Στην Ιρλανδική Δημοκρατία διεξάγονται γενικές εκλογές, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού συστήματος διακυβέρνησης. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.
Γενικές εκλογές
Χρονολόγιο γενικών εκλογών
Οι εκλογές για την Dáil Éireann απαιτούνται τουλάχιστον κάθε επτά έτη με βάση το σύνταγμα. Ο σημερινός εκλογικός νόμος ψηφίστηκε και τέθηκε σε ισχύ το 1992.
| Εκλογές | Ημερομηνία | Πρόεδρος | Κόμμα | Ημέρες | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1923 | 27 Αυγούστου 1923 | Γ. Τ. Κοσγκρέιβ | Cumann na nGaedheal | 1.382 | |
| Ιούνιος 1927 | 9 Ιουνίου 1927 | 98 | |||
| Σεπτέμβριος 1927 | 15 Σεπτεμβρίου 1927 | 1.615 | |||
| 1932 | 16 Φεβρουαρίου 1932 | Έιμαν ντε Βαλέρα | Fianna Fáil | 343 | |
| 1933 | 24 Ιανουαρίου 1933 | 1.619 | |||
| Εκλογές | Ημερομηνία | Taoiseach | Κόμμα | Ημέρες | |
| 1937 | 1 Ιουλίου 1937 | Έιμαν ντε Βαλέρα | Fianna Fáil | 351 | |
| 1938 | 17 Ιουνίου 1938 | 1.832 | |||
| 1943 | 23 Ιουνίου 1943 | 342 | |||
| 1944 | 30 Μαΐου 1944 | 1.345 | |||
| 1948 | 4 Φεβρουαρίου 1948 | Τζον Α. Κοστέλο | Fine Gael | 1.211 | |
| Εργατικό Κόμμα | |||||
| Clann na Poblachta | |||||
| Clann na Talmhan | |||||
| Εθνικό Εργατικό Κόμμα | |||||
| 1951 | 30 Μαΐου 1951 | Έιμαν ντε Βαλέρα | Fianna Fáil | 1.084 | |
| 1954 | 18 Μαΐου 1954 | Τζον Α. Κοστέλο | Fine Gael | 1.022 | |
| Εργατικό Κόμμα | |||||
| Clann na Talmhan | |||||
| 1957 | 5 Μαρτίου 1957 | Έιμαν ντε Βαλέρα | Fianna Fáil | 1.674 | |
| 1961 | 4 Οκτωβρίου 1961 | Σιν Λέμας | 1.281 | ||
| 1965 | 7 Απριλίου 1965 | 1.533 | |||
| 1969 | 18 Ιουνίου 1969 | Τζακ Λιντς | 1.351 | ||
| 1973 | 28 Φεβρουαρίου 1973 | Λίαμ Κοσγκρέιβ | Fine Gael | 1.569 | |
| Εργατικό Κόμμα | |||||
| 1977 | 16 Ιουνίου 1977 | Τζακ Λιντς | Fianna Fáil | 1.456 | |
| 1981 | 11 Ιουνίου 1981 | Γκάρετ Φιτζέραλντ | Fine Gael | 252 | |
| Εργατικό Κόμμα | |||||
| Φεβρουάριος 1982 | 18 Φεβρουαρίου 1982 | Τσαρλς Χόχεϊ | Fianna Fáil | 279 | |
| Νοέμβριος 1982 | 24 Νοεμβρίου 1982 | Γκάρετ Φιτζέραλντ | Fine Gael | 1.546 | |
| Εργατικό Κόμμα | |||||
| 1987 | 17 Φεβρουαρίου 1987 | Τσαρλς Χόχεϊ | Fianna Fáil | 849 | |
| 1989 | 15 Ιουνίου 1989 | Fianna Fáil | 1.259 | ||
| Προοδευτικοί Δημοκράτες | |||||
| 1992 | 25 Νοεμβρίου 1992 | Άλμπερτ Ρέινολντς | Fianna Fáil | 1.654 | |
| Εργατικό Κόμμα | |||||
| 15 Δεκεμβρίου 1994 | Τζον Μπρούτον | Fine Gael | |||
| Εργατικό Κόμμα | |||||
| Δημοκρατική Αριστερά | |||||
| 1997 | 6 Ιουνίου 1997 | Μπέρτι Αχέρν | Fianna Fáil | 1.806 | |
| Προοδευτικοί Δημοκράτες | |||||
| 2002 | 17 Μαΐου 2002 | Fianna Fáil | 1.833 | ||
| Προοδευτικοί Δημοκράτες | |||||
| 2007 | 24 Μαΐου 2007 | Fianna Fáil | 1.343 | ||
| Κόμμα Πρασίνων | |||||
| Προοδευτικοί Δημοκράτες | |||||
| 7 Μαΐου 2008 | Μπράιαν Κάουεν | Fianna Fáil | |||
| Κόμμα Πρασίνων | |||||
| 2011 | 25 Φεβρουαρίου 2011 | Έντα Κένι | Fine Gael | 1.803 | |
| Εργατικό Κόμμα | |||||
| 2016 | 26 Φεβρουαρίου 2016 | Fine Gael | 1.405 | ||
| Ανεξάρτητος | |||||
| 14 Ιουνίου 2017 | Λίο Βαράντκαρ | Fine Gael | |||
| Ανεξάρτητος | |||||
| 2020 | 8 Φεβρουαρίου 2020 | Μιχόλ Μάρτιν | Fine Gael, Κόμμα Πρασίνων | 20 Φεβρουαρίου 2020 | |
| Fianna Fáil | |||||
Πρόσφατες γενικές εκλογές
2020
2011
Στις βουλευτικές εκλογές, που διεξήχθησαν στις 25 Φεβρουαρίου 2011 το κυβερνών κόμμα Φίανα Φαλ υπέστη δεινή ήττα και αποχώρησε από την εξουσία έπειτα από 14 χρόνια συνεχούς διακυβέρνησης.[1] Νέος πρωθυπουργός εξελέγη ο Έντα Κένι στις 9 Μαρτίου 2011.
Κάτω Βουλή, 25 Φεβρουαρίου 2011
| Κόμμα | Ηγέτης | Ψήφοι πρώτης προτίμησης | % FPv | Μεταβολή % | Teachta Dála (TDs) | Μεταβολή | % επί των εδρών |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Φάιν Γκαέλ | Έντα Κένι | 801.637 | 36,1 |  8,8 |
76 | 25 |
45.8 |
| Εργατικό Κόμμα | Ίμον Γκίλμορ | 431.798 | 19,4 | 9,3 |
37 | 17 |
22.3 |
| Φιάνα Φέιλ | Μιχόλ Μάρτιν | 387.362 | 17,4 |  24,2 |
20 | 57 |
12,0 |
| Σιν Φέιν | Τζέρι Άνταμς | 220.660 | 9,9 | 3,0 |
14 | 10 |
8,4 |
| Συνασπισμός Ενωτική Αριστερά | Κανείς | 57.139 | 2,6 | 2,6 |
5 | 5 |
3.0 |
| Νέο Όραμα | Κανείς | 25.422 | 1.1 | 1.1 |
1 | 1 |
0,6 |
| Κόμμα Πρασίνων | Τζον Γκόρμλεϊ | 41.039 | 1.8 | 2,9 |
0 | 6 |
0 |
| Κόμμα των Εργατών της Ιρλανδίας | Μικ Φίνεγκαν | 3.056 | 0,1 |  0 |
0 | 0 | |
| Χριστιανικό Κόμμα Αλληλεγγύης | Ρίτσαρντ Γκριν | 2.102 | 0,1 | 0 |
0 | 0 | |
| Fís Nua | Κανείς | 938 | 0 | 0 | 0 | ||
| Ανεξάρτητοι | — | 261.749 | 11.8 | 13 | 8 |
7,8 | |
| Σύνολο | 166 | Συμμετοχή | |||||
2016
Στις εκλογές που διενεργήθηκαν στις 26 Φεβρουαρίου 2016 η απερχόμενη κυβερνητική συμμαχία του πρωθυπουργού Έντα Κένι παραδέχθηκε την ήττα της.[2]
Εκλογές Γερουσίας
2020
Οι πιο πρόσφατες εκλογές για Γερουσία διεξήχθησαν στις 30-31 Μαρτίου 2020.
Εκλογές Γερουσίας (1922-2020)
Οι πρώτες εκλογές Γερουσίας (Seanad) διεξήχθησαν το 1922. Εκλογές διενεργήθηκαν και τα έτη 1925, 1928, 1931, 1934, 1938, 1943, 1944, 1948, 1951, 1954, 1957, 1961, 1965, 1969, 1973, 1977, 1981, 1982, 1983, 1987, 1989, 1993, 1997, 2002, 2007, 2011, 2016 και 2020.
Δημοψηφίσματα
Δημοψηφίσματα για τη συνθήκη της Λισαβόνας
Πρώτο δημοψήφισμα, 2008
Στις 12 Ιουνίου του 2008 η χώρα έγινε η μόνη από τις 27 στην ΕΕ που έθεσε σε δημοψήφισμα την πρόταση για έγκριση ή μη της μεταρρυθμιστικής συνθήκης της ΕΕ. Τα επίσημα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 53,4% των ψηφισάντων τάχθηκε κατά της συνθήκης έναντι 46,6% που τάχθηκαν υπέρ.
Συνολικά αποτελέσματα
Με καταμετρημένες και τις 43 εκλογικές περιφέρειες:[3]
| Εγγεγραμμένοι | Άκυρα ψηφοδέλτια | Σύνολο (%) | Υπέρ (%) | Κατά (%) |
|---|---|---|---|---|
| 3.051.278 | 6.171 | 1.621.037 (53,1%) | 752,451 (46,6%) | 862.415 (53,4%) |
Δεύτερο δημοψήφισμα, 2 Οκτωβρίου 2009
Τελικά η συνθήκη εγκρίθηκε με ποσοστό 67,13% σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα, που διεξήχθη στις 2 Οκτωβρίου 2009 έναντι 32,87% που ψήφισαν αρνητικά [4][5]. Ειδικότερα, υπέρ ψήφισαν 1.214.268 και κατά 594.606, βρέθηκαν 7.224 άκυρα (0,4%) επί συνόλου 1.816.098. Οι εγγεγραμμένοι ήταν συνολικά 3.078.132 και η συμμετοχή της τάξης του 59%[6].
Δημοψήφισμα για αναθεώρηση του Συντάγματος, 2012
Το Κοινοβούλιο πρότεινε νομοσχέδιο για την αναθεώρηση του Συντάγματος, με σκοπό την προστασία των παιδιών.[7]. Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε και από τα δύο σώματα του Κοινοβουλίου (Oireachtas) στις 10 Οκτωβρίου 2012 και επικυρώθηκε με δημοψήφισμα στις 10 Νοεμβρίου 2012, με 58% υπέρ και συμμετοχή 33,5%.[8]
Συνταγματικά δημοψηφίσματα 2013
Δύο ταυτόχρονα συνταγματικά δημοψηφίσματα διεξήχθησαν στις 4 Οκτωβρίου 2013.[9] Με βάση την 32η αναθεώρηση του Συντάγματος τέθηκε σε δημοψήφισμα η πρόταση να καταργηθεί η Γερουσία (Seanad Éireann), η Άνω βουλή (Oireachtas), πρόταση που απορρίφθηκε από τους ψηφοφόρους με 51,7% όχι και 48,2 ναι[10]. Αντίθετα, οι πολίτες υπερψήφισαν (με ποσοστό 65,1% έναντι 34,8% που ψήφισαν αρνητικά) τη δεύτερη πρόταση ίδρυσης ενός εφετείου.
Δημοψήφισμα για γάμους ομοφύλων και όριο ηλικίας για υποψηφιότητα προέδρου 2015
To 2015 στις 22 Μαΐου διεξήχθη δημοψήφισμα για την αναθεώρηση του συντάγματος, για δύο ερωτήματα. Οι ψηφοφόροι ενέκριναν την πρόταση (υποστηρίχθηκε και από την κυβέρνηση) να επιτραπεί η τέλεση γάμων μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου. Έτσι, η καθολική Ιρλανδία έγινε η πρώτη χώρα όπου οι πολίτες ενέκριναν το γάμο μεταξύ ομοφύλων.[11] Συνολικά, περισσότεροι από 3,2 εκατομμύρια ψηφοφόροι κλήθηκαν στις κάλπες. Ειδικότερα, το 62,07% των πολιτών υπερψήφισε την πρόταση για τους γάμους μεταξύ ομοφύλων.[12] Το δεύτερο ερώτημα είχε να κάνει με την μείωση του ορίου ηλικίας για να είναι κάποιος υποψήφιος πρόεδρος από τα 35 στα 21 χρόνια. Οι ψηφοφόροι καταψήφισαν την πρόταση για μείωση με ποσοστό 73% έναντι 27% που την υποστήριξαν.[13]
Δημοψηφίσματα 2018
Νομιμοποίηση αμβλώσεων
Στο πρώτο δημοψήφισμα του 2018, εγκρίθηκε η 36η τροποποίηση του Συντάγματος της Ιρλανδίας, με την οποία νομιμοποιήθηκαν οι αμβλώσεις στη χώρα. Η ψηφοφορία έγινε στις 25 Μαΐου 2018.[14] Το "ναι" των ψηφοφόρων ήταν σε ποσοστό 66,4% έναντι 33,6% που καταψήφισαν την πρόταση. Η νέα νομοθεσία τέθηκε σε ισχύ στις 18 Σεπτεμβρίου 2018.[15] Το ποσοστό συμμετοχής ήταν 64,13%.
Κατάργηση βλασφημίας
Το δεύτερο δημοψήφισμα διεξήχθη στις 26 Οκτωβρίου 2018 και οι πολίτες σε ποσοστό 64,85% (έναντι 35,15% που καταψήφισαν) τάχθηκαν υπέρ της τροποποίησης του συντάγματος, ώστε να αρθεί επίσημα η απαγόρευση της βλασφημίας.[16] Η συμμετοχή ήταν 43,79%.
Παραπομπές
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.