Γνωσιακή επιστήμη

Η γνωσιακή επιστήμη (cognitive science) είναι το διεπιστημονικό πεδίο / αντικείμενο που ασχολείται με τη μελέτη του νου και των διαδικασιών του. Εξετάζει τη φύση και τις λειτουργίες της νόησης. Μελετά τη νοημοσύνη και τη συμπεριφορά, με εστίαση στο πως το νευρικό σύστημα αναπαριστά, επεξεργάζεται και μετασχηματίζει τις πληροφορίες. Αντλεί γνώσεις και ερευνητική μεθοδολογία από τις γνωστικές νευροεπιστήμες, τη γνωστική ψυχολογία, την τεχνητή νοημοσύνη, τη γλωσσολογία, τη φιλοσοφία του νου και την ανθρωπολογία. Η έρευνα στη γνωσιακή επιστήμη εστιάζεται κυρίως στη μελέτη της αντίληψης, της προσοχής, της νόησης, της δράσης, της γλώσσας, της μνήμης, της αιτιολόγησης, της μάθησης, της γνωστικής ανάπτυξης και του συναισθήματος.

Η τυπική ανάλυση της γνωσιακής επιστήμης περιλαμβάνει πολλά οργανωτικά επίπεδα, από τη μάθηση μέχρι τη σχεδίαση ή από τα νευρωνικά κυκλώματα μέχρι την αρθρωτή οργάνωση του εγκεφάλου. Μία από τις θεμελιώδεις αντιλήψεις της γνωσιακής επιστήμης, είναι ότι η σκέψη γίνεται πιο κατανοητή με όρους αναπαράστασης δομών του νου και υπολογιστικών διαδικασιών που λειτουργούν πάνω σε αυτές τις δομές.

Ιστορία

Η γνωσιακή επιστήμη άρχισε να αναδύεται ως αυτόνομο επιστημονικό πεδίο στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Σε αυτό συνετέλεσαν διάφοροι παράγοντες εκείνης της εποχής όπως η εγκατάλειψη του συμπεριφορισμού στη μελέτη του νου, η ανάπτυξη των υπολογιστών και της τεχνητής νοημοσύνης ειδικότερα, και ο φορμαλισμός στη γλωσσολογία που εισήγαγε ο Νόαμ Τσόμσκι.

Εκπαίδευση

Τα πρώτα τμήματα γνωσιακής επιστήμης δημιουργήθηκαν στις ΗΠΑ το 1986 (MIT, Brown, UCSD). Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμη κάποιο πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών στη γνωσιακή επιστήμη αλλά λειτουργεί από το 1998 το Διαπανεπιστημιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στη Βασική και Εφαρμοσμένη Γνωσιακή Επιστήμη, το οποίο συνδιοργανώνεται από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Επίσης, λειτουργούν και τα ακόλουθα μεταπτυχιακά προγράμματα που έχουν σχετικό αντικείμενο σπουδών:

• Εγκέφαλος και Νους
• Γνωστική Ψυχολογία
• Νευροεπιστήμες Αρχειοθετήθηκε 2020-07-10 στο Wayback Machine.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ελληνική Έταιρεία Γνωσιακής Επιστήμης Αρχειοθετήθηκε 2013-05-16 στο Wayback Machine.
• Ιστορικό της Γνωσιακής Επιστήμης και η σχέση της με την Ψυχολογία και τις Νευροεπιστήμες
• Γλωσσάρι Γνωσιακής Επιστήμης
• Γνωσιακή Επιστήμη blog