετώματα του ναού υπάρχουν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο^[1].

Τα πρώτα ευρήματα που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή του ιερού χρονολογούνται από τον 8ο και 7ο π.Χ. αι. Έχουν βρεθεί κατάλοιπα οικισμού της Νεολιθικής και της Εποχής του Χαλκού καθώς και ένα εκτεταμένο μυκηναϊκό νεκροταφείο με ενδείξεις μεταγενέστερης λατρείας των προγόνων (βλ. Μυκηναϊκός αμφορέας). Η περιοχή αυτή είχε πάντως ιδιαίτερη σημασία για τους Μυκηναίους αφού ένας διαμορφωμένος οδικός άξονας, μήκους 5 χιλ. την συνέδεε με τις Μυκήνες^[2].

Το ιερό ήταν τόπος λατρείας μέχρι και την Ρωμαϊκή εποχή, ενώ είναι γνωστό ότι οι αυτοκράτορες Νέρων και Αδριανός στην εποχή τους είχαν στείλει αναθήματα στον ναό αυτό. Ο Ελλάνικος αναφέρει στο ιστορικό του έργο τις εκάστοτε ιέρειες του Ηραίου ως χρονολογικό προσδιορισμό των γεγονότων που εξιστορεί από της μυθικής αρχαιότητας ως την εποχή της Ειρήνης του Νικία το 421 π.Χ..

Παραπομπές

1. «Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2016.
2. «από τον κόμβο Οδυσσεύς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2016.

Βιβλιογραφία

• Christopher Mee & Antony Spawforth: Greece. An Oxford Archaeological Guide. Oxford University Press, Oxford 2001, S. 195–197.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Συλλογή φωτογραφιών
• Charles Waldstein, επιμ. (1892). Excavations at the Heraion of Argos (στα Αγγλικά). Boston, New York and Chicago: Ginn. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2010.

• Sir Charles Waldstein (1856-1927), επιμ. (1902). The Argive Heraeum, Volume I (στα Αγγλικά). Boston: Houghton, Mifflin. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2010.
• Sir Charles Waldstein (1856-1927), επιμ. (1902). The Argive Heraeum, Volume IΙ (στα Αγγλικά). Boston: Houghton, Mifflin. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2010.