Remove ads
Ο Γεράσιμος Αρσένης (30 Μαΐου 1931 – 19 Απριλίου 2016) ήταν Έλληνας πολιτικός που διετέλεσε Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Υπουργός Οικονομικών και βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ.
Γεννήθηκε στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς το 1931. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του με υποτροφία στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ (MIT), στην Οικονομική Επιστήμη. Εργάστηκε ως οικονομολόγος στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), στη Νέα Υόρκη και στη Γενεύη. Διετέλεσε διευθυντής του Τμήματος Οικονομικών Μελετών του Κέντρου Ερευνών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στο Παρίσι (1964-1966) και διευθυντής στον Οργανισμό του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (United Nations Conference on Trade and Development, UNCTAD) από το 1967 έως το 1980.
Ως διευθυντικό στέλεχος των Ηνωμένων Εθνών, ανέλαβε πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο, σε συνεργασία με διάφορες σοσιαλιστικές κυβερνήσεις, και υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της προσπάθειας για μια «Νέα Διεθνή Οικονομική Τάξη Πραγμάτων» (New International Economic Order, NIEO), μια τελικά ατελέσφορη προσπάθεια να εγκαθιδρυθεί ένα νέο και πιο προοδευτικό διεθνές οικονομικό σύστημα.
Remove ads
Το 1981 ήρθε στην Ελλάδα και ανέλαβε την υλοποίηση του οικονομικού προγράμματος της πρώτης κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ παράλληλα συμμετείχε στην κατάρτιση του προγράμματος της πρώτης τετραετίας του ΠΑΣΟΚ. Αρχικά τοποθετήθηκε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (3 Νοεμβρίου 1981 – 20 Φεβρουαρίου 1984). Στην κυβέρνηση εισήλθε τον Ιούλιο του 1982, με τον πρώτο ανασχηματισμό. Διετέλεσε υπουργός Εθνικής Οικονομίας (5 Ιουλίου 1982 – 26 Ιουλίου 1985), Οικονομικών (27 Μαρτίου 1984 – 26 Ιουλίου 1985) και Εμπορικής Ναυτιλίας (5 Ιουνίου 1985 – 26 Ιουλίου 1985). Όταν ανέλαβε το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας το 1982, διατήρησε και τη θέση του διοικητή της ΤτΕ, γεγονός που του έδωσε το προσωνύμιο «τσάρος της οικονομίας».
Το 1985 παραιτήθηκε από υπουργός διαφωνώντας με τον Ανδρέα Παπανδρέου σε θέματα οικονομικής πολιτικής και υπουργός Εθνικής Οικονομίας ανέλαβε ο Κώστας Σημίτης. Τον Μάρτιο του 1987 διαγράφηκε από το ΠΑΣΟΚ επειδή ασκούσε κριτική στην κυβερνητική πολιτική με ομιλίες ανά την Ελλάδα. Το ίδιο έτος ίδρυσε το Ελληνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΕΣΚ) το οποίο απέτυχε εκλογικά. Στο ΠΑΣΟΚ επέστρεψε το 1989.
Το 1993 με την επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία ανέλαβε υπουργός Εθνικής Άμυνας (13 Οκτωβρίου 1993 – 25 Σεπτεμβρίου 1996). Με την αποχώρηση του Ανδρέα Παπανδρέου από την πολιτική, διεκδίκησε με αξιώσεις την ηγεσία του κόμματος τον Ιανουάριο του 1996, την οποία έχασε από τον Κώστα Σημίτη. Ο Γεράσιμος Αρσένης ήταν αυτός που θεωρούνταν πιο κοντά στον Ανδρέα Παπανδρέου εκείνη την εποχή, παρά την παλαιότερη διαφωνία τους: τόσο ο ίδιος όσο και η σύζυγός του Λούκα Κατσέλη διατηρούσαν πολύ φιλικές σχέσεις με τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ. Διετέλεσε υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (25 Σεπτεμβρίου 1996 – 13 Απριλίου 2000) στην κυβέρνηση Σημίτη. Οι μεταρρυθμίσεις του ήταν αμφιλεγόμενες και προκάλεσαν κύμα καταλήψεων από μαθητές λυκείου, αλλά πολλές από αυτές τελικά υιοθετήθηκαν και από τα δύο μεγάλα κόμματα. Αντικαταστάθηκε το 2000 από τον Πέτρο Ευθυμίου.
Εξελέγη βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στην εκλογική περιφέρεια Α΄ Αθήνας το 1985 και επανεξελέγη τον Απρίλιο του 1990, τον Οκτώβριο του 1993, τον Σεπτέμβριο του 1996 και τον Απρίλιο του 2000. Τον Σεπτέμβριο του 2006 κατέλαβε την βουλευτική έδρα του Κώστα Σκανδαλίδη ως πρώτος επιλαχών του ψηφοδελτίου του ΠΑΣΟΚ στην Α΄ εκλογική περιφέρεια Αθηνών μετά την παραίτηση του τελευταίου.[3]
Ήταν παντρεμένος με τη Λούκα Κατσέλη, πρώην Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και πρώην Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (2009-2010) και προηγουμένως καθηγήτρια του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήταν νομικός και οικονομολόγος και είχε τέσσερα παιδιά.
Remove ads
Από όλους τους υπουργούς Οικονομικών της Μεταπολίτευσης, ο Αρσένης υπήρξε ο πιο αριστερός πολιτικά, και πολλές φορές ήλθε σε σύγκρουση με ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα. Πιο γνωστή ήταν η κόντρα του με την οικογένεια Τσάτσου, που ήταν ιδιοκτήτες της ΑΓΕΤ-ΗΡΑΚΛΗΣ, μιας από τις μεγαλύτερες τότε τσιμεντοβιομηχανίες στην Ευρώπη, ενώ μέλη της είχαν διατελέσει πρόεδροι του ΣΕΒ. Το 1983 τα μέλη της οικογενείας Τσάτσου απομακρύνθηκαν από τη διοίκηση της ΑΓΕΤ-ΗΡΑΚΛΗΣ, καθώς αυτή εθνικοποιήθηκε από τον Αρσένη και τον Ανδρέα Παπανδρέου.[4] Μετά από την εθνικοποίηση, το υπουργείο Οικονομικών συνέχισε καταθέτοντας μήνυση εναντίον του Αλέξανδρου Τσάτσου και των υιών του για απάτες σχετικά με την επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειας Τσάτσου.[5] Η μήνυση οδήγησε στην άσκηση ποινικής δίωξης. Ο Αρσένης δήλωσε σχετικά με την ποινική δίωξη ότι «οι Τσάτσοι θα περάσουν τις γιορτές στην φυλακή».[5] Αν και ο εισαγγελέας έκανε απαλλακτική πρόταση στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, το τελευταίο εξέδωσε παραπεμπτικό βούλευμα διατάζοντας την απαγόρευση εξόδου από την χώρα.[5] Οι Τσάτσοι όμως έχοντας ειδοποιηθεί νωρίτερα είχαν ήδη διαφύγει στο εξωτερικό. Η δικαστική δίωξη των Τσάτσων ατόνησε μετά την απομάκρυνση του Αρσένη από το υπουργείο το 1985 και την έλευση του Κώστα Σημίτη, και τελικά απαλλάχθηκαν από τις κατηγορίες.[5] Παρ' όλα αυτά, δεν κατάφεραν να αποκτήσουν ξανά την ΑΓΕΤ-ΗΡΑΚΛΗΣ, η οποία παρέμεινε υπό κρατικό έλεγχο επί Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ μετά την πτώση του ΠΑΣΟΚ, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης την ιδιωτικοποίησε πουλώντας την στην ιταλική εταιρία Calcestruzzi (Καλτσεστρούτσι). Ο Γεράσιμος Αρσένης είναι αδελφός της κορυφαίας μορφής του αντιδικτατορικού αγώνα και ηθοποιού Κίττυς Αρσένη.
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads