Ελισάβετ της Ρωσίας

Η Ελισάβετ Πετρόβνα (ρωσικά: Елизаве́та I Петро́вна, 29 Δεκεμβρίου 1709 - 5 Ιανουαρίου 1762) ήταν Αυτοκράτειρα της Ρωσίας από το 1741 έως το θάνατό της. Ήταν μέλος της Δυναστείας των Ρομανόφ, μικρότερη κόρη του Πέτρου Α΄ και της Αικατερίνης Α΄ που γεννήθηκε δύο χρόνια πριν από το γάμο τους.^[1]

Ελισάβετ
Αυτοκράτειρα της Ρωσίας
Περίοδος	6 Δεκεμβρίου 1741 - 5 Ιανουαρίου 1762
Στέψη	6 Μαΐου 1742
Προκάτοχος	Ιβάν ΣΤ΄ της Ρωσίας
Διάδοχος	Πέτρος Γ΄ της Ρωσίας
Γέννηση	29 Δεκεμβρίου 1709 Κολομένσκοε, Βασίλειο της Ρωσίας
Θάνατος	5 Ιανουαρίου 1762 (53 ετών) Αγία Πετρούπολη, Ρωσική Αυτοκρατορία
Τόπος ταφής	Καθεδρικός Αγίων Πέτρου και Παύλου, Αγία Πετρούπολη
Οίκος	Οίκος των Ρομάνοφ
Πατέρας	Πέτρος Α΄ της Ρωσίας
Μητέρα	Αικατερίνη Α΄ της Ρωσίας
Θρησκεία	Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Παιδική ηλικία και μόρφωση

Η Ελισάβετ γεννήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 1709 στο Παλάτι του Κολομένσκ στην Αγία Πετρούπολη. Μόλις οκτώ ετών η Πριγκίπισσα Ελισάβετ ήδη προσέλκυε την προσοχή με την ομορφιά της. Η μόρφωση της Πριγκίπισσας Ελισάβετ δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως επιτυχημένη δεδομένου ότι η μητέρα της ήταν τελείως αγράμματη. Η Ελισάβετ ήταν δυναμική, διορατική, αστεία και έξυπνη προσωπικότητα. Εκτός από ρωσικά μιλούσε άψογα και τη γαλλική γλώσσα. Δεν έτυχε ποτέ σωστής εκπαίδευσης όμως και η ίδια δεν επιθυμούσε να αναπληρώσει τα κενά της εκπαίδευση της, διότι δεν διάβαζε σχεδόν ποτέ και τον ελεύθερο χρόνο αφιέρωνε στο κυνήγι, την κωπηλασία και την ιππασία, ενώ μισούσε κάθε σοβαρή εργασία.^[2]

Διαδοχή στο θρόνο

Η διαθήκη της Αικατερίνης Α΄ το 1727 προέβλεπε το δικαίωμα στην Ελισάβετ και τους απογόνους της στο θρόνο μετά από τον Πέτρο Β΄ και την Άννα Πετρόβνα. Μετά το θάνατο του Πέτρου Β΄ τον Ιανουάριο του 1730 η τελευταία βούληση της Αικατερίνης Α΄ είχε ξεχαστεί και στο θρόνο ανέβηκε η Άννα Ιβάνοβνα, εξαδέλφη της Ελισάβετ. Οι δυσαρεστημένοι από την Άννα Ιβάνοβνα και τον εραστή της Ερνστ φον Μπίρον ήλπιζαν πως η κόρη του Πέτρου Α΄ θα τους ανατρέψει από το θρόνο. Ωστόσο πολλοί θεωρούσαν ότι η Ελισάβετ δεν είναι αρκετά ικανή για να στήσει συνωμοσία εναντίον τους. Εκμεταλλευόμενη την πτώση του κύρους και της επιρροής της εξουσίας της Άννας Ιβάνοβνας, τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 1741 η 32χρονη Ελισάβετ ξεσήκωσε το σύνταγμα Πρεομπραζένσκι τη στρατιωτική μονάδα της αυτοκρατορίας. Ακολούθησαν και άλλα τάγματα που κατευθύνθηκαν προς τα Χειμερινά Ανάκτορά όπου με τους 308 πιστούς φρουρούς ανακήρυξε τον εαυτό της ως Αυτοκράτειρα διατάζοντας να φυλακιστεί ο διάδοχος της Άννας Ιβάνοβνας, μικρανιψιός της Ιβάν ΣΤ΄, και να συλληφθεί όλη η οικογένεια και οι συγγενείς της Άννας Ιβάνοβνας.

Εσωτερική πολιτική

Η Αυτοκράτειρα Ελισάβετ είχε επανειλημμένα διακηρύξει πως θα συνέχιζε την πολιτική του Πέτρου Α΄. Το 1744 με διάταγμα της απαγόρευσε γρήγορη οδήγηση στην πόλη επιβάλλοντας στους παραβάτες κυρώσεις. Κατά τα έτη 1744-1747 πραγματοποιήθηκε η απογραφή του πληθυσμού. Το 1754 η Γερουσία ενέκρινε το ψήφισμα για κατάργηση των δασμών και ασήμαντων τελών. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας της για πρώτη φορά στην ιστορία της Ρωσίας μετά από εκατοντάδες χρόνια δεν επιβαλλόταν η θανατική ποινή. Ωστόσο ενισχύθηκε η πρακτική της σωματικής τιμωρίας των δουλοπάροικων και στρατιωτών. Επισήμως οι ιδιοκτήτες δεν είχαν δικαίωμα να εκτελούν τους αγρότες όμως τους ανάγκαζαν να δουλεύουν μέχρι θανάτου. Σε γενικές γραμμές η εσωτερική πολιτική της Ελισάβετ είχε προσανατολισμό προς τη σταθερότητα και την ανάπτυξη του κύρους και της δύναμης της κυβέρνησης.

Ρώσο-σουηδικός πόλεμος του 1741—1743

Το 1740 ο Φρειδερίκος Β΄ της Πρωσίας αποφάσισε να επωφεληθεί από το θάνατο του Αυστριακού αυτοκράτορα Καρόλου ΣΤ΄ για να κατακτήσει τη Σιλεσία. Έτσι ξεκίνησε ο Πόλεμος της Αυστριακής Διαδοχής. Εχθρικές στην Αυστρία η Πρωσία και η Γαλλία προσπάθησαν να πείσουν τη Ρωσία να μην λάβει μέρος στη διαμάχη. Η γαλλική διπλωματία δημιούργησε ένταση ανάμεσα στη Σουηδία και τη Ρωσία προκειμένου να αποσπάσει την προσοχή της τελευταίας από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Έτσι η Σουηδία κήρυξε τον πόλεμο στη Ρωσία. Όμως τα ρωσικά στρατεύματα υπό τις διαταγές του Στρατηγού Λάσσι νίκησαν τους Σουηδούς στη Φινλανδία και κατέκτησαν τα εδάφη της.

Επταετής Πόλεμος

Την 1η Σεπτεμβρίου 1756 η Ρωσία κήρυξε τον πόλεμο στην Πρωσία. Το 1757 ο Φρειδερίκος Β΄ έσπασε τα αυστριακά και γαλλικά στρατεύματα και έστειλε την κύρια δύναμη κατά της Ρωσίας. Το καλοκαίρι του 1757 ο ρωσικός στρατός υπό την αρχηγία του Στρατηγού Απράξιν έφτασε στην Ανατολική Πρωσία. Στις 19 Αυγούστου ο ρωσικός στρατός περικυκλώθηκε από τον εχθρό, κατάφερε όμως να ξεφύγει από την περικύκλωση. Ο εχθρός έχασε οκτώ χιλιάδες άτομα και υποχώρησε. Ο Απράξιν κατέφυγε στην Κουρλάνδη χωρίς να συνεχίσει τον πόλεμο. Η Ελισάβετ διέταξε τη σύλληψη και την ανάκρισή του.

Νέος διοικητής διορίστηκε ο Βίλεμ φον Φέρμορ. Στις αρχές του 1758 τα ρωσικά στρατεύματα κατέλαβαν το Καίνιξμπεργκ και στη συνέχεια το σύνολο της Ανατολικής Πρωσίας της οποίας ο πληθυσμός ορκίστηκε στην Αυτοκράτειρα. Τον Αύγουστο του 1758 στο χωριό Τσίρντορφ έγινε αιματηρή μάχη η οποία δεν έφερε τη νίκη σε κανένα από τα δύο μέρη. Έτσι ο Φέρμορ αναγκάστηκε να παραδώσει την διοίκηση του στρατού. Ο ρωσικός στρατός υπό την ηγεσία του Σαλτυκόφ την 1η Αυγούστου 1759 κοντά στο Καίνιξμπεργκ έδωσε αποφασιστική μάχη εναντίον 48.000 Πρώσων στρατιωτών. Ο στρατός του Φρειδερίκου Β΄ καταστράφηκε ολοσχερώς και την 28 Σεπτεμβρίου 1760 καταλήφθηκε το Βερολίνο.

Θάνατος

Το Δεκέμβριο του 1761 η Ελισάβετ πέθανε από αιμορραγία λόγω άγνωστης στην τότε ιατρική νόσου. Στο θρόνο τη διαδέχτηκε ο ανεψιός της Πέτρος Γ΄. Ο νέος αυτοκράτορας επέστρεψε στον Φρειδερίκο Β΄ όλη την κατακτημένη γη.

Παραπομπές

1. “The Daughter of Peter the Great: A History of Russian Diplomacy and of the Russian Court Under the Empress Elizabeth Petrovna, 1741–1762.” by Robert Nisbet Bain, pg. 142
2. Elizabeth and Catherine by Robert Coughlan, p.57.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ελισάβετ της Ρωσίας